'Από πέρα απ΄το ποτάμι', 'ΧΑΟΝΙΑ' & συνταξιδιώτες, Σούχα, ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΚΑΡΑΒΑΝΙ 2025

Τo ποτάμι του Σούχα αποτελεί διαχρονικό σταθμό στα Πoλυφωνικά Καραβάνια. Ταξιδεύοντας από Δερόπολη για Άνω Πωγώνι σταματάμε εδώ, για να χαρούμε το απαράμιλλο φυσικό τοπίο, να αφουγκραστούμε το κελάρρυσμα των νερών του ποταμού, να θωρήσουμε στο βάθος τη μαγεμένη Νεμέρτσικα. Έχουμε πια το βράχο μας μες στο ποτάμι. Ένα βράχο που μας καλωσορίζει χρόνια τώρα και αντηχεί το τραγούδι μας. Πόσους και πόσους συνταξιδιώτες δεν έχει καλωσορίσει τούτος ο βράχος, πόσα και πόσα τραγούδια δεν έχει αντηχήσει ο τόπος του.

Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2025, Χειμερινό Πολυφωνικό Καραβάνι 2025. Ταξιδεύουμε από τη Δερβιτσάνη στην Πολύτσανη. Ο καιρός αρκούντως χειμωνιάτικος, βροχή και αντάρα. Όταν φτάνουμε στο Σούχα, σε μια μικρή ανάπαυλα της βροχής, λέμε να σταματήσουμε λιγάκι. Τo λίγο κρατάει τελικά μιάμιση ώρα. Που να χορτάσεις ένα τέτοιο μέρος, πως να καταλάβεις πως περνάει η ώρα; Κάποτε ένας βιωματικός ερμηνευτής από το ¨Ανω Πωγώνι, ο Bαγγέλης Καρέτσος από το Χλωμό, μας είχε μάθει να παίρνουμε ίσο από τον τόνο του ποταμού, όταν τραγουδάμε δίπλα του, για να ταιριάζει το τραγούδι. Απίστευτη εμπειρία να τραγουδάμε μαζί με το ποτάμι! Όπως, τόσες φορές στο Πολυφωνικό Καραβάνι, τραγουδάμε στα βουνά, με το αχολόι των ανέμων.

Στους έντεκα συνταξιδιώτες συμμετείχαν πέντε από τα μέλη του πολυφωνικού συνόλου "Χαονία" και άλλα τέσσερα μέλη του Εργαστηρίου Πολυφωνίας του ΚΕΜΦΑ. Χρήστος Δίπλας, Ουρανία Μπατσινίλα, Γιώργος Τούτσης, Άννα Μπίζα, Ιακώβη Ντελέκου, Αναστασία Μάρη, Πτολεμαίους Αρμάος, Λαμπρινή Ζάμπου και ο "κυρατζής". Λιγάκι αυτοσχέδια πήραμε σαν παρέα τέσσερα πολυφωνικά τραγούδια για τα ποτάμια. Δεν υπήρχε χρόνος για πρόβα, για τελειοποίηση, λίγο πριν έβρεχε, σε λίγο φαινόταν ότι θα βρέξει πάλι, περισσότερο για την εμπειρία τραγουδήσαμε, σμίγοντας ένα τραγούδι με το φυσικό του περιβάλλον και τις φωνές μας με τον ήχο του ποταμού, και για το μοίρασμα. Αυτό είναι ένα από τα τραγούδια που είπαμε, το "Από πέρα απ΄ το ποτάμι". Στην εικόνα φαίνονται οι εννέα συνταξιδιώτες, οι άλλοι δύο, οι Φιλιώ Σταματοπούλου και ο Ηλίας Κόλλιας, και οι δύο συνταξιδιώτες από παλαιότερα, είχαν την έγνοια των καμερών, της καταγραφής.

Από πέρα απ΄ το ποτάμι
κι από δώθε απ΄ το πλατάνι
κάθονταν Ρωμιός και Τούρκος
Τον Ρωμιό τον λένε Γιάννο
και τον Τούρκο Σουλεϊμάνο
Είχ΄ ο Γιάννος μια κοπέλα
που τη λέγανε Ζαχάρω
του λέει ο Σουλεϊμάνος
- θα το παίρνω το Ζαχάρω
- δεν στο δίνω το Ζαχάρω

Τo τραγούδι δισκογραφήθηκε για πρώτη φορά από το Πoλυφωνικό των Κτισμάτων στην έκδοση "Πολυφωνικό της Ηπείρου". Μια από τις στιχουργικές παραλλαγές του περιέχεται στο βιβλίο του π. Χρήστου Μάτσια από τα Κτίσματα "Πωγώνι, Δερόπολη - Ήθη κι έθιμα":

Από πέρα από το ποτάμι,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.
Κι από δώθε το πλατάνι,
μωρ’ λιουλιέ μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.

Κάθονταν Ρωμιός και Τούρκος,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.
Τον Ρωμιό τον λένε Γιάννο,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.
Και τον Τούρκο Σουλεϊμάνο,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.

Είχε ο Γιάννος μια κοπέλα,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.
Που την λέγανε Ζαχάρω,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.

Θέλει ο Τούρκος να την πάρει,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.
Να την κάνει Τουρκοπούλα,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.

- Δεν στη δίνω Σουλεϊμάνο,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.
Είσαι Τούρκος την τουρκεύεις,
μωρ’ λιουλιέ, μωρ’ μπεκιάρω,
μωρ’ κοντή Λεσκοβικιάρω.

"Άπειρος" Πολυφωνικό Καραβάνι
Καλή Πρακτική Διαφύλαξης Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
- UNESCO 2020

[mariasoulioti]

Συγχαρητήρια πολλά .Μπράβο σας .Αγαπημένο μου τραγούδι .Τέλειο .

[elpidhalitos]

Τι ωραι είστε υπέροχη τέλειο τραγούδι τι ομορφο μέρος τό ποτάμι Γειασας γλυκια παρεα χερωμε που σας ακούω ευχομε καλή χρόνια πάντα χαρά και τραγουδια❤❤❤❤

[ΑλεκοςΔραζιος]

Το πολυφωνικο καραβάνι , , μες τής Γκρυκας το

[ΣπύροςΚαβαλιερατος]

Είσθε υπέροχοι καλώς να ανταμωθούμε στην Πάτρα.

[rosa.]

Mπράβο σας! Απίθανο μέρος, τέλειο τραγούδι για αυτό το τοπίο. Πόσο δένει το τραγούδι με τον ήχο από το ποτάμι, μπράβο!