Mit Galileusza: Jak upraszcza się historię

👉 Można też wesprzeć powstawanie kolejnych filmów dowolnym przelewem o tytule "darowizna" na konto: 59 1140 2004 0000 3402 7617 3625

Proces Galileusza i narosły wokół niego mit konfliktu nauki i religii jest dobrym przykładem tego jak uproszczone narracje potrafią wypaczać obraz złożonej rzeczywistości historycznej.

Źródła:

Montaż: Wazowsky

Autorem logo i motywu graficznego kanału jest Damian Drozdek, którego prace można znaleźć na jego stronie:

Muzyka z intro autorstwa CadereSounds użyta na prawach Attribution License:

-----------------------------------------------------------------------------------
Wojna idei to kanał zajmujący się rozpowszechnianiem wiedzy i ciekawostek z dziedzin takich jak filozofia, socjologia, psychologia i innych tematów społecznych.
-----------------------------------------------------------------------------------

[Mr.Killjoy]

'' (...) a jeśli ktoś twierdzi inaczej to bardzo możliwe że próbuje coś sprzedać. " i na koniec letyshops. To już lekka ironia

[szymonj]

Takiego odcinka bardzo brakowało na kanale Polskiego Inkwizytora, bardzo fajnie że Ty się tego podjąłeś, pozdrawiam :)

[nocnegrane]

Problem polega na tym, że prosty umysł przyjmuje tylko uproszczoną wersję historii, czyli zakłamaną, a jeśli ta uproszczona wersja historii jest zgodna z naszymi wewnętrznymi przekonaniami to tym bardziej uznajemy ją za prawdę, klepiąc się samemu po ramieniu

[polishnat-con]

Szczerze mówiąc, tego typu filmy są o wiele lepsze niż analizy popkultury. Przynajmniej dla mnie.

[galiogallonimus]

Takimi filmami ten kanał robi naprawdę dobrą robotę i mi imponuje. Poza tym, że niezmiernie ciekawy temat, to jeszcze nigdy nie zetknąłem się z tak dokładnym opisem tej sprawy. A nawet prawie nic o niej nie wiedziałem, poza procesem, herezją i konfliktem naukowca z Kościołem.

[orochao]

Dziękuję za ten odcinek.
Aż się dziwię, że nie zamieścił Pan konkluzji: "W świetle dzisiejszego stanu wiedzy teologicznej i astrofizycznej, Święte Oficjum myliło się w kwestii teologicznej (o metaforyczności vs dosłowności Pisma Świętego) zaś w kwestii naukowej miało rację nakazując nazwanie heliocentryzmu hipotezą, zaś Galileusz mylił się uznając heliocentryzm za absolutną prawdę (obliczenia wychodzą prawidłowo nawet jeśli zmienimy punkt odniesienia), zaś w sprawach teologicznych miał świętą (!) rację."
Taki psikus historyczny. Powtarzam za Michałem Hellerem, ale z Pana filmu też to wynika, choć oba fakty są oddzielone kilkoma minutami ukazywania kontekstu. W zestawieniu byłyby bardziej uderzające.

[rula]

Co do średniowiecza i błędów w jego rozumieniu to jest tego wiele. Mnie najbardziej zamurowało gdy usłyszałem od osoby legitymizującej się wyższym wykształceniem, że "w średniowieczu palono ludzi na stosie za posiadanie grupy krwi 0". Więc skoro coś takiego można mówić to co tam jakiś Galileusz.

[janlight]

Nie da się zaprzeczyć że Ordo Jurki to rodzaj średniowiecznej Świętej Inkwizycji, która by paliła na stosie, gdyby mogła.

[stendec]

Pamiętam jak czytałem Sagana. Po prawdzie nie rozumiem dlaczego naukowiec gdy chciał przedstawić pogląd o procesie Galileusza użył właśnie uproszczonej narracji. Mimo, że jego dorobek naukowy był ogromny to w kwestii historycznej okazał się ignorantem.
Już w średniowieczu istniało wielu filozofów którzy dawali podwaliny pod metodę naukową jak chociażby Roger Bacon. Wiele rzeczy które dzisiaj bierzemy już jako pewnik takie jak chociażby skończona prędkość światła przewidział już w XIII w.

[bartlomiejkubica]

Wspaniała robota! Żal, że mogę dać tylko jeden like! Dziękujemy, Szymonie!

[sebastianlesniak]

Nie, Religia i Nauka nie muszą być w konflikcie. Ale zabawnym wydaje się fakt że dogmaty religijne w końcu prawie zawsze korzą się przed nauką. A sytuacje odwrotne jakoś w zasadzie nigdy nie zachodzą.

[a.w.]

Jako katoliczka pisząca właśnie licencjat z biotechnologii dziękuję za ten odcinek.

[kanapkuba]

Mam wrażenie że twierdzenie że nauka i religia zwalczają się wzajemnie Brzmi trochę jak teoria walki klas gdzie albo tylko religia zdominuje naukę albo tylko nauka zdominuje religię i nie ma niczego pośrodku

[tomaszjaworski]

"Kiedy zaczynasz coś mówić już chcesz coś sprzedać" - jeden z wykładów - Profesora Jerzego Bralczyka

[szulat]

a Heller podsumował to tak (trochę naginając interpretację 😋)

"Galileusz przez inkwizycję był oskarżony o to, że źle interpretuje Biblię, [...] trzeba rozumieć ją dosłownie, a Galileusz tłumaczył się, powołując się na Ojców Kościoła że w niektórych wypadkach Biblię trzeba interpretować niedosłownie. I co się okazało po latach - że w interpretacji Biblii Galileusz miał rację, bo dzisiaj oficjalne dokumenty Kościoła idą po linii Galileusza, natomiast gdy idzie o pogląd na to czy Ziemia się porusza czy nie to Kongregacja miała rację, Oficjum Święte, dlatego że oni żądali żeby Galileusz to głosił jako hipotezę a nie jako pewnik, no a tak właśnie jest, że w świetle Einsteina teorii względności ruch jest względny i czy Ziemia się porusza naokoło słońca czy słońce naokoło ziemi to zależy od tego jak obieramy układ odniesienia [...]"

tu cała rozmowa:

[theEskit]

Polecam obczaić sprawę podręcznika Galena od anatomii I obejrzeć wykłady Wojciecha Sadego. Dużo rzeczy w tym filmie jest uproszczonych co bardzo gryzie.

[ZiemniakPospolity]

Zgadzam się z tym, że religia nie zawsze stała w sprzeczności z nauką - czasem wręcz przeciwnie, bo duchowni bywali jedynymi na dworze, którzy potrafili pisać i czytać, a już na pewno byli w wyedukowanej mniejszości. Przy czym o ile postawiona teza jest ok, o tyle nie kupuję retoryki w konflikcie Galileusza z Kościołem. Przez większość nagrania chciałoby się rzec "a mógł (Kościół) zabić!". Nie wiem jak mocne dowody miał Galileusz na poparcie swoich tez, ale dzisiaj wiemy, że miał rację, więc całkiem możliwe, że wystarczające, nawet jeśli inkwizycja była innego zdania. Kościołowi jednak nie podobała się "wojowniczość" Galileusza, uznali jego dzieła za niezgodne z Biblią i zwyczajnie zakazali, wraz z dziełem Kopernika, który sam był przecież duchownym katolickim! Dla mnie jest to ewidentny pokaz siły, wywalenie przyrodzenia prosto na stół i pokazanie, że zrobią jak chcą i nikt ich nie powstrzyma, więc lepiej nie fikać. Ciekawe ilu autorów w tamtym momencie schowało swoje projekty do szuflady, bojąc się, że spotka ich podobny los.

Także wybacz, ale nie przemawia do mnie ta argumentacja. Tym bardziej w czasach, gdy władza zdaje się tęsknić za inkwizycją, miesza w kanonie lektur czy zaostrza prawo dotyczące ochrony uczuć religijnych. Pomijając już kwestie stref wolnych od LGBT czy zaostrzania prawa aborcyjnego, bo te tematy leżą gdzieś pomiędzy religią a nauką i nie są z nimi bezpośrednio związane.

[jacobvhs]

Będzie więcej odcinków na temat "uproszczonego poglądu" na różne fakty z historii Kościoła? Np. czy są podstawy sądzić, że Inkwizycja nie była tak krwiożercza, jak się ją przedstawia?

[jaceksiebor]

Oczywiście zgadzam się z tym że rzeczywistość jest z reguły bardziej złożona niż nam się wydaje. Jednak w filmie została pominięta jedna kluczowa kwestia (celowo?). Kwestią tą jest chęć utrzymania władzy przez KK. Wszelkie dywagacje na temat Galileusza czy Bruno, nie przysłonią jednego faktu że zostali ukarani z powodu że KK uznał ich za zagrożenie. Tezy Galileusza i Bruno, znalazły potwierdzenie (częściowo nawet w ich czasach). Tezy KK okazały się błędne. Można doszukiwać się różnych powodów ale gdyby Galileusz nie promował heliocentryzmu, żadna kara by go nie spotkala.
Oczywiście KK też miał wpływ na rozwój naukowy ale to już jest inna sprawa.

[Bzhydack]

Jeżeli ktoś uważa, że Średniowiecze to okres zastoju naukowego i technologicznego, to proponuję żeby porównał sobie technologię z czasów od 500 PNE do 500 NE (czasy mniej-więcej rzymskie, tego super oświeconego Rzymu) i zestawił z technologią od 500 NE do 1500 NE. Praktycznie zaraz po zakończeniu średniowiecza. Taki sam okres 1000 lat.
Wnioski proszę wyciagnąć samemu.