'Τι να του κάνω του Θεού', 'ΧΑΟΝΕΣ' με παρέα, Πολυφωνική σύναξη Δεκέμβριος 2023, ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΚΑΡΑΒΑΝΙ

"Eίκοσι χρόνια, τρία χρόνια, ένας χρόνος μετά"
Η φράση αυτή συνόδευε την "Πολυφωνική σύναξη στην καρδιά της Αθήνας" που διοργάνωσε το Πολυφωνικό Καραβάνι την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2023 στο Πνυεματικό Κέντρο Ηπειρωτών. Είκοσι χρόνια μετά την υιοθέτηση της Σύμβασης της UNESCO για την ΑΠΚ, τρία χρόνια μετά την παγκόσμια αναγνώριση του Πολυφωνικού Καραβανιού ως Καλή Πρακτική Διαφύλακης ΑΠΚ, ένα χρόνο μετά το στερνό τραγούδι της αξέχαστης Βούλας Μπαϊμάκα, στον ίδιο χώρο, σε σύναξη και πάλι του Πολυφωνικού Καραβανιού....

Η σύναξη ετούτη ξεκίνησε με τους ¨κυρατζήδες" του Πολυφωνικού Καραβανιού Αλίκη Γκανά και Αλέξανδρο Λαμπρίδη να παρουσιάζουν και να κουβεντιάζουν το πρώτο σκέλος, τα είκοσι και τα τρία χρόνια, την σχέση της Σύμβασης της UNESCO με το Ηπειρώτικο Πολυφωνικό Τραγούδι και το Πολυφωνικό Καραβάνι. Μετά από ένα σύντομο χαιρετισμό του Προέδρου του ΔΣ της ΠΣΕ κ. Kιάμου, οι "κυρατζήδες" διάβασαν μήνυμα της κόρης της Βούλας Μπαϊμάκα και μνημόνευσαν και τον Κώστα Τριανταφύλλου που πρόσφατα και τόσο πρόωρα χάθηκε κι εκείνος. Αμέσως μετά, η σκυτάλη πέρασε στο κυρίως μέρος της σύναξης, το πολυφωνικό τραγούδι ζωντανά στην καρδιά της Αθήνας! Με την συμμετοχή ερμηνευτών από δέκα πολυφωνικά σχήματα και ομίλους!

Ας σημειωθεί ότι η σύναξη αυτή εντασσόταν σε ένα εντεκαήμερο συνεχών δράσεων του Πολυφωνικού Καραβανιού, σε Πύργο, Ήπειρο, Πάτρα κι Αθήνα, τρεις μέρες μόλις μετά από την μεγάλη Πολυφωνική Σύναξη στην Πάτρα και παραμονή της παρουσίασης του Πολυφωνικού Καραβανιού στην Ακαδημία Αθηνών. Εδώ χαιρόμαστε ένα από τα δύο τραγούδια που πήραν μέλη του πολυφωνικού του Λαογραφικού Συλλόγου Βορειοηπειρωτών "Χάονες", με παρτή τον Φανή Ζιώγκα και μαζί τον Νίκο Χαρίση, συντροφευμένα από τον Αλέκο Δράζιο από το Χλωμό στο γύρισμα και από μέλη των "Δελβινιώτικων" και της "Χαονίας" στα ίσα. Ένα σμίξιμο ομίλων που συχνά συμβαίνει στις πολυφωνικές συνάξεις και τα ανταμώματα.

Ο Λαογραφικός Σύλλογος Βορειοηπειρωτών "Χάονες" ήταν από τους πρωτοπόρους μεταξύ των συλλόγων της αποδημίας της Βορείου Ηπείρου στην δραστηριοποίηση στο πολυφωνικό τραγούδι, με δημιουργία πολυφωνικού σχήματος από το 2012. Το 2023 ο σύλλογος βραβεύθηκε από το Πολυφωνικό Kαραβάνι στο πλαίσιο της Μεγάλης Γιορτής Πολυφωνικού Τραγουδιού στο Θέατρο Πέτρας. Εδώ το τραγούδι που παίρνει ο Φάνης Ζιώγκας έχει τους ακόλουθους στίχους:

Τι να του κάμω του Θεού που ‘χει καρδιά μεγάλη
Κι αφήνει ατιμώρητα κρίματα κι αδικίες
Να ‘ριχνε πίσσα και φωτιά σ’ όλους τους μεγαλαίους
Οπού μας εχωρίσανε σαν το παιδί την μάνα
Δεν είμαστε κι εμείς Ρωμιοί και λαδοβαφτισμένοι

Σε παρουσίαση του βιβλίου του Γιώργου Παναγιώτου με τίτλο "Δεν έιμαστε κι εμείς Ρωμιοί" διαβάζουμε μια αναφορά στους στίχους του τραγουδιού:

"Σε τραγούδι-θρήνο τους εκείνης της εποχής τα βάζουν όχι μόνον με τους "μεγαλαίους" (τις Μεγάλες Δυνάμεις), "όπου μας εχωρίσανε σαν το παιδί απ' τη μάνα", αλλά και με τον ίδιο τον Θεό, που "αφήνει ατιμώρητα κρίματα κι αδικίες". Και μέσα από την καταματωμένη και τρικυμισμένη καρδιά τους ξεπετιέται ο στίχος που στάζει φαρμάκι: "Δεν είμαστε κι εμείς Ρωμιοί και λαδοβαφτισμένοι;!". Δεν είναι ερώτηση αυτή, γιατί μια τέτοια ερώτηση δε θα ήταν καθόλου αναγκαία.
Είναι συγκλονιστική κραυγή πόνου, κραυγή διαμαρτυρίας. Είναι και σαφής ένδειξη εθνικής αυτογνωσίας, και μήνυμα, και έκκληση, για να κρατηθεί ολοζώντανο και ακέραιο το Εθνικό Μνημονικό. Κι αν θα θέλαμε να επινοήσουμε το στίχο αυτό σαν ερώτηση, θα έπρεπε να τον επινοήσουμε σαν ένα μεγάλο ΓΙΑΤΙ: Γιατί έτσι μ' εμάς, εφόσον κι εμείς είμαστε Ρωμιοί και λαδοβαφτισμένοι; Εμπεριέχει, λοιπόν, ο στίχος αυτός και την τραγωδία, και την εθνική αξιοπρέπεια, και τις ελπίδες των Ελλήνων της Β. Ηπείρου, ολόκληρη τη θάλασσα που κλείνουν μέσα τους από χρόνια, αποτελώντας, σαν ρητορικό ερώτημα, και τον τίτλο τούτου του βιβλίου"


Άπειρος" Πολυφωνικό Καραβάνι
Kαλή Πρακτική Διαφύλαξης Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς
- UNESCO 2020

20 χρόνια Αρχείο Πολυφωνικού Τραγουδιού
2003-2023
Δράση με την στήριξη του ΥΠΠΟΑ