Radyoaktivite – Olmaz Öyle Saçma Bilim – Prof. Erkcan Özcan & Serpil Özcan & İlker Canikligil – B19

Fizik profesörü Erkcan Özcan’la bu kez radyasyonu, radyoaktiviteyi konuşuyoruz. Karşısında enteresan sorularıyla Serpil Özcan ve İlker Canikligil var.

*Bölüm sponsorumuz Michelin'e katkılarından dolayı teşekkürler.

Radyasyon nedir, ne değildir? X-Ray cihazından geçince ne kadar radyasyon alırız? Röntgen çektirdikten sonra ne yapmamız gerekir? Radyoaktivite nasıl bulundu? Çernobil'de ne yaşandı? Radyoaktif maddeler ne işe yarıyor? Radyasyonun zararları nedir? Muzda radyoaktif madde var mı? Radyasyon yararlı mıdır?

#ErkcanÖzcan #MichelinileKeşfet #Radyasyon #OlmazÖyleSaçmaBilim #SerpilÖzcan

FluTV "Dünyanın En Otantik İçeriklerini Sunan" yepyeni bir dijital platformdur. Videolardan haberdar olmak için lütfen abone olun.

Olmaz Öyle Saçma Bilim serimizin diğer videolarını izlemek için:

Radyoaktivite – Olmaz Öyle Saçma Bilim – Prof. Erkcan Özcan&Serpil Özcan&İlker Canikligil – B19 videomuzu beğendiyseniz en güncel diğer içeriklerimize göz atabilirsiniz.

➡HABERSİZLER - İlker Canikligil & Mustafa Seven - B07

➡Güneşi Taklit Etmek - İlker Canikligil ile Şeyler - Konuk: Emre Güneş & Nazım Yılmaz - B06

➡İlk Turda Bitirelim! - Ali Babacan - Olmaz Öyle Saçma Siyaset

➡Türkiye Kimi Seçer? - Türkiye 100 Kişi Olsaydı - Aydın Erdem - B08

➡Derrida İstanbul'da - Aydaki Adam: İlker Canikligil - Konuk: Zeynep Direk - B60

[utkuozturk]

Naçizane bir doktor olarak söylüyorum, hocamızın tıp bilgisi de takdire şayan. Kendisine saygım sonsuz. Teşekkür ediyorum.

[guciel]

Bayılıyorum Erkcan hocaya. Müthiş bir anlatım tekniği var. Sabaha kadar dinleyebilirim.

[Erkcan]

Her videoda olduğu gibi bu sefer de sohbet sırasında istemeden de olsa atladığımız, istemeden sonra sonradan yanlış anlamaya sebep de olabilecek noktalar oldu. Bunların bir kısmını alt yazı olarak ekledik ama diğerlerini burada dile getirmek istiyorum.

* İyonize etmeyen, yani moleküllerdeki bağları/elektronları koparmayan düşük enerjili fotonlara sahip radyasyon, nasıl ısıtabiliyor maddeleri, bu konuyu pek açmadık. Örneğin mikrodalgaların hangi fiziksel süreç ile yemeği ısıttığını atlamış olduk. Su molekülleri (ve besinlerde olan kimi başka moleküller) polarize moleküller oldukları için dışarıdan uygulanan elektrik alanlar ile döndürülebilirler. Mikrodalgada zamanla değişen bir elektrik alan uygulanarak moleküller bir yönde bir bu yönde döndürülür ve bu sayede kinetik enerji kazanırlar. Sıcaklık maddenin yapıtaşlarının ortalama kinetik enerjisinin bir ölçüsü olduğundan, biz moleküllerin kazandığı enerjiyi besinlerin ısınması olarak gözlemleriz.


* Konuşma sırasında sözünü ettiğim TENMAK Nükleer Araştırma Enstitüsü, isminde nükleer enerji vurgusu olsa da aslında nükleer teknolojilerin (atomaltı parçacıklar ve uygulamaları) tamamının çalışıldığı bir merkez. Eski ismi ile Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun Ar-Ge birimlerinin yeniden organizasyonu ile oluşturulmuş, bu bağlamda ülkemizde tarihi 1950lere uzanan bir oluşum. Son 1, 5 yılı aşkındır orada çalışma imkanım oldu, tüm çalışanlarına buradan teşekkür etmek isterim.

* Uranyum kaynağının yüz yıl ölçeğinde tükeneceğini söylemiştim. Bu tahmin Uluslarası Atom Enerjisi Ajansı'nın (IAEA) daha önceki raporlarına dayanıyor. (Örneğin 2001'deki STI/PUB/1104 raporu) Ancak son yıllarda rezervlerin aramasına hız verilmiş durumda. Hem tüketim, hem de keşif/çıkarma hızlarının nasıl artacağı konusunda uzman değilim, daha uzun bir süre de gidebilir. Her şekilde küresel ısınma derdimizle başa çıkabilmek için elimizde bir süre bizi idare edebilir görünüyor.

* @bahadrgergin6334 "ses radyasyonu" ifadesinin yanlış anlamaya sebep verebileceği konusunda uyarmış, ses ile ışığın karıştırılabileceğine dikkat çekmiş. Tabi ki ses ve ışık çok farklı dalgalar, çok farklı fiziksel olgular. Ancak ses radyasyonu ifadesinde de herhangi bir hata yok, sadece benzetme için kullanmadım, literatürde de "sound radiation" veya akustik radyasyon gibi ifadeler kullanılıyor.

* Eski tüplü televizyonlarda ekranda görüntü, elektronların bir kaç kilovolta kadar hızlandırılıp manyetik alanlarla yönlendirilip ekranda belli noktalara çarpıştırılması ile oluyordu. Bu yüzden prensipte görünür ışık haricinde de elektromanyetik radyasyon yayıyor olmaları muhtemel. keV ölçeğindeki elektromanyetik ışımalar (yumuşak) x-ışını bölgesidir. Bu bağlamda tüplü televizyon tasarımında dikkatli olmak gerekir. Nitekim 1960larda Amerika'da üretilen kimi tüplü televizyonlarda sorun görülmüş ve 1968'de Amerikan Kongresi bir kanun geçirmiş ve 1970den sonra üretilen tüm televizyonların Gıda ve İlaç İdaresi (Food and Drug Administration) kanalıyla devlet kontrolünden geçirilmesi sağlanmış. Yani benim çocuk olduğum 80lerde annemin uyarısı temkinli olmak açısından doğal karşılanabilir. Ancak videoda sözünü ettiğimiz üzere modern LED ve LCD ekranlarda bu elektron hızlandırıcılar kullanılmıyor. Bu konuyu daha uzun olmakla birlikte tarihsel gelişimine değinmeden çok çabuk yanıtladığım için üzgünüm, bence temkin, araştırma, regülasyon gibi konularda dengeli ve bilinçli yaklaşmanın önemine, bu konularda dengeli yaklaşımlara vurgu yapabileceğimiz bir fırsatı kaçırmış oldum. Üzgünüm.

* Nötronları durdurmakta kurşun derken önemli bir hatam oldu. Asıl aktarmaya çalıştığım nokta, nötronları durdurmanın ağır zırhlar gerektiğine vurgu yapmaktı, ancak bu sırada son derece kompleks bir durumu bir akıl tutulmasıyla eksik/yanlış aktarmış oldum. Ağır çekirdekler çok fayda sağlamazlar, nötronlar onlardan genelde elastik olarak saçılır. Nötronların enerjisine göre yavaşlatılmaları ve soğurulmaları için karma yöntemler kullanılır. Örneğin su iyi bir moderatör olarak kullanılabilir, içindeki hidrojen (yani proton) nötronları yavaşlatmakta kullanılabilir, ardından da boron veya kadmiyum gibi nötron tesir kesidi yüksek olan bir element ile soğurulabilir. Ancak kadmiyum örneğinde bu sırada ortaya çıkan gamma ışınlarını durdurmak için gene kurşun kullanmak gerekebilir. @aperion8464 isimli izleyicimize uyarısı için minnettarım.

[Rsjisz]

Erkcan hocayı neden senede bir kere görüyoruz ya :) seviyoruz hocamızı daha çok gelsin lütfen

[bedirhanselimyesilyurt]

nolur bitmesin bu seri, sabaha kadar anlat dinleyelim hocam

[zuleyha]

Erkcan Hoca'nın anlatımına hayran olmamak mümkün değil. Hem üst düzey anlayamadığım kısımları aydınlatıyor, hem de en basit kısımları açıklaması ile bildiklerime de farklı bir perspektif ekliyor. 👏👏👏

[bahadircolak]

Gene on numara video. Bilale anlatır gibi anlatıyor adam, anlamamak imkansız. Ağzına sağlık Erkcan hocam <3

[barsvelioglu]

Şu basit anlatım ve analojiler takdire şayan. Harikasınız.

[intehademmm]

Nasıl güzel bitecek şimdi günümüz oh sonunda. Var olun emeği geçen herkes ... Bıktık boş muhabbetlerden . Baharla beraber bilimde gelecek 🍒

[melikegurkan]

Erkcan Hocamızı dinlemeyi bile seçimden sonraya erteliyorum. İç huzuruyla dinlemek istiyorum, güneşli günlerde.

[hulyayildirim]

gündemden bunaldığımız saatlerde ilaç gibi geldi bu içerik. teşekkürler Flu tv ve teşekkürler Erkcan hoca, iyi ki varsınız.

[zeynepdemirtas]

Uzun süre sonra erkcan hocayı dinlemek çok güzel. Videoların devamını bekliyoruz 😇

[aydin]

Mükemmel bir bölümdü. Çok ama çok teşekkür ediyorum. Lütfen bu seri hiç bitmesin. Başına bir şey gelecek diye videoları arşivliyorum.

[mehmetdogan]

Hocanın radyoaktif maddesi mutluluk, sesini duymak bile yüzümü gülümsetiyor teşekkürler

[AHMETDOLMACI]

Merhabalar, peşinen teşekkürümü ve saygılarımı, sevgilerimi sunayım, hepiniz iyi ki varsınız!

[ugurdemir]

BİLİMİ SEVDİREN ADAM GİBİ ADAM helal olsun. saatlerce konuşsun zevkle dinlerim. çocukluk yaşlarımda tanısaydım bilim adamı olurdum kesin. benim gibi cahil birisine bile soluksuz, her kelimesini anlamaya çalışarak izletmesi... daha ne diyeyim. var olun sayınız artsın inşaallah

[mustafagureci]

çok teşekkürler, hocamı keyifle, zevkle dinliyoruz gerçekten. iyi ki varsınız.♥

[intehademmm]

Erkcan hocam ... Gerçekten hep anlatsanız bizde dinlesek keşke öyle güzel ki ... Bilim nasıl efsunlu ...

[ANEVFEL]

Ne güzel anlatıyor bu adam ya, keşke işsiz olsa da her gün video gelse Erkcan hocamdan

[hilmiakman]

Bütün bölümler muhteşem ama bu bölüm ayrı güzeldi. Erkcan hocam fiziği hem tanıtıyor hem öğretiyor hem de sevdiriyor. Çok teşekkürler.