Kolagen na stawy i na zmarszczki. Który działa, a który nie?

Miniatury filmów zostały wykonane samodzielnie przez autora niniejszego kanału lub pobrane na zasadzie CC0 (Creative Commons Zero) z domen publicznych i w żaden sposób nie naruszają niczyich praw autorskich.

Kolagen jest białkiem o strukturze trzeciorzędowej w postaci potrójnej helisy, zbudowanej z tropokolagenu. Długość łańcucha wynosi około 300 nm, średnica 1,3 nm, a masa cząsteczkowa 300 kDa. Kolagen jest bogaty w aminokwasy glicynę, hydroksylizynę i hydroksyprolinę. W naszym organizmie istnieje kilkanaście rodzajów kolagenu, ale najważniejsze znaczenie mają I, obecny w skórze i II, obecny w chrząstkach stawowych. I te dwa typy stosuje się w lecznictwie.

Kolagen może być stosowany jako cząsteczka natywna, niezhydrolizowana, i cząsteczka zhydrolizowana do peptydów i aminokwasów. Suplementy kolagenu działając na skórę, lub stosowane w postaci kapsułek w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów, hipotetycznie mają działać na jeden z poniższych sposobów:
1. wbudowując się w chrząstkę lub w skórę - bardzo mało prawdopodobne; 2. nasilając syntezę kolagenu in situ -mało prawdopodobne, chociaż nie całkiem wykluczone; 3. powodując tolerancję immunologiczną na małe dawki autoantygenów - najbardziej prawdopodobny sposób działania. Podany podskórne wywiera działanie miejscowe, wygładzając zmarszczki i powodując tak zwany lifting.

Ogólnie, kolagen nie przenika przez skórę ze względu na zbyt dużą masę cząsteczkową, nie wnika również w pory skóry w okolicy ujścia mieszków włosowych, gruczołów łojowych i gruczołów potowych. Cząsteczka kolagenu jest naładowana ujemnie, jako spolaryzowana nie przenika swobodnie przez kanaliki wyprowadzające dla potu i jonów. Transport potu i wydzielanie skórne odbywa się w sposób aktywny, z udziałem komórek mioepitelialnych. Ponadto, hipotetyczne wnikanie kolagenu w pory skórne może ograniczać się tylko do warstwy rogowej i ziarnistej naskórka, zaś miejscem "działania" kolagenu jest matrix pozakomórkowy w skórze właściwej.

Kolagen podany doustnie w postaci natywnej nie wchłania się ze względu na dużą masę cząsteczkową, ładunek, brak naturalnych białek transportujących dla kolagenu, brak możliwości przenikania przez błony na zasadzie dyfuzji biernej i ułatwionej. Niestrawione cząsteczki natywnego kolagenu docierają do kępek Peyera w jelicie czczym i krętym i tam powodują powstawanie tolerancji autoimmunologicznej na małe dawki autoantygenów podanych doustnie. W ten sposób dochodzi do wyciszenia odpowiedzi immunologicznej oraz migracji komórek, spadku wydzielania czynników prozapalnych i chemotaktycznych. W rezultacie może to prowadzić do poprawy u osób chorobami zapalnymi stawów, takimi jak r.z.s czy ch.z.s. Małe dawki kolagenu są skuteczniejsze niż duże dawki.

Tak naprawdę nie ma badań ani potwierdzających skuteczność kolagenu w postaci kremów przeciwzmarszczkowych, ani zaprzeczających ich działaniu. Może to prowadzić do nadużyć ze strony producentów kosmetyków, którzy będą nas przekonywać, że ich produkty działają. Z drugiej strony istnieją niejednoznaczne doniesienia o skuteczności kolagenu podawanego drogą doustną. Preparaty kolagenu posiadają obecnie status kosmetyków lub suplementów diety. Nie są lekami. Ich zaletą jest praktycznie brak działań ubocznych nawet podczas długotrwałego stosowania.

Piśmiennictwo:
1. Houck. „Biochemical Pharmacology”. 17, s. 2081–2090, 1968.
2. Biochemia, pod red. Victora L. Davidsona i Donalda B. Sittmana. Elsevier Urban&Partner, 2002.
3. Blow, Nathan, 2009. Nature Methods 6: 619–622.
4. Hulmes, D. J.,1992. Essays Biochem 27: 49–67.
5. Szpak, Paul, 2011. Journal of Archaeological Science 38: 3358–3372.

[themagda]

Jaki mądry gościu, jak mozna mieć tyle drobiazgów w głowie.

[jadwiganowicka]

Bardzo mądry młody człowiek ...na pewno swoimi wykładami pomógł pan wielu ludzią, gdyby było więcej takich mądrych wykształconych osób jak pan, to leczenie byloby o wiele prostrze. Dziękuje za to co pan robi dla nas prostych ludzi ..Pozdrawiam

[mjashi]

ze sluchawka tylko w jednym uchu jest ok drugi kanal trzeszczy :), dzieki za wyklad jak zwykle super!

[agatawillmann]

Bardzo miło się Pana słucha...Dużo cennych wiadomości Pan przekazuje...Pozdrawiam

[komentatort.]

Dziękuję za cenne informacje na temat kolagenu. Mam już taką zasadę, że rozważając na temat kupna danego suplementu nie kieruję się wiedzą zaczerpniętą z reklam promowanych przez dystrybutorów.

[marcinopalka]

Nasz polski dr House. Tylko sympatyczny 😉

[detektyw]

👍👍👍👍👍🌸. Dziękuję i serdecznie pozdrawiam p. Patryku

[maciejsieracki]

Musze sie przyznać ze miałem czesto problemy ze stawami kolanowymi, jadłem produkty z glukozamina, hondroityna i kolegenem i przechodziło po kilku miesiącach potem znow wracało, nie wiem czy wieksze znaczenie nie miały tam substancje przeciwzapalne i przeciwbólowe.
Ale nie o tym chciałem powiedziec, poszedłem na siłownie, zacząłem sie ruszać, biegać, ćwiczyć crosfit, rozciągać i od roku nic mnie nie boli, nasz organizm chyba sam ma ogromne możliwości a stawy czesto bola bo jak nie smarowany mechanizm "rdzewieją"

[henrykateresapodsiadlowicz]

Bardzo dziekuje .Serdecznie pozdrawiam.Eva P.

[adamwinnik]

To jest obojętne czy ja jem suplement z kolagenem czy zjadam salseson.
Tak czy tak, ta forma białka dostaje się do organizmu. Jeśli ta nasza "nauka" tego nie jest w stanie potwierdzić, to nie ma się tym faktem co przejmować. Ta nauka jest w wielu punktach niedoskonała. Tutaj należało by się skupić na elementach które należy dostarczyć aby kolagen się mógł wbudować np. wit. C albo krzemionka.

[beaj.]

Film był nagrany 6 lat temu. Czy pojawiły się w tym czasie jakieś nowe badania dotyczące kolagenu?

[annabanas]

Przyznam że właśnie mnie Pan załamał. Bo poskładałam nadzieję w suplementacji kolagenu na mój RZS. Mam zaatakowane Achillesy więc chodzenie mega skomplikowane jest z rana i nie tylko. Jestem od kilku miesięcy na diecie Keto. Mam poprawę dość sporą, ćwiczę jeżdżę na rowerze a tego robić nie mogłam w tamtym roku. Nie biorę sterydów bo mój organizm nie reaguje na nie w ogóle. Ale zależało mi na suplementacji. Błagam niech Pan coś doradzi.

[jolikajola]

Zażywam rybi kolagen z witaminą c. Mam naprawdę okropne bóle w łokciach i biodrze ale tylko wtedy, kiedy nie zażywam kolagenu przez dłuższy czas .Kiedy zaczynam przyjmować kolagen, bóle ustępują po ok 3 miesiącach. To działa naprawdę, ale nie można przerywać przyjmowania suplementu

[krystynacaldarola]

To cala prawda o kolagenie, uzywalam suplement taki na stawy /kolagen / taki najlepszy w aptekach, jadlam te kapsulki tak jak bylo podane na opakowaniu caly rok / 2016/ nie zauwazylam zadnej poprawy w moich kolanach. Nie wierze juz w zadne suplementy . To wszystko dla pieniedzy.

[tadeuszgralak]

Które parametry należy uwzględnić w badaniach laboratoryjnych krwi w przypadku bólu stawów? Z poważaniem: Tadeusz Gralak.

[halinaceglarska]

Patryku a może na stawy wystarczy zwykla żelatyna?

[caramiaa]

Więc skoro kolagen nie ma prawa wchłonąć się w jelitach to rozumiem, iż nie warto przepłacać za mikronizowany hydrolizat kolagenu pochodzenia rybiego?

[teresakristensson]

Bardzo madry mlody czlowiek. Co Pan sadzi o kolagenie trojhelikarnym firmy Colwey?
Jak rowniez o MSM -suplemencie zawierajacym siarke organiczna, ktora ma wytworzyc kolagen?
Teresa

[spinoza]

Co ma pan na mysli mowiac : przyjmowac mala ilosc kolagenu? Czyli ile dokladnie mg jest mala iloscia?
Dziekuje.

[MichalkoslaPl]

Bardzo rzeczowy wykład, ale nie do końca zgodny z aktualną wiedzą na temat kolagenu i jego roli, publikacje które są wymienione powyżej, częściowo należy zamienić nowszymi i bardziej aktualnymi, film wprowadza w błąd, pozdrawiam