filmov
tv
KÜN Âşık Sanatı Sempozyumu | Kırtıl Semahı / Edip Bülbül
Показать описание
KÜN Âşık Sanatı Sempozyumu | Kırtıl Semahı / Edip Bülbül
Bu çalışma 2021 yılında Kapadokya Üniversitesi Âşık Sanatını Yaşatma ve Yaygınlaştırma Projesinin bir etkinliği olarak âşık sanatını gençlere tanıtmak ve bu kültürün yaşamasına katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Proje kapsamında 2021 yılının Hacı Bektâş-ı Velî Yılı olması dolayısıyla insan sevgisi, hoşgörü ve barış gibi değerleri yücelten ve gelecek nesillere aktaran Bektaşi sözlü kültürünü yansıtan on eser seçilmiş, bu on eser icra edilerek kayıt altına alınmış ve bu videolar müzik platformlarında paylaşılmıştır.
Bektaşi geleneğinde derin izler bırakan bu eserler, Anadolu’nun yalın tabiatını örnekleyen çeşitli mekânlarda kaydedilmiştir. Bu kapsamda Torosların eteklerinde Edip BÜLBÜL tarafından icra edilen bu eser, Mersin’in Silifke ilçesine bağlı Kırtıl bölgesine aittir. Bir Tahtacı köyü olan Kırtıl, adını yörenin en yüksek dağından almıştır. Bu dağın adını ise, bu bölgede yatırı olduğuna inanılan, velîlerden kabul edilmiş Kırtıl Dede’den aldığı rivayet edilmektedir. Günümüzde ilk bahar ve yaz aylarında sıklıkla ziyaret edilen bu bölgede yağmur duaları yapılır, kurbanlar kesilir, Kırtıl Dede’nin darda olanlara yardım ettiğine inanılır. Bekar kız ve erkeklerin evlilik, özellikle Yörüklerden hayvanı hasta olanlarınsa bereket muradıyla gelip dua ettikleri bilinmektedir.
Eser, 1940’lı yıllarda Muzaffer Sarısözen tarafından Kırtıllı Felteş Dede’den derlenmiş ve kayıt altında alınmıştır. 1980’li yıllarda Nevzat Üçyıldız tarafından Bahar Gündoğdu’nun seslendirmesi ile derlenmiştir. Eser günümüzde 300’ü aşkın sanatçı tarafından yorumlanmış, Avrupa’nın başlıca senfoni orkestralarınca da icra edilmiştir.
Eserde, Türk mitolojisi ve Bektaşi geleneğinde kutsal sayılan, uğur, müjde ve güzel haber getirdiğine inanılan telli turnadan, sevgilisine dair getireceği haberi bekleyen âşığın hasret sancısı dillendirilir. Büyük bir merakla beklediği haberi getirecek telli turnayı göremeyen âşık, ateşler içinde yanar, kavrulur. Âşık öyle bir vuslat özlemi çeker ki ölüm bile sevgiliden ayrılık karşısında kifayetsiz kalır. Sevgilinin hayaliyle inleyen âşık, sonunda sevgiliyi aramak için yollara düşer. Hz. Ali’nin turna donuna girdiğine inanılması nedeniyle Bektaşi geleneğinde turna motifi yaygındır. Pir Sultan Abdal da şiirlerinde turna kuşunu sıklıkla işlemiştir. Bununla birlikte Pir Sultan Abdal’ın da turna donuna girdiğine inanılır. Eserin son dörtlüğünde Pir Sultan Abdal’ın anılması, turnayla Pir Sultan Abdal’ın özdeş tutulduğunu düşündürmektedir.
Kaynaklar:
Muhammet Fatih DEMİRDAĞ- Alevi-Bektaşi Şiirinde Kuş Mitolojisi- Külliyat Dergisi- 2. Sayı
Nilgün Çıblak Coşkun- Mersin İli Yağmur Yağdırma Törenlerinde Kırtıl Dede Kültü-Prof. Dr. Ali Berat Alptekin Armağanı
KIRTIL SEMAHI
Aşağıdan gelende telli turnalar
İçinizde telli turnam yok benim
Yarenden yoldaştan soran olursa
Yine sol yanımda derdim çok benim
Gidiyorum gayrı da gül benzim soluk
Od düştü sineme yanıktır yanık
Ölüm allah emri de zalım ayrılık
Hangine yanayım da derdim çok benim
Pir Sultan Abdalım da dost kırklar yediler
Bu yolu erkanı da a canım a canımda onlar kurdular
Herkes sevdiğine de dost bile dediler
Hangine yanayım da acanım acanımda derdim çok benim
KAYNAK: Nevzat Üçyıldız
MESAM Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği
Organizasyon: Yusuf Gökkaplan
Kayıt: Ozan Deniz Süzer
Mix-Mastering: Ahmet Gökhan Coşkun
Yönetmen / Kurgu-Montaj: Edip Bülbül
Yönetmen Yardımcısı: Murat Can Çetinkaya
Görsel Efekt: Çağdaş Geniş
Renklendirme: Zeki Tan
Müzik Danışmanları: Muhlis Berberoğlu, Hasan Albayrak
Bu çalışma 2021 yılında Kapadokya Üniversitesi Âşık Sanatını Yaşatma ve Yaygınlaştırma Projesinin bir etkinliği olarak âşık sanatını gençlere tanıtmak ve bu kültürün yaşamasına katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Proje kapsamında 2021 yılının Hacı Bektâş-ı Velî Yılı olması dolayısıyla insan sevgisi, hoşgörü ve barış gibi değerleri yücelten ve gelecek nesillere aktaran Bektaşi sözlü kültürünü yansıtan on eser seçilmiş, bu on eser icra edilerek kayıt altına alınmış ve bu videolar müzik platformlarında paylaşılmıştır.
Bektaşi geleneğinde derin izler bırakan bu eserler, Anadolu’nun yalın tabiatını örnekleyen çeşitli mekânlarda kaydedilmiştir. Bu kapsamda Torosların eteklerinde Edip BÜLBÜL tarafından icra edilen bu eser, Mersin’in Silifke ilçesine bağlı Kırtıl bölgesine aittir. Bir Tahtacı köyü olan Kırtıl, adını yörenin en yüksek dağından almıştır. Bu dağın adını ise, bu bölgede yatırı olduğuna inanılan, velîlerden kabul edilmiş Kırtıl Dede’den aldığı rivayet edilmektedir. Günümüzde ilk bahar ve yaz aylarında sıklıkla ziyaret edilen bu bölgede yağmur duaları yapılır, kurbanlar kesilir, Kırtıl Dede’nin darda olanlara yardım ettiğine inanılır. Bekar kız ve erkeklerin evlilik, özellikle Yörüklerden hayvanı hasta olanlarınsa bereket muradıyla gelip dua ettikleri bilinmektedir.
Eser, 1940’lı yıllarda Muzaffer Sarısözen tarafından Kırtıllı Felteş Dede’den derlenmiş ve kayıt altında alınmıştır. 1980’li yıllarda Nevzat Üçyıldız tarafından Bahar Gündoğdu’nun seslendirmesi ile derlenmiştir. Eser günümüzde 300’ü aşkın sanatçı tarafından yorumlanmış, Avrupa’nın başlıca senfoni orkestralarınca da icra edilmiştir.
Eserde, Türk mitolojisi ve Bektaşi geleneğinde kutsal sayılan, uğur, müjde ve güzel haber getirdiğine inanılan telli turnadan, sevgilisine dair getireceği haberi bekleyen âşığın hasret sancısı dillendirilir. Büyük bir merakla beklediği haberi getirecek telli turnayı göremeyen âşık, ateşler içinde yanar, kavrulur. Âşık öyle bir vuslat özlemi çeker ki ölüm bile sevgiliden ayrılık karşısında kifayetsiz kalır. Sevgilinin hayaliyle inleyen âşık, sonunda sevgiliyi aramak için yollara düşer. Hz. Ali’nin turna donuna girdiğine inanılması nedeniyle Bektaşi geleneğinde turna motifi yaygındır. Pir Sultan Abdal da şiirlerinde turna kuşunu sıklıkla işlemiştir. Bununla birlikte Pir Sultan Abdal’ın da turna donuna girdiğine inanılır. Eserin son dörtlüğünde Pir Sultan Abdal’ın anılması, turnayla Pir Sultan Abdal’ın özdeş tutulduğunu düşündürmektedir.
Kaynaklar:
Muhammet Fatih DEMİRDAĞ- Alevi-Bektaşi Şiirinde Kuş Mitolojisi- Külliyat Dergisi- 2. Sayı
Nilgün Çıblak Coşkun- Mersin İli Yağmur Yağdırma Törenlerinde Kırtıl Dede Kültü-Prof. Dr. Ali Berat Alptekin Armağanı
KIRTIL SEMAHI
Aşağıdan gelende telli turnalar
İçinizde telli turnam yok benim
Yarenden yoldaştan soran olursa
Yine sol yanımda derdim çok benim
Gidiyorum gayrı da gül benzim soluk
Od düştü sineme yanıktır yanık
Ölüm allah emri de zalım ayrılık
Hangine yanayım da derdim çok benim
Pir Sultan Abdalım da dost kırklar yediler
Bu yolu erkanı da a canım a canımda onlar kurdular
Herkes sevdiğine de dost bile dediler
Hangine yanayım da acanım acanımda derdim çok benim
KAYNAK: Nevzat Üçyıldız
MESAM Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği
Organizasyon: Yusuf Gökkaplan
Kayıt: Ozan Deniz Süzer
Mix-Mastering: Ahmet Gökhan Coşkun
Yönetmen / Kurgu-Montaj: Edip Bülbül
Yönetmen Yardımcısı: Murat Can Çetinkaya
Görsel Efekt: Çağdaş Geniş
Renklendirme: Zeki Tan
Müzik Danışmanları: Muhlis Berberoğlu, Hasan Albayrak
Комментарии