Σεμινάρια της Τρίτης του ΕΕΠΓ – ΑΝΟΙΞΗ 2024

Πρακτικές των επαγγελματιών που εργάζονται με πρόσφυγες που έχουν υποστεί βασανιστήρια: εθνογραφική παρατήρηση

Ιφιγένεια Μουλίνου
ΕΚΠΑ

Περίληψη

Στην ομιλία παρουσιάζεται μέρος της τριετούς μεταδιδακτορικής έρευνάς μου που αφορά πώς αναδύονται διαστάσεις ταυτότητας των προσφύγων που βίωσαν βασανισμό (εφεξής και ΠΕΒ), μέσα από τον λόγο των επαγγελματιών (ψυχολόγων, ψυχιάτρων, κοινωνικών λειτουργών, νομικών, κ.λπ.) που εργάζονται μαζί τους. Μελετώνται διαφορετικά είδη προφορικού και γραπτού λόγου των επαγγελματιών στις διεπιδράσεις που έχουν μεταξύ τους καθώς και στις διεπιδράσεις τους με τους πρόσφυγες.
Η έρευνά μου διεξάγεται με εθνογραφική παρατήρηση κυρίως σε ΜΚΟ που έχουν πολυετή και συστηματική δράση και εμπειρία με πρόσφυγες και ειδικότερα με επιζήσαντες.σασες βασανιστηρίων.
Στο πρώτο μέρος θα περιγράψω πώς διεξάγω την εθνογραφική έρευνα εδώ και δύο χρόνια και ποια κύρια ερωτήματα προς ανάλυση προέκυψαν από αυτή έως τώρα. Στο δεύτερο μέρος θα επικεντρωθώ σε ένα από τα ερωτήματα προς ανάλυση: πώς ο λόγος, οι αφηγήσεις, των ΠΕΒ αναδιαμορφώνονται στη γραπτή γλώσσα της βεβαίωσης που υποβάλλεται στην επιτροπή ασύλου. Θα αναλυθεί ο λόγος ψυχολόγων και δικηγόρων που συντάσσουν τις βεβαιώσεις, οι προκλήσεις και ηθικά (ethic) ζητήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν σε αυτή τη μετασχηματιστική διαδικασία. Τα δεδομένα που χρησιμοποιώ συνίστανται σε γραπτές βεβαιώσεις, συνεντεύξεις με επαγγελματίες, και μια συνάντηση εργασίας μεταξύ των δικηγόρων ΜΚΟ που εργάζεται με ΠΕΒ, με τους επαγγελματίες ΜΚΟ που παρέχει υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε ΠΕΒ, στην οποία ένα από τα κύρια θέματα ήταν οι βεβαιώσεις για το άσυλο.
Κύρια εργαλεία ανάλυσης που θα χρησιμοποιηθούν είναι μεταπραγματολογικά σχόλια, αναφερόμενος λόγος και επιστημική στάση των επαγγελματιών κατά τη σύνταξη των βεβαιώσεων, καθώς και η ένταξη της διαδικασίας σύνταξης της βεβαίωσης σε άλλα λογοθετικά είδη.