Εφαρμογή τεχνικών λογοθεραπείας βάσει της επιστήμης της ανάλυσης συμπεριφοράς

Εφαρμογή τεχνικών λογοθεραπείας βάσει της επιστήμης της ανάλυσης συμπεριφοράς
Μαρία Καζαλάκη, Ασπίδα του Δαυίδ

Ομιλία από την ενότητα "Συμπεριφοριστική Ανάλυση Κλινικών Περιπτώσεων Ι" (Πρόεδρος: Άννα Παπασπανού) στο 1ο Συνέδριο της Ελληνικής Κοινότητας Ανάλυσης Συμπεριφοράς, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 30.11 - 01.12 2013 στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών.

Περίληψη:
Οι παρεμβάσεις βασισμένες στις Αρχές της Επιστήμης της Πειραματικής και Εφαρμοσμένης Ανάλυσης Συμπεριφοράς είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές στη διαμόρφωση λειτουργικών συμπεριφορών και στη μείωση κοινωνικά μη επιθυμητών.
Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην περίπτωση ενός αγοριού 4 ετών με διάγνωση διαταραχής αυτιστικού φάσματος. Η κλινική εικόνα του παιδιού όταν ξεκίνησε την παρέμβαση χαρακτηριζόταν από πλήθος ανεπιθύμητων συμπεριφορών και ελλειμμάτων στις επικοινωνιακές δεξιότητες. Συγκεκριμένα, ο λόγος του περιοριζόταν στην παραγωγή ελάχιστων φωνημάτων μη λειτουργικού χαρακτήρα. Στην προσπάθειά του να εκφράσει τις ανάγκες και τις επιθυμίες του, προσέγγιζε το αντικείμενο της προτίμησής του ή εκδήλωνε έντονο κλάμα και επιθετικότητα. Έπειτα από ένα χρόνο παρέμβασης, το παιδί έχει σημειώσει σημαντική βελτίωση σε όλους τους τομείς της ανάπτυξής του. Οι ανεπιθύμητες συμπεριφορές που εκδήλωνε έχουν μειωθεί, έχει αποκτήσει διακρίσεις που συμβαδίζουν με το ηλικιακό του επίπεδο, έχει κατακτήσει δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης και έχει βελτιωθεί σημαντικά στις επικοινωνιακές του δεξιότητες. Σημαντική πρόοδο παρουσιάζει στην παραγωγή λόγου, καθώς ενισχύοντας την ολοένα και εγγύτερη μορφή της επιθυμητής συμπεριφοράς με διαφορική ενίσχυση, κατάφερε να παράγει αρχικά αυθόρμητα και λειτουργικά φωνήματα, σχηματίζοντας πλέον λέξεις και μικρές προτάσεις.
Η εφαρμογή των αρχών της Ανάλυσης Συμπεριφοράς σε συνδυασμό με τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται στη Λογοθεραπευτική Παρέμβαση μπορούν να επιφέρουν σημαντικά οφέλη στην ανάπτυξη του λόγου.