TARIM ARAZİLERİNİN TAPU İŞLEMLERİNDE DİKKAT EDİLECEK AYRINTILAR

Tarım arazisi, normal bir araziden farklı olarak toprak özelliği itibariyle üretime uygun olup tarımsal üretim yapılan veya tarımsal üretim yapılmaya uygun olan ya da imar ve ıslah yoluyla üretim yapılmaya uygun hale getirilebilecek olan araziler olarak tanımlanabilir.
Mutlak tarım arazileri, marjinal tarım arazileri, özel ürün arazileri ve dikili tarım arazileri 5403 sayılı kanunun 3. maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır: “ Mutlak tarım arazisi: Bitkisel üretimde; toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin kombinasyonu yöre ortalamasında ürün alınabilmesi için sınırlayıcı olmayan, topografik sınırlamaları yok veya çok az olan; ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan, hâlihazır tarımsal üretimde kullanılan veya bu amaçla kullanıma elverişli olan araziler, Marjinal tarım arazisi: Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri ve dikili tarım arazileri dışında kalan, toprak ve topografik sınırlamalar nedeniyle üzerinde sadece geleneksel toprak işlemeli tarımın yapıldığı araziler, Özel ürün arazisi: Mutlak tarım arazileri dışında kalan, toprak ve topografik sınırlamaları nedeniyle yöreye adapte olmuş bitki türlerinin tamamının tarımının yapılamadığı ancak özel bitkisel ürünlerin yetiştiriciliği ile su ürünleri yetiştiriciliğinin ve avcılığının yapılabildiği, ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan araziler, Dikili tarım arazisi: Mutlak ve özel ürün arazileri dışında kalan ve üzerinde yöre ekolojisine uygun çok yıllık ağaç, ağaççık ve çalı formundaki bitkilerin tarımı yapılan, ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan araziler.”
Asgari tarımsal arazi büyüklüğü ise Tarımsal Arazilerin Mülkiyetinin Devrine İlişkin Yönetmelik’te belirtilmiş olup ve mutlak tarım arazileri, marjinal tarım arazileri ve özel ürün arazilerinde 2 hektar, dikili tarım arazilerinde 0,5 hektar ve örtü altı tarımı yapılan arazilerde 0,3 hektar olarak belirlenmiştir.
5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nun 8/B maddesi ve Tarımsal Arazilerinin Mülkiyetinin Devrine İlişkin Yönetmeliğin 8. maddesi gereği, tarımsal arazilerin ifraz, hisselendirme, pay temliki, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi, elbirliği mülkiyetinin devri, paylı mülkiyet olarak intikal, taksim ve vasıf değişikliği işlemlerinin yapılması, Bakanlık il/ilçe tarım ve orman müdürlüklerinin görüşü alınarak Tarım ve Orman Bakanlığı’nın izin vermesine bağlıdır. Dolayısıyla, tarım arazisi niteliğinde olmayan arazilerden farklı olarak tarım arazisini üçüncü bir kişiye devretmek isteyen kişi Tarım ve Orman Bakanlığı’nın iznini almak zorundadır. Kanun’un bu tür bir sınırlama ve özel usul getirmesinin yegâne sebebi, tarıma elverişli toprakların bir bütün olarak korunması ve bölünmenin önüne geçilmesidir.
Bakanlıktan izin alınmasını gerektirmeyen bazı haller, şu şekilde sıralanabilir: Taşınmaz malikinin ilçe sınırları içinde tek tarımsal arazisinin devir konusu yapılması, tapu müdürlüğünün herhangi bir cevap ve izin beklemesine gerek kalmaksızın yapılır. Yine malikin aynı ilçe sınırları içinde birden fazla tarımsal arazisinin olması ve bunların bir kişiye devri herhangi bir şart aranmaksızın tapu müdürlüklerinde gerçekleştirilir. Fakat aynı ilçede birden fazla tarımsal arazisi bulunan malikin bu arazilerinin hepsini birden fazla kişiye devretmek istemesi durumunda ise devir, sınırdaş arazilerde ekonomik bütünlük değerlendirmesi yapıldıktan sonra gerçekleştirilir. Bu değerlendirme sonucunda sınırdaş arazilerin toplamının ekonomik bütünlük oluşturmaması sonucunda her bir parselin başka kişilere devredilmesinde hiçbir sakınca bulunmamaktadır.
Ekonomik bütünlük, Tarımsal Arazilerin Mülkiyetinin Devrine İlişkin Yönetmelik’te şöyle tanımlanmıştır: “Mülkiyeti aynı kişiye ait birden fazla tarımsal arazinin tarımsal üretim faaliyetine ekonomik bir değer katacak şekilde birbirine bağımlı olarak işletildiği Bakanlıkça tespit edilen araziler”. Yine aynı yönetmeliğin 7. Maddesinde hangi oluşumların ekonomik bütünlük arz edip etmediği belirlenmiştir.
Ekonomik bütünlük halinde olan tarım arazilerinin satışı halinde, diğer araziler arasındaki mesafe ekonomik bütünlük sağlayamayacak kadar uzaklaşacak ve yeter gelirli arazi sınırının altına düşecek ise bu satış, yapılamaz. Yeter gelirli arazi, bölge farklılıkları göz önünde bulundurulmak suretiyle 5403 sayılı kanunun ekinde yer alan 1 sayılı listede belirlenen yeter gelirli tarımsal arazi büyüklüklerini aşan arazilerdir.
Tarım arazilerinin devri satış dışında miras yoluyla da gerçekleşebilir. 5403 sayılı kanunun 8/B ve 8/C maddeleri, mirasçıların öncelikle kendi aralarında anlaşmasını aramaktadır. Bu anlaşma, bütün mirasçıların kendi payını bir mirasçıya veya yeter gelirli tarımsal arazi büyüklüğünü sağlaması durumunda birden çok mirasçıya devri şeklinde olabileceği gibi mirasçıların kendi paylarını bir üçüncü kişiye devretmesi de mümkündür. Ayrıca mirasçıların anlaşmaları sonucunda, payları oranında kuracakları bir limited şirket veya aile ortaklığına tarımsal arazileri devretmeleri de mümkündür.

[AvMuratTezcan]

ÖNEMLİ NOT: Abone olan kullanıcıların soruları öncelikle yanıtlanacaktır.

[rizayilmaz]

Çok teşekkür ederiz altın niteliğinde hatta ondan daha kıymetli vermiş olduğunuz bu bilgiler için sizlere çok teşekkür ederim Murat bey 👏👏👏

[tarikcoker]

Murat Bey değerli bilgileriniz için çok teşekkürler. İyiki varsıınız

[adnancevik]

Herşey için sağolun Adnan çevik Manisa salihli

[fztahmetdogan]

Hocam köy yerleşim alanı ile ilgili Çevre ve şehircilik bakanlığının genelgesi var ve orada köy yerleşik alanında tarımsal alan olarak korunan yerler için ilçe tarımdan izin alınmalıdır diyor!! 5403 sayılı yasanın 13. Maddesine dayanarak

[fztahmetdogan]

Kısaca yapılması gereken bu konuda yargıtayın net içtihat oluşturması gerekli bence, yada 5403 e ölüme bağlı tasarruflarla ilgili daha net madde eklenmelidir diye düşünüyorum

[emirhanogur]

Bizim tarlamızda 1-2 değil en az 50 hissedar var bu sorun nasıl çözülür

[EmrahEmin_]

tapu sorgulamasinda ORMAN ALANI gorunuyor tapuda bu ne anlama geliyor imar krokisi cizilmis bolgenin

[izleizlecokizle]

Hocam biz tapusuz tarlamiz için başvurduk mühendisler geldi ölçüm aldı ücretlerinin verdik 2ay oldu sonuç ne zaman belli olur tapunun çıkması.yaninda da tapulu bir tarlamiz var çıkar mı tapu teşekkür ederim

[dogansurmus]

İyi günler bizim de bu sorun var ama köy olarak degil kasaba olarak geçiyor 3 kişiye satamasanız dediler il tarim ve tapu müdürlüğü buna nasil bir çözüm yapa biliriz

[ilkerDemir-jcgc]

Merhaba, arkadaşımla ortak tarla tapu alıyoruz, tapuda ikimizin de ismi geçebilir mi veya bunun için başka bir yol izleyebilir miyiz

[ercanpektas]

Av bey merh benim sorunum şöyl 4 kardeş 15000 dönüm tarla aldık imar mevzuatından dolayı bir kişi adına tapo yapıldı şimdi buna diğer kişiler resmi nasıl pay sahibi olması için hangi yolu takip etmamiz lazım bunu çözerseniz sizeden doğacak hakınıda öderiz tşk

[saitmemis]

Hocam Kolay gelsin, eşim iki kardeş, miras olarak.12 dönüm zeytin tarlası var ve bu tarlanın ana yola cephesi var . ve eşim Babasından miras olduğu için kendine düşen payı almak istiyor, ancak oğlan kardeşi paylaşmaya yanaşmıyor

[mustafaaktas]

Merhaba avukat bey bizim tarim arazimiz tokiye verilmis samsun bafrada sehre 15 km uzaklikta bu nasil olir nasil bir yol izlemek gerekir

[mustafaavcu]

Mrb bizim hazine tarlamaz var ama tabuda var ama tarım da satılamaz diye şirk koymuş ne yapmak gerek

[vedatpehlivan_herkul]

hisseli olarak miras yolu ile etmiş olduğumuz tarla ve çay bahçesi vasfındaki arsalarımızın diğer mirasçılar ile anlaşamıyoruz ve satmak istiyorum. satmak için nasıl bir yol izlememiz gerekir ve satabilimiyim. toplamda 5 hisseder var ve 3 hissedar satmak istiyor çoğunlukta sağlanmış durumda. bilgilendirme yaparak yardımıcı olabilirmisiniz. şimdiden teşekkürler

[leventsakac]

Mrb murat bey. Benim tarlam var sıcak su cikatacaklarmiş jeotermal enerji santrali kurulacak mis beni tehtit ediyorlar ya reaş bedeli ile satacaksiniz diye yada isdimlak yaparız bir gecede diyor lar ne yapmalıyız

[yusufolcay]

Hocam 9700 dönüm findik bahçemiz var tapu amcamda biz burayı ikiye bölmek istiyoruz iki ayrı tapu alabilirmiyiz

[uguryaman]

Murat bey annemin babasi 50 yil once vefat etmis ondan kalan 2b araziler daha sonra tapulasmis dayimlar annemden habersiz uzerlerine yazdirmis mahkeme yoluyla hak talep edebilirmiyiz bunun icinde ev de var tabi?

[soneryildiz]

Mutlak tarım arazisi ada parselden sorgulayarak öğrenebilirmiyiz