«Του Παπαφλέσσα...», κλέφτικο (Πελοπόννησος) ~ Κώστας Καντζιλιέρης

Κλέφτικο ηρωικό δημοτικό τραγούδι με στοιχεία μοιρολογιού, το οποίο περιλαμβάνεται μαζί με άλλα 14 πολύ όμορφα τραγούδια της Πελοποννήσου, στον ψηφιακό δίσκο cd του Κώστα Καντζιλιέρη με τίτλο ''Τ'αηδόνι τ' αηδονάκι'', που εκδόθηκε το Νοέμβριο του 2008.

Έρευνα, επιλογή, καταγραφή, διασκευή, μουσική επιμέλεια και διεύθυνση παραγωγής : Κώστας Καντζιλιέρης

Σύμβουλοι παραγωγής : Βασίλης Σμάνης, Βασίλης Ι. Οικονόμου

Αναφέρεται στον θάνατο του γενναίου αγωνιστή της Επανάστασης του 1821 Παπαφλέσσα, του οποίου το κοσμικό όνομά του ήταν Γεώργιος Δικαίος του Δημητρίου.
Γεννήθηκε στην Πολιανή Μεσσηνίας το 1788. Φοίτησε στη Σχολή Δημητσάνας, την οποία δεν την τελείωσε και μόνασε το 1816 στο μοναστήρι της Παναγιάς της Βελανιδιάς στην Καλαμάτα, όπου πήρε το όνομα Γρηγόριος (παπάς Φλέσσας εξ ού και το Παπαφλέσσας).

Η Μάχη στο Μανιάκι ήταν πολεμική συμπλοκή της επανάστασης του '21 ανάμεσα σε Αιγύπτιους και Έλληνες. Λαμβάνοντας χώρα την 20η Μαΐου 1825, στο Μανιάκι Μεσσηνίας, είχε νικηφόρα έκβαση για τους Αιγύπτιους του Ιμπραήμ Πασά, με τον αρχηγό των Ελλήνων, Παπαφλέσσα, να σκοτώνεται στη μάχη.

Όταν το 1825 ο Ιμπραήμ πασάς εισέβαλε στην Πελοπόννησο, πρώτος ο Παπαφλέσσας ζήτησε να ελευθερωθούν οι φυλακισμένοι πολεμιστές, αλλά δεν εισακούστηκε. Έτσι αναγκάστηκε να εκστρατεύσει ο ίδιος: αφού διορίστηκε από το Εκτελεστικό Σώμα στις 27 Απριλίου 1825, περιέρχεται από την επόμενη μέρα την κεντρική και νοτιοδυτική Πελοπόννησο με σκοπό τη στρατολόγηση ανδρών. Το δρομολόγιό του ήταν αναχώρηση από Ναύπλιο, και μετάβαση διαδοχικά σε Τρίπολη, Λεοντάρι. Ο Παπαφλέσσας με συνεχείς του εκκλήσεις ζητά την απελευθέρωση του Κολοκοτρώνη και των άλλων αγωνιστών που κρατούνταν στην Ύδρα. Είχε καταφέρει να συγκεντρώσει περίπου 2.000 πολεμιστές. Στις 19 Μαΐου όταν φάνηκαν τα αιγυπτιακά στρατεύματα, περισσότεροι από 1.000 άνδρες του Παπαφλέσσα διασκορπίστηκαν και έμεινε με μόνο 600 (ή κατά άλλους 500) πολεμίστες.

Στη Μάχη στο Μανιάκι στις 20 Μαΐου, βρήκε τον θάνατο προβάλλοντας ηρωική αντίσταση μαζί με τους λίγους άνδρες που του είχαν μείνει. Σύμφωνα με την ιστορία, που αναφέρουν και ορισμένοι ιστορικοί της επανάστασης, μετά το τέλος της μάχης ο Ιμπραήμ ζήτησε από τους στρατιώτες του να αναζητήσουν και να βρουν το νεκρό σώμα του Παπαφλέσσα. Όταν εκείνοι το βρήκαν, τους διέταξε να τοποθετήσουν πάνω στο ακέφαλο πτώμα το κεφάλι και να τον στήσουν σε μια βελανιδιά που βρισκόταν εκεί. Τότε ο Ιμπραήμ πλησίασε το νεκρό Παπαφλέσσα και τον φίλησε λέγοντας: «Αμαρτία να χαθεί τούτος ο πολέμαρχος!», σε ένδειξη αναγνώρισης της γενναιότητας, της ανιδιοτέλειας και του θάρρους του.

Στίχοι :

Του Φλέσσα η μάνα κάθεται στην Πολιανή, στη ράχη,
τα κοντοβούνια αγνάντευε και τα πουλιά ρωτάει:
- Μην' είδατε τον αρχηγό, της Πολιανής τον κλέφτη;
- Μεσ' το Μανιάκι κείτεται...

Το αποδίδει ο Κώστας Καντζιλιέρης από τη Τσερνίτσα (σημερινή Αρτεμισία) της Αλαγονίας του Ν. Μεσσηνίας και τον συνοδεύουν οι μουσικοί :

Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος (κλαρίνο)
Γιώργος Μαρινάκης (βιολί)
Ιορδάνης Κουζηνόπουλος (λαούτο)
Νίκος Καρατάσος (τσίμπαλο)
Κώστας Μερετάκης (νταούλι)