Testowanie Einsteina – czy Ogólna Teoria Względności ma konkurencję? | prof. Piotr Jaranowski

„Główny urok tej teorii polega na jej kompletności pod względem logicznym” – pisał Albert Einstein w eseju dla The London Times w 1919 roku. Napisał go poproszony o wyjaśnienie czytelnikom znaczenia swojej teorii względności. „ Jeżeli chociaż jedna jedyna wynikająca z niej konsekwencja okazałaby się nietrafna, trzeba by było porzucić całą teorię; wprowadzenie jakiejkolwiek zmiany pociąga za sobą nieuchronnie zburzenie całego gmachu” – kontynuował. Trzeba przyznać, że sprawę postawił zdecydowanie.

Po ponad 100 latach od opublikowania Ogólnej Teorii Względności naukowcy wciąż szukają nietrafności jej przewidywań. Teoria grawitacji Einsteina jest również porównywana do konkurencji, której nie brakuje. - Na rynku naukowym istnieje kilkadziesiąt alternatywnych teorii, które wyjaśniają naturę oddziaływania grawitacyjnego – mówi w Radiu Naukowym relatywista, prof. Piotr Jaranowski z Wydziału Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku.
Porównywania przewidywań tych teorii dokonywał przez ostatnich 16 lat zespół naukowców pod kierownictwem prof. Michaela Kramera z Max-Planck-Institute for Radio Astronomy w Bonn w Niemczech. Obserwowali dwa szybko obracające się pulsary (gwiazdy neutronowe) generujące wokół siebie silne pole grawitacyjne.
Znów teoria Einsteina okazała się bezkonkurencyjna. - Nie pojawiły się żadne przekonujące dowody obserwacyjne, które by wskazywały na konieczność zmiany tej teorii – precyzuje fizyk.

Dlaczego szukać dziury w całym?

Po co w ogóle po raz kolejny analizować przewidywania OTW? Choć wszystkie jej przewidywania się sprawdzają, to ta teoria ma swoje słabości. – Są ogromne trudności w połączeniu z mechaniką kwantową – przypomina prof. Jaranowski.
Ale tu nie chodzi o żadne „obalanie Einsteina”. – Proszę zauważyć, że Einstein nie „obalił” Newtona. Cała nasza inżynieria opiera się na mechanice newtonowskiej, więc jest ona poprawna. Einstein uogólnił teorię Newtona poprzez uwzględnienie efektów związanych z bardzo silnymi polami grawitacyjnemu – wyjaśnia fizyk. - I sądzę, że w podobny sposób trzeba będzie mówić, gdy zastąpimy klasyczną teorię Einsteina inną teorią klasyczną (czyli nie kwantową – przypis RN), która okaże się być lepsza w tych miejscach, gdzie teoria Einsteina zawodzi, np. w opisie wnętrz czarnych dziur – ocenia.

Może jednak podróże w czasie?

A czy uda się skleić Ogólną Teorię Względności z mechanika kwantową? Czy uda się skwantować grawitację? - Jestem w tej sprawie agnostykiem – mówi prof. Jaranowski.
Rozmawiamy również o tym, czy wszystkie rozwiązania równań OTW są fizyczne (głównie dręczę profesora czy da się podróżować w czasie), o tym czy prof. Jaranowski ma swoją ulubioną kwantową teorię grawitacji, o falach grawitacyjnych oraz o tym, że większość fizyków na teorii względności się nie zna. Polecam gorąco!

***

POLECAMY INNE MATERIAŁY:

🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠

#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka #PiotrJaranowski

[zofiaukasiak]

Pani Karolinko, wciąż pozostaję pod ogromnym wrażeniem prezentowanych podcastów. Wszystkie są genialne. Taki też jest ten odcinek. Jestem zachwycona! Dziękuję!!!

[Pulsi]

dawno nie słyszałem tak ciekawego naukowca, pozdrawiam i dozo częścią w odkryciach

[Nosttre]

Jak zwykle super prowadzony wykład z gosciem, dzięki wiedzy i przygotowaniu Pani Karoliny, coś pięknego.

[krystian]

Proszę pani, czy mogłaby pani nakręcić odcinek o hipotezie Sapiro-Whorfa, czyli względności językowej?
Mówi ona że gramatyka języka zmienia tok myślenia jego użytkowników. Np:
Japoński ma rozbudowany system form grzecznościowych co podtrzymuje hierarchiczny porządek społeczny. Języki chińskie są tonalne co pobudza obie półkule mózgu i zwiększa matematyczne zdolności Azjatów. Chociaż języki indiańskie też są tonalne a Indianie nie stworzyli cywilizacji porównywalnej z Chinami.
Języki słowiańskie mają dużo przypadków, a ugrofińskie jeszcze więcej.
Indianie z plemienia Piranha nie znają określeń kolorów i liczebników. Zamiast tego mówią np, ,jak krew" i dużo-mało.
Innuici mają 50 określeń na śnieg, bo żyją w takim środowisku które wymaga precyzji w tej sprawie.
Ponadto, chińskie pismo symboliczne nadało chińskiej filozofii bardziej holistyczny charakter, odmienny od tradycji zachodniej, dążącej do rozebrania wszystkiego na części i nadało kaligrafii bardzo prestiżowy status jako sztuki.
Ta hipoteza ponadto, była inspiracją do stworzenia sztucznych języków, pozbawionych nielogiczności i niejednoznaczności jak Lojban i Ithkuil.

[katarzynabratkowska]

Niesamowitych ludzi pani zaprasza naprawdę można wiele się dowiedzieć i chociaż trochę zrozumieć dziękuję pani serdecznie z

[Hansio]

Uwielbiam wywiady, kiedy prowadzący jest przygotowany merytorycznie :) Super!

[michatarnowski]

Bardzo cenny wywiad. Zabrakło mi tylko pytania o ulubioną teorię klasyczną – może w którejś z nich te obliczenia fal grawitacyjnych są prostsze? Jest powiedziane, że one potrafią być dużo trudniejsze od OTW, ale prostota jest względna – może któraś z tych dziesiątek upraszcza ten konkretny problem?

[dynamo]

Podróże w czasie są wręcz obowiązkowe, całe nasze życie to tak naprawdę podróż w czasie

[krystian]

Czy nakręci pani odcinek o teorii strun? Mimo wielu lat badań, naukowcy nic w niej nie osiągnęli. Wielu naukowców, twierdzi że dalsze jej badanie to wyrzucanie pieniędzy, a czytałem że niektórzy naukowcy posunęli się nawet do oskarżeń że to wyłudzanie pieniędzy na nieweryfikowalną teorię.

[marcinkowalski]

Moze.cos o wodorze jako nowym nośniku energii, problemy i zalety, może coś o perowskitach, może coś o nowych akumulatorach które będzie można ładować w kilka min .

[PrzemysawGrabskiPrem]

12:47 Pan profesor nie rozumie zjawiska ekspansji czasoprzestrzeni, niestety. Poczerwienienie najdalszych galaktyk, nie wynika z ich prędkości względem obserwatora, to jest zjawisko wynikające z rozciągania fali przez czasoprzestrzeń, która rośnie jak chleb, w całej swojej objętości i niezależnie od skali. Materia porusza się w czasoprzestrzeni w kierunku takich obiektów, jak Wielki Atraktor i ten ruch nie jest zgodny z ekspansją czasoprzestrzeni. Nie jesteśmy w centrum Wszechświata, żeby wszystko się od nas oddalało, geocentryzm jest chyba zakodowany w DNA.

[andrzejcecot]

Znowu 2 godziny marszobiegu i dwa odcinki zaliczone.Dzis był mój ulubiony temat

[micha]

Dziękuję za wywiad.

PS Panie profesorze, nie mówimy "w każdym bądź razie".

[nemeczek]

Einstein kiedyś powiedział, że gdy matematycy zabrali się za wyjaśnianie ogólnej teorii względności, to on przestał ją rozumieć.

[arnoldbertold]

Paradoks dziadka wynika z przyjętej strzałki czasu, czyli czas płynie w jednym kierunku. I to niekoniecznie jest dobre rozumowanie, to znaczy przyjmowanie tejże strzałki. Jeżeli czas nie płynie jednokierunkowo tylko przyszłość i przeszłość są równoprawne, to mamy świat, w którym nie tylko przeszłość wpływa na przyszłość ale i przyszłość wpływa na przeszłość, trochę na zasadzie zamkniętej pętli. Był chyba nawet sprytny film s-f, w którym wojsko przemieszczało się do tyłu z punktu widzenia podróżujących w przeszłość Obrazowo trzeba to było jakoś pokazać, ale zapewne podróż w przeszłość implikowałaby takie zachowanie czasoprzestrzenne, że zabicie własnej babci nie byłoby możliwe. Paradoks bliźniąt nie jest paradoksem, bo zrozumieliśmy teorię względności, ale czas chyba nadal jest dla nas tym bardziej tajemniczym elementem czasoprzestrzeni. No ale ludzka fizyka jest jeszcze na bardzo prymitywnym poziomie, zaczynamy się dopiero bawić w opisywanie świata. Poczekajmy cierpliwie a zniknie i paradoks dziadka. Za 1000 lat będziemy się posługiwać zupełnie inną fizyką (oczywiście prawa Newtona nadal będą obowiązywać), z dzisiejszego punktu widzenie niemożliwą do przewidzenia. Za kolejny 1000 lat - to samo. Ta zabawa nie ma końca

[janjanusz]

nie wydaje się Państwu, że postulowanie istnienia ciemnej energii do złudzenia przypomina postulowanie istnienia eteru?

[xxxxxx-mtml]

świetny gość, daje od niego taką pozytywną energią

[StudioRozwoju]

Świetne. Czekam na dalszą część z prof. Krzysztofem Meissnerem.

[panikrystyna]

Dla mnie wykład rozczarowujący. Dziękuję.

[zejon]

Profesor zapomniał wspomnieć o jednej rzeczy. Niektóre rozwiązania traktuje się jako nie fizyczne wtedy gdy kłócą się z innymi dobrze ugruntowanymi prawami fizyki. Ta zamknięta krzywa czasopodobna jest takim przypadkiem, przyczynowość, zasady zachowania energii, pędu, czy stała C rozlatują się tam w drobny mak, a tego tak łatwo przepuścić nie można.
PS. Pod względem koncepcyjnym, interpretacyjnym, paradygmatu Newton został obalony w całości, nie ma pomyłki, trzeba tylko to rozróżnić co zostało obalone, tą, ,Newtonowską magiczną siłę przyciągającą" i, ,absolutny czas", od, ,zakrzywienia czasoprzestrzeni"