Δάφνω – Dafno - Παραδοσιακό τραγούδι Μακράς Γέφυρας (Uzunköprü) – Domna Megga – Thrace

Η 'Δάφνω' από την Μακρά Γέφυρα (Ουζούν Κιοπρού – Uzunköprü) ανήκει στην παράδοση των Αρβανιτών της Ανατολικής Θράκης.

Κλαρίνο, τουμπερλέκι: Γιώργος Σβάρνας
Κιθάρα: Τάσος Σβάρνας
Ερμηνεία: Δόμνα Μέγγα

💔 Η ιστορία της Δάφνως και του Στέφου
Σε μια εποχή που οι γάμοι καθορίζονταν από την οικογένεια, οι δύο νέοι αγωνίστηκαν για τον έρωτά τους. Παρά τις αντιρρήσεις των γονιών αποφασίζουν να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Με τη βοήθεια του φίλου τους, Παντάτζιου, η Δάφνω δραπετεύει από τον αρραβώνα με τον Μιχαήλ και συναντά τον αγαπημένο της Στέφο, στο κοντινό Τατάρκιοϊ.

Ο Στέφος ήταν γνωστός για την παλληκαριά του, όπως τονίζεται μέσα από τις λέξεις «μπαμπατζάνιν», «κοντρόλιν» και την αναφορά ότι ήταν πεχλιβάνης (παλαιστής).
Ακούμε την ιστορία τους μέσα από το τραγούδι «Δάφνω» με την ερμηνεία της Δόμνας Μέγγα και το κλαρίνο του Γιώργου Σβάρνα.

Στίχοι ( ιδίωμα Κορυτσάς)- Μετάφραση

1)Μόι Δάφνω, μόι κατσάκω*, μόι Δάφνω μόι κα-
κατσιάκου να Τατάρκιοϊ.
Μωρ' Δάφνω, μωρ' κατσάκω (εκ του τουρκ. κατσίρντημ =φεύγω/ φευγάτη)
πού 'φυγες στο Τατάρκιοϊ.

2)Με Στέφον μπαμπατζάνην με Στέφον μπαμπα-
μπαμπατζιάνην, κοντρόλην.
Με το Στέφο το λεβέντη (κυρλξ. μεγαλόσωμος)
το λεβέντη, το παλληκάρι.

3)Έρδι Δάφνω ε Ντέλια, έρδι Δάφνω ε-
γιετ αμόν δε η τάτα.
Ηρθε Δάφνω η Κυριακή
η μάνα με τον πατέρα σου...

4)Βάνι τάτι να κλήσια, βάνι τάτι να-
τι ολόϊτε λιακρούαρ.
Παν αυτοί στην εκκλησιά
συ θα φτιάξεις την πίττα.

5)Φλέτατ άσι ντουλμπένι*, φλέτατ άσι ντού-
κόρθαρα σι ζιντζίρι*.
Φύλλα σαν το μετάξι
κόθορος* σαν αλυσίδα.

6)Έρνε τάτε γκα γκλήσια, έρνε τάτε γκα
τι ε βούρε σινίνε.
Ήρθαν απ' τη εκκλησιά
συ έβαλες το σινί*.

7)Χέγκερτε Δάφνω μπούκε
βάνε ιτ άτε νε κλήσσε.
τι βενέ Λιάνος κρόρε

Φάγατε, Δάφνω μια βούκα*
πήγαν στην εκκλησία,
να στεφανώσουν τον Λιάνο.

8) Τι ι μπλιόδε ρομπάτε
ι κρεβέ τε Παντάτζιο*
Μάζεψες τα ρούχα σου
τα έριξες στου Παντάτζιου.

9)Τέ πάνε Δάφνω, άλιουτ
ι φόλνε δε Μι'αήλ* ιτ.
Σ' είδανε Δάφνω όλοι,
τά 'πανε του Μιχαήλου:

10) -Τάν' τσε ντε μπένιες Μια'ήλ
τε κα λένε Δαφνού'α*!
-Μιχαήλ σ' έχει αφήσει
σ' έχει αφήσ' η Δαφνούλα!

11) Κα ικούρ νε Τατάρκιοϊ
με Στεφόν μπαμπατζάνιν,
μπαμπατζάνιν κοντρόλιν
πελιβάνιν* κοντρόλιν.

Λεξιλόγιο- Ιδιωματισμοί

*(kacak= δραπέτης τουρκ.)
*ντουλμπένι= μεταξωτό ύφασμα (τουκ. tulbent)
*ζιντζίρι= αλυσίδα
*σινί= ρηχό και πλατύ ταψί για την πίττα
*μπούκε= βούκα, μπουκιά εκ του αρχ. βώκος)
*πελιβάν= πεχλιβάνης (τουρκ.), παλαιστής
*Μι'αήλ = Μιχαήλ. Δεν προφέρεται το "Χι", όπως και στην λέξη πεχλιβάν. Στην Θράκη το όνομα Μιχαήλ, απαντάται και ως Μιχαήλος αντί του Μιχάλης, όπως συμπεραίνουμε και από τα κείμενα του Γ. Βιζυηνού.
*Δαφνού'α= Στη Θράκη συχνά παραλείπεται το "λάμδα". Πχ. φιουέρα (φλογέρα, Β. Θράκη).
*κόθορος= η ζυμαρένια πλεξούδα γύρω στο ταψί με την πίτα.

Ιστορική Παρουσίαση
Μεταξύ των χωριών που υποδέχτηκαν τους πρόσφυγες από την περιοχή της Μακράς Γέφυρας συγκαταλέγονται το Ρήγιο, το Χειμώνιο, τα Δίκαια, η Καβύλη, το Θούριο, το Σοφικό, το Ασημένιο, το Πύθιο και ο Απαλός. Οι πρόσφυγες μετέφεραν μαζί τους το ιδιαίτερο αλβανόφωνο ιδίωμα τους, το οποίο διατηρούσαν στην καθημερινότητά τους, ενώ η ελληνική γλώσσα παρέμενε αναπόσπαστο στοιχείο της λατρευτικής ζωής.

Η παρουσία τους στη Θράκη συνδέεται με ταραχώδη ιστορική διαδρομή. Κατά τη διάρκεια του βίαιου και μαζικού εξισλαμισμού πληθυσμών στη Βόρεια Ήπειρο, χιλιάδες ορθόδοξοι χριστιανοί εγκατέλειψαν τις πεδινές περιοχές και κατέφυγαν στο ορεινό Βυθκούκιο Κορυτσάς. Από εκεί, μετακινήθηκαν στην Ανατολική Θράκη ως εξειδικευμένοι μάστορες, συμβάλλοντας στην ανέγερση του εμβληματικού Σελιμιέ Τζαμιού στην Αδριανούπολη. Ως ανταμοιβή τους επετράπη να εγκατασταθούν τιμητικά στην εύφορη πεδιάδα της Μακράς Γέφυρας (Ουζούν Κιουπρού), στο σαντζάκι Αδριανουπόλεως όπου δημιούργησαν σημαντικούς οικισμούς όπως το Μεγάλο Ζαλούφι και τη Μανδρίτσα.

Η Μακρά Γέφυρα πήρε το όνομά της από το εντυπωσιακό γεφύρι που εκτείνεται σε μήκος 1330 μέτρων πάνω από τον ποταμό Εργίνη. Χτισμένο μεταξύ 1423-1443, αποτελεί το μεγαλύτερο πέτρινο γεφύρι στον κόσμο, με 174 θόλους, ένα αριστούργημα αρχιτεκτονικής που συμβολίζει τη σύνδεση πολιτισμών και εποχών.
#TraditionalGreekMusic #ΘρακιώτικαΤραγούδια #DomnaMegga

[ПеткоГеоргиев-бд]

Και η οικογένειά μου είναι από τη Μακρά Γέφυρα. Είναι πολύ σημαντικό και ενδιαφέρον για μένα πόσες διαφορετικές γλώσσες μιλούσαν οι πρόγονοί μας. Υπάρχουν αλβανικές, ελληνικές, τουρκικές και βουλγαρικές λέξεις σε αυτό το τραγούδι. Χαιρετισμούς από τη Βουλγαρία

[uyu-wknc]

Uzunköprülü bir Türk olarak kadim halkımızı sevgiyle kucaklıyorum.Bizler uzun zaman Türk, Yunan, Bulgar, Arnavut hep beraber kardeşçe yaşadık.Bunu hiçbir savaş, hiçbir din ve hiçbir politikacı unutturamamalı.

[homermoud]

Αχ τι όμορφα, το μεράκι σου με ταξιδεύει, να'σαι καλά Δόμνα.