Tο κάστρο με το σχήμα σταυρού .

Показать описание

Μικρό, αλλά επιβλητικό φρούριο των αρχών του 19ου αιώνα στην περιοχή Κλεισούρα του νομού Πρεβέζης.

Στην πραγματικότητα υπάρχουν δύο φρούρια σε αυτό το σημείο: ένα παλιό και ένα σχετικά πιο καινούργιο, που παρουσιάζεται σε αυτό το βίντεο. Το παλιό δεν είναι πολύ παλιότερο, είναι και αυτό τούρκικο, αλλά δεδομένου ότι είναι εντελώς ερείπιο και ουσιαστικά στην ίδια θέση, δεν παρουσιάζεται ξεχωριστά.

Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία

Το κάστρο ήταν σε στρατηγική τοποθεσία, στα μέσα της διαδρομής Ιωαννίνων-Άρτας, σε θέση που ο Μακρυγιάννης την περιγράφει «δυνατή και αναγκαία».

Το σημείο βρίσκεται πολύ κοντά στην Ιονία οδό.

Ιστορία

Στα Πέντε Πηγάδια προϋπήρχε ένα μικρό τετράγωνο οχυρό που είχε χτίσει ο πασάς του Βερατίου και δερβέναγαςΗπείρου Κουρτ Αχμέτ πασάς, το 1760. Ο Γάλλος περιηγητής (και αργότερα πρόξενος στην αυλή του Αλή πασά) Pouqueville μας πληροφορεί ότι όταν αυτός πέρασε από εκεί, περί το 1800, εκείνο το οχυρό ήταν ήδη παλιό και σχεδόν κατεστραμμένο, αν και σε πολύ καλή θέση.

Το καινούργιο φρούριο κτίστηκε λίγο μετά το 1805,σε μικρή απόσταση από το παλιό, από τον Αλή πασά, ο οποίος στις αρχές του 19ου αιώνα επισκεύαζε και κατασκεύαζε κάστρα σε όλη την επικράτειά του με τη βοήθεια Γάλλων μηχανικών εφαρμόζοντας την τελευταία λέξη της οχυρωματικής τεχνολογίας.

Ο στρατηγός Μακρυγιάννης στα απομνημονεύματά του κάνει μια σύντομη περιγραφή: «Είναι σαν κάστρο, ήταν χάνι και το ‘φκειασαν οι Τούρκοι σαν κάστρο». Η περιγραφή είναι λίγο απαξιωτική τόσο για το παλιό οχυρό που δεν ήταν απλά «χάνι» όσο και για το καινούργιο που δεν ήταν απλά «σαν κάστρο».

Στο σημείο έγιναν δύο σημαντικές μάχες της νεότερης ελληνικής ιστορίας:

Τον Οκτώβριο του 1821 έγινε νικηφόρα μάχη του Μακρυγιάννη εναντίον των δυνάμεων του Χουρσίτ Πασά (βλ. παρακάτω).
Στους Βαλκανικούς πολέμους, 23 με 30 Οκτωβρίου 1912, κατά την προέλαση του Ελληνικού Στρατού προς τα Γιάννενα, διεξήχθη μάχη στην περιοχή, μετά από την οποία οι αντίπαλες δυνάμεις σταθεροποίησαν για λίγο τις θέσεις τους. Η επόμενη εξέλιξη ήταν η μάχη του Μπιζανίου το Φεβρουάριο του 1913.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το κάστρο έχει χτιστεί με βάση το Γαλλικής επινοήσεως «πολυγωνικό σύστημα», που φαίνεται πως ήταν η τελευταία λέξη της οχυρωματικής τεχνικής στις αρχές του 19ου αιώνα.
Η βασική ιδέα ήταν η κατασκευή πολλών μικρών φρουρίων (πολυγωνικού σχήματος) σε μικρή απόσταση το ένα από το άλλο με σκοπό την αλληλοκάλυψη και την αποτελεσματική άμυνα μιας ευρύτερης περιοχής.

Το οχυρό στα Πέντε Πηγάδια είναι ένα σχετικά μικρό φρούριο με αρκετά ασυνήθιστη σχεδίαση. Παρά το μικρό του μέγεθος, ήταν ίσως το πιο καλοφτιαγμένο και το πιο εντυπωσιακό από τα οχυρά που έχτισε ο Αλή πασάς, και γενικά από τα οχυρά εκείνης της περιόδου σε όλη την Ελλάδα.

Πηγη:. Καστρολογος