NIEWOLNICTWO W BIBLII // DIALOG Z BIBLIĄ #34

Niewolnictwo w Biblii - jak wyglądało w czasach starożytnego Izraela i co na ten temat możemy znaleźć w Piśmie Świętym?

• • •

Słuchaj naszych audycji w Radio WEUR 1490 AM Chicago w każdą sobotę od 8 do 9 rano.

Obserwuj nas na naszych kontach społecznościowych na Facebook i Instagram pod nazwą DIALOG Z BIBLIĄ.

• • •

lub na numer: [phone]

[jolantamuc]

Dziękuję Wam drodzy bracia za tyle informacji i odpowiedzi za prawdę Bożą 🙏

[maciekprzybylski]

Dobry temat
Ludzie często to zarzucają Najwyższemu

[dariuszfirmowski]

Gdzieś tak około 4 minuty została mi dana myśl, że może celowo jest to ujęte tak a nie inaczej ponieważ przez wieki Cały czas mamy do czynienia z pewnego rodzaju okolicznościami niewolniczymi... oczywiście praca chłopów pańszczyźnianych, czy aktualna etatow niejako nie odzwierciedlają niewolnictwa, ale czy na pewno nie mówią o pewnego rodzaju służebności i w tym momencie nałożenie pewnych zachęt dla potencjalnych osób umocowanych we władzy nie mogłoby znaleźć pomysł jak traktować podwładnych i dziś

[sugabogazywegoiuczenchryst]

Słuchanie i podążanie za JEDYNYM Pasterzem Jeszu Chrystusem.

Mateusza 11:28 PRZYJDŹCIE do Mnie WSZYSCY, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja WAS POKRZEPIĘ .
Mateusza 11:29 Weźcie na siebie moje jarzmo i UCZCIE SIĘ ODE MNIE, bo JESTEM CICHY i POKORNEGO SERCA, a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych.
Mateusza 11:30 Albowiem SŁODKIE jest moje JARZMO, a moje BRZEMIĘ LEKKIE.
Jana 8:12 A oto znów przemówił do nich Jeszu tymi słowami: Ja JESTEM ŚWIATŁOŚCIĄ ŚWIATA . Kto IDZIE ZA MNĄ, NIE BĘDZIE chodził w CIEMNOŚCI, lecz będzie miał światło życia.
Jana 8:36 Jeżeli więc SYN was WYZWOLI, wówczas BĘDZIECIE rzeczywiście WOLNI .
Jana 10:11 Ja jestem DOBRYM PASTERZEM. Dobry pasterz DAJE ŻYCIE swoje ZA OWCE .
Jana 10:14 Ja jestem dobrym pasterzem i ZNAM OWCE MOJE, a MOJE MNIE ZNAJĄ,
Jana 10:3 Temu otwiera odźwierny, a OWCE SŁUCHAJĄ JEGO GŁOSU ; WOŁA on swoje owce PO IMIENIU i wyprowadza je.
Jana 10:4 A kiedy wszystkie wyprowadzi, STAJE NA ICH CZELE, OWCE zaś POSTĘPUJĄ za NIM, ponieważ GŁOS jego ZNAJĄ .
Jana 10:5 Natomiast ZA OBCYM NIE PÓJDĄ, lecz BĘDĄ UCIEKAĆ od niego, bo NIE ZNAJĄ GŁOSU OBCYCH.
1 Piotra 1:8 Wy, choć NIE WIDZIELIŚCIE, MIŁUJECIE GO ; wy w Niego teraz, choć NIE WIDZICIE, przecież WIERZYCIE, a ucieszycie się radością niewymowną i pełną chwały
1 Piotra 1:9 wtedy, gdy osiągniecie cel waszej wiary - wyzwolenie życia.
1 Piotra 2:21 Do tego bowiem jesteście powołani. CHRYSTUS przecież również cierpiał za was i ZOSTAWIŁ wam WZÓR, abyście SZLI ZA NIM JEGO ŚLADAMI.
Kolosan 2:6 Jak więc PRZEJĘLIŚCIE NAUKĘ o Chrystusie Jeszu jako Panu, tak DALEJ W NIM POSTĘPUJCIE :
Kolosan 2:7 ZAPUŚĆCIE W NIM KORZENIE i NA NIM DALEJ SIĘ BUDUJCIE, i umacniajcie się w wierze, jak was nauczono, pełni wdzięczności.
Kolosan 2:8 BACZCIE, aby ktoś was nie ZAGARNĄŁ w NIEWOLĘ przez tę FILOZOFIĘ będącą wierutnym OSZUSTWEM, opartą na LUDZKIEJ tylko NAUCE, na żywiołach świata, a NIE NA CHRYSTUSIE.
Kolosan 2:4 Mówię o tym, by was nikt nie zwodził POZORNYM DOWODZENIEM .
1 Koryntian 3:11 FUNDAMENTU bowiem nikt nie może położyć innego, jak ten, który jest położony, a KTÓRYM JEST JESZU CHRYSTUS.
Hebrajczyków 13:8 Jeszu CHRYSTUS - WCZORAJ i DZIŚ, TEN SAM także NA ZAWSZE.
1 Koryntian 7:23 Za wielką bowiem cenę zostaliście nabyci. NIE BĄDŹCIE więc NIEWOLNIKAMI LUDZI !

[barbarapiotrowska]

I w czasach dzisiejszych istnieje niewolnictwo jeśli ktoś go nie zauważa to jest ślepcem oczywiście niewolnictwo czasów dzisiejszych jest pięknie opakowane to jakby nie było to tysiące lat😛 dlatego wielu go nie zauważa tak naprwwdę to chyba nasze życie jest uzależnione od niewolnictwa nie da się żyć bez niego.

[kazimierzmariuszjarzabek]

To dobrze że pamiętasz korzenie widzę rówieśnika i dlatego z wszystkim sie zgadzam

[Igraphi]

O jak miło wersja pracodawcy nawet się ukazała.

[Ver-qbju]

Na wstępie warto zaznaczyć, że istniały różne rodzaje niewolnictwa: zniewolenie Izraelity za długi, zakup obcokrajowca za pieniądze, zniewolenie obcokrajowca w trakcie wojny - chociaż tutaj Izraelici mieli obowiązek w większości przypadków pozabijać prawie każdego, oprócz dziewic, które mogli zniewolić. Wszelkie regulacje odnoszą się i tak tylko do Izraelitów.

- Powszechność niewolnictwa nie jest argumentem na jego usprawiedliwienie. Wiele innych czynów, w tym bałwochwalstwo również było powszechne, a jednak Bóg nieustannie karał Żydów za jego praktykowanie. Dlaczego w tym względzie nie poszedł na ustępstwo i nie powiedział np. możecie dopuszczać się bałwochwalstwa, ale tylko co drugi dzień? Wręcz przeciwnie - skoro Żydzi mieli się wyróżniać spośród otaczających nacji to dlaczego akurat pod tym względem mieli być bardzo podobni?
- Brak nakazu również nie stanowi argumentu - wyobraź sobie funkcjonowanie jakiegokolwiek kodeksu prawnego, w którym nie ma jedynie nakazu czynienia złych rzeczy.
- Argument: bo inaczej umieraliby z głodu również odpada. Obecnie mamy pomoc w ramach wielu wspólnot: religijnych, sąsiedzkich, kręgu przyjaciół, pomoc społeczną. Co stoi na przeszkodzie, aby podobnie wyglądało to w Izraelu? Wszak dzięki Bożemu błogosławieństwu plony powinny być obfite i każdy powinien mieć nadmiar jedzenia do podzielenia się z potrzebującymi albo do przymusowego oddania osobom powołanym w celu redystrybucji, jeśli nie chce się dzielić z własnej woli. A wczasach niedostatku niewolnicy i tak cierpieli najbardziej - chyba nikt nie myśli, ze pan sobie odejmował od ust, żeby dać niewolnikowi?
- Nie widzę również żadnego progresu w tym względzie. W Starym Testamencie Bóg nie zabronił niewolnictwa i Jezus również go nie zabronił. Ani apostołowie. A przecież w starożytnym Rzymie nie było obowiązku zwalniania rodaków będących niewolnikami po kilku latach.
- Porównanie biblijnego niewolnictwa z rzeczywistą sytuacją niewolników w USA przypomina porównanie konstytucji stalinowskiej dla Polski z 1952 r. do rzeczywistej sytuacji mieszkańców USA w 1952 r. i stwierdzenie, że w Bloku Wschodnim ludzie mieli więcej wolności niż w USA. Wiemy, że istniały prawa mające na celu ochronę niewolników w USA i wiemy, że rzeczywistość wyglądała CAŁKOWICIE inaczej. Wiemy, że istniały prawa mające na celu ochronę niewolników (Hebrajczyków) w Izraelu i z powodu braku źródeł NIE WIEMY jak wyglądał ich rzeczywisty los. Możemy tylko zgadywać. Jeśli uznać, że ich traktowanie było elementem boskiej kary jakiej nieustannie doświadczali Izraeli to znaczy to, że było to ZŁE PRAWO. Prawo, które nie byłoby konieczne, gdyby nie było niewolnictwa. Zanim zaczniecie obwiniać właścicieli niewolników to weźcie pod uwagę, że każdy ustawodawca powinien brać pod uwagę realne efekty prawa, a nie ustanawiać czegoś co tylko na papierze brzmi dobrze. Ale prawo dotyczące niewolników nawet na pergaminie nie brzmiało dobrze. Właściciel miał prawo pobić niewolnika nawet do granicy śmierci i jeśli nie umarł do 2 dni to nic mu się nie stało. Innymi słowy: można dotkliwe bić niewolników, ale nie z zamiarem ich zabicia. I trzeba uważać, aby nie uszkodzić pewnych części ciała. Jeśli kiedyś umrze z powodu rozległości obrażeń to umrze. Co jeśli umarł wcześniej? Cóż, zapewne prawo to odnosiło się tylko do zniewolonych Izraelitów i nie wiemy jaka karę miałby ponieść właściciel.
- Do wersetu z Ks. Wyjścia 21:3-4 w minucie 16:03 nie trzeba niczego dodawać. Mówi sam za siebie. Jeśli ktoś chciał zachować żonę to musiał zgodzić się na bycie dożywotnim niewolnikiem.
- Odnośnie Ks. Wyjścia 21:7-11 w 22:50 minucie - tutaj wyraźnie widzimy w jakim celu nabywano żeńskie niewolnice. Co z tego, że w pewnych warunkach mogła odejść (ciekawe jak to wyglądało w praktyce) skoro nie miała żadnych perspektyw?
- Niewolnicy nie mieli prawa, ale obowiązek odpoczynku, za złamanie którego groziła śmierć. Ot, subtelna różnica. I tak dobrze, ale ciekawe jak to wyglądało w praktyce.
- Co do Pwt. Prawa 23;16-17 to szkoda, że Paweł nie znał tego przykazania. A może zostało ono zniesione przez Chrystusa? Wysilcie wyobraźnię i zastanówcie się co miałoby się stać, żebyście rzucili wszystko co macie, zerwali wszelkie kontakty i udali się w nieznane, nie wiedząc co was czeka? Ach, prawie bym zapomniał - musielibyście jeszcze ukrywać, że jesteście włóczęgami, bo inaczej ludzie zaczęliby się do was wrogo odnosić, wielu chciałoby was skrzywdzić, a niektórzy próbowaliby was złapać i odstawić pracodawcy, który mógłby was zabić. Czy zdobylibyście się na ucieczkę jedynie dlatego, że pewne rzeczy się wam nie podobają?
Czy też musiałoby wam być bardzo, bardzo, BARDZO źle? Wyobraźcie sobie, że uważacie kogoś za swój autorytet przedstawiciela Boga na ziemi i liczycie, że was wyzwoli, ponieważ ma ku temu odpowiednią władzę względem waszego pana. A on w zamian udziela wam jedynie mglistych zapewnień, że wasza sytuacja się poprawi, a następnie przechodzi do wydawania poleceń w WAŻNYCH sprawach np. zakrywania włosów przez kobiety.
- Co do 1 List do Koryntian 7:21 to równość wszystkich w oczach Boga nie zmienia faktu, że niewolni cierpi TU I TERAZ. Powiedzenie jesteście, że w oczach Boga wszyscy są równi pozwala na zachowanie statusu quo co jest korzystne dla posiadaczy niewolników. A jeśli w obliczu wieczności nasze dotychczasowe życie jest nieważne to dlaczego Bóg patrzy na uczynki?
- 1 List do Tymoteusza 6:1-2 i Efezjan 6:5-9 słowa te również mówią same za siebie. Warto zaznaczyć, że o ile dążenie do emancypacji niewolników w ówczesnych warunkach mogłoby sprowadzić na chrześcijan większe prześladowania przy braku efektów, tak nie można usprawiedliwić braku zastrzeżenia, iż w przyszłości, w chrześcijańskim społeczeństwie na niewolnictwo nie powinno być zgody. Jednym z argumentów Świadków Jehowy, że prawdziwi chrześcijanie nie powinni angażować się w jakiekolwiek inicjatywy oprócz głoszenia jest właśnie fakt, że skoro Bóg nie polecił nawet dążyć do zniesienia czegoś tak złego jak niewolnictwo to tym bardziej nie należy tracić czasu i sił na akcje o mniejszym znaczeniu. Nawiasem mówiąc myślenie, że poprzez bycie dobrym niewolnikiem, dobrym Murzynem, dobrym Żydem itd. w jakikolwiek sposób zmieni się myślenie o grupie, do której ten ktoś dobry należy to mit wielokrotnie obalony przez długą historię dyskryminacji.

Na zakończenie zamknijcie oczy i wyobraźcie sobie następującą scenę: izraelscy żołnierze wdzierają się do miasta i zgodnie z nakazem niszczą i palą co tylko się da. Przestraszona rodzina kuli się w domu, nagle drzwi są wyważane i wbiegają żołnierze. Ojciec pada na kolana, błagając o litość i dostaje mieczem w głowę. Ale przeżywa. Nie, to nie cud, lecz jedynie niska efektywność broni zrobionej z brązu. Musi przyjąć wiele ciosów zanim w końcu padnie. Następnie to samo dzieje się z matką. I młodymi synami. Żołnierze chwytają starszą córkę, zrywają suknię i mówią: hmm, to nie dziewica - i walą w nią mieczami. Chwytają młodszą i jak mówi prawo przeprowadzają test na dziewictwo. Zdaje go. Jeden z nich zabiera ją do swojego namiotu i zgodnie z miłosiernym nakazem pozwala jej opłakiwać rodziców przez 30 dni. A potem staje się jego niewolnicą, gdyż w tym czasie jakoś nie znano tzw. biblijnego modelu rodziny.
3 tysiące lat później internetowi apologeci wychwalają humanitaryzm izraelskiego niewolnictwa w porównaniu z niewolnictwem innych, niegodziwych nacji, które za swoją przewrotność zostały wytracone.
Dobrze, że istnieje jeden bardzo silny argument na obronę moralności Biblii - a mianowicie, że podbój Palestyny nigdy nie miał miejsca, to tylko przypowieść, a prawo nie było dane ani jako uniwersalne, ani nawet dobre dla tamtych ludzi, ani jako wzór moralności, ani nawet nie miało zastosowania. Zostało dane w myśl zasady: skoro wszystkie narody mają jakieś prawo to niech Izraelici również mają swoje, ale mogą robić po swojemu (patrz: John Walton, The Lost World of the Torah: Law as Covenant and Wisdom in Ancient Context)
To prawda, że niektórym osobom krytykującym biblijne niewolnictwo brakuje wyobraźni i nie zdają sobie sprawę z realiów tamtych czasów. Ale to samo dotyczy wszystkich broniących niewolnictwa.


PS. Mój powyższy pogląd wynika z połączenia dwóch rzeczy: prawdy, która ponoć zawsze prowadzi do Boga oraz empatii, która podobno jest bezpośrednim, niezależnym od ewolucji, darem od Stwórcy.
Nie chciałbym nikogo zgorszyć swoim komentarzem, ale sam poczułem się zgorszony próbą obrony tego czego obronić się nie da.

[sugabogazywegoiuczenchryst]

Rzymian 10:9-13

     Bo jeśli swoimi ustami WYZNASZ JESZU SWOIM PANEM i uwierzysz w swoim sercu, że Bóg wzbudził Go z martwych, będziesz zbawiony.
     Sercem bowiem wierzy się ku usprawiedliwieniu, a ustami wyznaje się ku zbawieniu.
     Gdyż Pismo mówi: Każdy, kto w Niego wierzy, nie będzie zawstydzony.
     Nie ma bowiem różnicy między Judejczykami a Grekiem, gdyż JEDEN I TEN SAM JEST PAN wszystkich, hojny dla wszystkich, którzy Go wzywają.
     Bo KAŻDY, kto przywołał by IMIĘ PANA, zostanie uratowany.


Dzieje Apostolskie 2:19, 20, 21, 36
(Joela 3:3, 4, 5)

I dam cuda na niebie, w górze, i znaki na ziemi, na dole, krew i ogień, i kłęby dymu.
Słońce przemieni się w ciemność, a księżyc w krew, zanim PRZYJDZIE DZIEŃ PAŃSKI wielki i wspaniały.
I wówczas KAŻDY, kto PRZYWOŁAŁ BY  IMIĘ  PANA, ZOSTANIE URATOWANY.
Z pewnościąa więc niech wie cały dom Izraela, że i PANEM I CHRYSTUSEM UCZYNIŁ GO BÓG, tego JESZU, którego wy ukrzyżowaliście.

1 Koryntian 1:1-3

Paweł, wysłannik Chrystusa Jeszu powołany z woli Bożej, oraz Sostenes, brat,
zgromadzeniu Bożemu, które jest w Koryncie, poświęconym w Chrystusie Jeszu, powołanym świętym,
wraz ze wszystkimi, którzy WZYWAJĄ IMIENIA PANA NASZEGO JESZU CHRYSTUSA —  ich, jak naszego — na każdym miejscu:
     Łaska wam i pokój od Boga, Ojca naszego, i PANA JESZU CHRYSTUSA.

Dzieje Apostolskie 4:9-12

     Ponieważ my dzisiaj jesteśmy przesłuchiwani z powodu dobrodziejstwa wyświadczonego choremu człowiekowi, dzięki któremu został on uratowany,
to niech wam wszystkim i całemu ludowi Izraela będzie wiadome,
że stało się to W IMIENIU JESZU CHRYSTUSA z Nazaretu,
którego wy ukrzyżowaliście, a którego Bóg wzbudził z martwych — w Nim ten człowiek stanął wobec was zdrowym.
     On to jest tym kamieniem odrzuconym przez was, budujących, który stał się ku głowicy narożnika.
     I nie ma w nikim innym zbawienia; gdyż NIE DANO ludziom ŻADNEGO INNEGO IMIENIA pod niebem, W KTÓRYM MOGLIBYŚMY BYĆ ZBAWIENI.

Filipian 2:5-11

     To samo miejcie usposobienie w sobie, co i w Chrystusie Jeszu,
który, będąc w postaci Boga, nie dążył zachłannie do bycia równym Bogu,
ale sam wyparł się samego siebie przyjąwszy postać sługi, stał się podobny do ludzi.
     A z postawy uznany za człowieka,
uniżył samego siebie przez to, że był posłuszny aż do śmierci, i to do śmierci krzyżowej.
Dlatego też Bóg bardzo Go wywyższył i obdarzył Go imieniem, które jest ponad wszelkie imię,
aby na imię Jeszu zgięło się każde kolano istot niebiańskich i ziemskich, i podziemnych,
i aby wszelki język wyznał,
że JESZU CHRYSTUS JEST PANEM, na chwałę Boga Ojca.

NALEŻY PAMIĘTAĆ ŻE W KULTURZE SEMICKIEJ SŁOWO "IMIĘ" OZNACZAŁO RÓWNIEŻ OSOBĘ.
NIE IMIĘ ZBAWIA, A OSOBA PANA CHRYSTUSA.

[bozenagainska]

50 milionów osób – tyle, zdaniem autorów raportu Global Slavery Index 2023 jest na świecie osób, które padły ofiarą różnych form niewolnictwa. Od publikacji poprzedniej edycji raportu 5 lat temu liczba niewolników na świecie wzrosła o 10 mln osób.

[szecherezadazarabii]

Ha, ha ha, ha ha nie ma rozbicia RODZINY?!
Kobieta i dzieci nie miały nic do powiedzenia czyli była z dziećmi niewolnikami i to nie ona mogła o sobie DECYDOWAĆ, o swojej wolności.
To ci WOLNOŚĆ!! 😂😂😂

[dorotheakafka]

Musisz tylko wiedziec jak sie umiec zniecac nad swoim niewolnikem! Twoj niewolnik tylko musi dwa dni przezyc, zeby kary nie zaplacic. Tak mowi Pismo Sw. Smutne 😢. I to swieta Tora mowi!? Rzeczywistosc napewno bylo inna! .Czemu tylko kobiety byly tak zle traktowane a menszczyzni nie. Moim zdaniem lepiej czytac dobre przeklady Pisma Sw.- interlinear, slowniki, Septuaginte, itd.
I sie dobrze poinformowac od dobrze wykwalifikwowanych biblistow, ktorzy dobrze znaja stare Pisma - aramejski, herbrajski, ugaricki, grecki kone, semitckie itd. Prosze czytac i calkiem inego mozna sie dowiedzic. Biblia Jakuba Wujka - tez inaczej tlumaczy niewolnicwo!? I nie Bog, tylko, Bogowie, ?! I inne tlumaczenia Pisma Sw. tez maja roznorodne tlumaczenia. Dlatego najlepiej czytac Pismo Sw. - interlinral - z kodami gramatycznymi i odnosnikami do dango weretu biblijnego. Kosztuje taka biblia, slowniki Biblijne troche, ale mozna sie przesto dowiedzic bardzo czesto czegos innego.
Zyjemy w okresie wiedzy/internet nie w okresie narzucania nam co mamy robic w kogo mamy wierzyc rywalizacja religi 😮! Kazdy powinien sam to sprawdzic, to jest jego zycie i jego prawo do tego. Jesus powidzial "Ja jestem prawda i zyciem, kto do mnie przyjdzie, ma zycie wieczne" Do niczego nie zmuszal i nie zlozyl zadnej Religi. Tylko ludzie i kazdy ma swoja prawdziwa religie? Tylko ktora? Wojny, ludobojstwa w imie boga, do dzisiaj? Inkwizicja, niewolnicwo Amerika - 60lata. Lista jest dluga, Afrika. itd. Mozna tak wymienac nieskonczenie dlugo i powiedziec ze bog nie pochwalach wojen, morderstw na ciezarnych, malych dzieciach - "Jozue". Oni byli tylko kananejczycy, a nie lud wybrany od boga i dlatego musieli umrzec!!! A bog tego nie chcial. To oni sa sami winni! Tak tlumacza pradawni i wspolczesni religijni i polityczni przywodcy. Effect tego mamy!? 😢. Pozdrawiam wszystkich i zycze wszystkie dobrego.

[tadeuszjureczko]

To nie " ekonomia tamtych czasów " pozwalała na niewolnictwo, a " sakralizm ".
Sakralizm to jest magiczne slowo, ktore nie przechodzi dla wielu przez usta. Nowe Przymierze właśnie znosi ow sakralizm, jak i to niewolnictwo. A, że ono dalej istnieje nawet u tzw. chrzescijan, to tylo dlatego, ze oni dalej żyją w religii. A każda religia to sakralizm.

O tym, czym jest sakralizm i niewolnictwo ( nie tylko), oposuje prof. Feliks Koneczny w swoich ksiazkach.

[xdamos]

no ale co ta osoba bez oka ma zrobić ? położyć się na drodze i umrzeć ? przecież nawet za niewolnika jej nie wezmą super prawo, a właściciel zadowolony pozbył się problemu po co mu niewolnik bez oka.

[halinawasilewski]

Panie tytuł się nawet pan nie wie jaki ma pan przemiły głos i polot w wyrażaniu słów

[szecherezadazarabii]

Ojciec=mężczyzna sprzedaje swoją córkę za długi. Pan "bierze"sobie ją za żonę. A kto JĄ pytał o jej zdanie i jej wybór? I ona jako kobieta w oczach społeczeństwa miała jeszcze uchodzić za gorszą kiedy została porzucona, bo już została zmuszona do współzycia co stanowi GWAŁT! na jej duszy, emocjach i PSYCHICE.
SAMI daliście dowód jak do dzisiaj traktujecie kobiety i dzieci. Nic dodać nic ująć.
Dlatego trzeba uciekać od RELIGII.!!!

[szecherezadazarabii]

Nie było apostoła Pawła! ~specjaliści! Apostołem został wybrany Maciej.
Nie wprowadzajcie ludzi w błąd. Maciej został wybrany za pośrednictwem Ducha Świętego.
Niejaki Paweł grał na dwa fronty. Specjaliści !
Paweł zachowywał się jako Żyd, lecz korzystał z prawa rzymskiego jako obywatel rzymski. Zatem: ble, ble, ble~experci-specjaliści.
Bóg nie zabezpieczył kobiet ani dzieci.
Podajcie dowody na takie twierdzenie! 😅😅😅

[jar]

Niewolnictwo kobiet w Kościele istnieje do dzisiaj. Kobieta ma być podległa mężowi i jemu służyć. Nigdy kościół nie występował w obronie kobiet i nie występuje.

[most]

dzis niewolnikiem jest kazdy kto biwrze udzial w lichwie kredycie itp
Pracownik ma byc uzyteczny jak Onezym

[most]

Bog nie mogl nic zastac bo byl u poczatku wszystkiego