Προφήτης Ηλίας Μένιες Χανίων

Οι θρησκευτικοί λατρευτικοί τόποι έχουν μιά ιδιαίτερη σημασία για την ερμηνία της τοποθεσίας τους , με πιό ιδιαίτερη αυτή του Προφήτη Ηλία . όπου στην ανάμνηση της α ν ά λ η ψ η ς του στους ουρανούς είναι αφιερωμένη η 20ή του Ιούλη. Το βυζαντινό ξωκκλήσι του στις Μένιες του ακρωτηρίου Ειρήνης ( πάλαι ποτέ Σπάθας ) είχαμε τη χαρά να λειτουργήσουμε μυσταγωγικά με κατάνηξη , ομορφιά , και σαγήνη , σ'ένα σημείο κρυφό και μυστικό γιατί είναι σχεδόν ακατόρθωτο να το βρει κανείς εάν δεν έχει οδηγό κάπου στη μέση του ακρωτηρίου μισοκρυμμένο από τη βλάστηση των δένδρων της άγριας Κρητικής χλωρίδας ξεχασμένο από το χρόνο χωρίς μονοπάτι ή κάποιο ενδεικτικό στοιχείο να οδηγεί σ'αυτό . Το ξωκκλήσι είναι σκοτεινό αφού το μοναδικό του παραθυράκι είναι κλειστό και σκεπασμένο ερμητικά με τα κλαδιά των δένδρων και είναι ένα μοναδικό καταφύγιο νυχτερίδων επειδή η ιδιόμορφη κατασκευή του κρατά σταθερή θερμοκρασία όμοια με εκείνη των σπηλαίων που οι νυχτερίδες χρειάζονται.Σ'αυτό το συνοθύλευμα της ιερότητας του χώρου , της ομορφιάς της Φύσης του Ουρανού και της Θάλασσας που κρυφοκυτάζει από το βάθος του ορίζοντα αγαλιάσαμε τις ψυχές μας χωρίς να παραλείψουμε να αγαλιάσουμε και τις γεύσεις μας στον Γκιώνα που πήγαμε με το πέρας της λειτουργίας.
Τα ξωκλήσια λοιπόν του Προφήτη Ηλία χτίζονται σε υψώματα και βουνοκορφές και πανηγυρίζονται με ιδιαίτερη πολυκοσμία κάθε χρόνο.
Ο Προφήτης Ηλίας άσκησε το προφητικό του χάρισμα επί 25 έτη. Προείπε την έλευση του Χριστού στη Γη, 816 χρόνια πριν από τη γέννησή του. Προικισμένος με θαυματουργή δύναμη, αγωνίστηκε με ζήλο και αυταπάρνηση για την εξύψωση της λατρείας του Θεού, καταπολέμησε με πάθος την ειδωλολατρία και προσπάθησε με τον λόγο του να εξυγιάνει τον ηθικό βίο του λαού του. Ήταν τόσο μεγάλη η πίστη του, που κατέβασε τρεις φορές φωτιά από τον ουρανό, σταμάτησε τη βροχή και ανάστησε νεκρούς.
Πρώτη παράδοση
Ο λόγος που οι εκκλησίες του είναι χτισμένες στο βουνό σχετίζεται με τη λαϊκή παράδοση που αναφέρει ότι ο Αϊ-Λιας ήταν ναύτης που η θάλασσα προσπάθησε πολλές φορές να τον πνίξει και όταν βαρέθηκε τα ταξίδια, αποφάσισε να βρει ένα μέρος που να μην ξέρουν τι είναι θάλασσα και καράβι. Έτσι, σύμφωνα με την παράδοση, πήρε ένα κουπί στον ώμο και τράβηξε για τη στεριά και όποιον συναντούσε τον ρωτούσε τι είναι αυτό που κρατάει στα χέρια του και όσο του απαντούσαν «κουπί», τραβούσε ψηλότερα. Όταν κάποτε έφτασε σε ένα ψηλό βουνό συνάντησε έναν τσοπάνη και τον ρώτησε τι ήταν αυτό που βαστούσε. Ο τσοπάνης το κοίταξε καλά καλά και ύστερα του είπε «ξύλο είναι». Ο Αϊ-Λιας γέλασε ικανοποιημένος και έμεινε από τότε κοντά στους ανθρώπους των βουνών και όπως αναφέρει η παράδοση «Στένει ολόρθο το κουπί, χτίζει μια καλύβα και αποφασίζει να μείνει εκεί όλη του τη ζωή. Για τούτο τον Άγιο Ηλία τον βάνουν πάντα στα ψηλώματα».
Δεύτερη παράδοση
Σύμφωνα με τους λαογράφους, η λατρεία του προφήτη Ηλία στις κορυφές των βουνών θεωρείται κατάλοιπο της αρχαίας ελληνικής θρησκείας. Ο σημαντικός αυτός προφήτης της Παλαιάς Διαθήκης και άγιος του Χριστιανισμού ταυτίστηκε με τον Ήλιο, με τον οποίο έχει ηχητική ομοιότητα στο όνομα, και ο Ήλιος ταυτιζόταν εν μέρει με τον Δία, ο οποίος ως θεός των μετεωρολογικών φαινομένων, λατρευόταν σε κορυφές βουνών.
Γιορτή Προφήτη Ηλία
Στις 20 Ιουλίου που εορτάζεται η μνήμη του προφήτη, δεν εορτάζουμε την κοίμηση, -γιατί ο προφήτης δεν πέθανε ποτέ- αλλά την ανάληψή του. Συγκεκριμένα ο απόστολος Παύλος αναφέρει ότι ο Προφήτης Ηλίας δεν ανελήφθη όπως ο Κύριος, εις τον ουρανό, αλλά άφησε ο Θεός να φανεί ότι ανελήφθη και ζει κάτω εις την γη με το φθαρτό του σώμα, χιλιάδες χρόνια τώρα !!!.

αντώνης καλατζάκης