ΜΙΑ ΛΥΓΕΡΗ ΤΡΑΓΟΥΔΗΣΕ - Τσάμικο [Ροσκά Ευρυτανίας]

Παραδοσιακό τραγούδι από το χωριό Ροσκά Ευρυτανίας. Πρόκειται για ένα τραγούδι - παραλογή, δηλ. πολύστιχο αφηγηματικό τραγούδι με πολλά παραμυθιακά στοιχεία, με τραγικό συνήθως περιεχόμενο και χρονική καταγωγή την ύστερη Βυζαντινή εποχή. Το θέμα του παρόντος τραγουδιού εστιάζεται κυρίως στο φευγιό, στην ξενιτιά και κατ' επέκταση στην ερωτική εγκατάλειψη και στο τραγούδι-κατάρα της γυναίκας που μένει πίσω.

Μια μεγάλη ομάδα μακρόσυρτων τραγουδιών αφηγούνται ιστορίες για κοπέλες που προδόθηκαν ή εγκαταλείφθηκαν από τον άντρα που αγάπησαν. Άλλες μετρούν τους μήνες ενόσω τα σημάδια της εγκυμοσύνης γίνονται όλο και πιο φανερά, άλλες πεθαίνουν, άλλες ψάχνοντας το ανέφικτο γιατρικό για να τον θεραπεύσουν, βλέπουν τον αγαπημένο τους να παίρνει άλλη γυναίκα. Το παράπονό τους -μάλλον οικείο ως εμπειρία σε όλα τα ακροατήρια- συγκλονίζει τη φύση: καράβια αλλάζουν ρότα, γεφύρια ραγίζουν, ποτάμια στέκονται, στοιχειά συγκινούνται. Εκείνες, ανήμπορες ν' αλλάξουν τη μοίρα, καταφεύγουν στο μόνο όπλο που διαθέτουν οι γυναίκες, καθηλωμένες κι αδύναμες: την κατάρα, την επίκληση δηλαδή της θείας δίκης για τιμωρία της αβάστακτης αδικίας ή στην προκειμένη περίπτωση του αβάσταχτου πόνου.

Δίσκος: “Δημοτικά τραγούδια Ευρυτανίας” Συλλογή Σπύρ. Δ. Περιστέρη 1959, 1962 [Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών].

-Τραγούδι: Φώτης Τσιριγκούλης
-Έτος γέννησης: 1898
-Έτος ηχογράφησης: 1962 (ετών 64)

Οι στίχοι:
Μια λυγερή τραγούδησε απάνω σε γεφύρι
κι απ' τον ψηλό της τον ηχό, τα νόστιμα τραγούδια
και το γεφύρι ράγισε κι ο ποταμός εστράφη
[και το στοιχειό του ποταμού εστάθη κι ακρομάσθη].
- Σιγά, κόρη μου, τον ηχό, χαμήλωσ' το τραγούδι
να ματαστρέψ' ο ποταμός, να κατακάτσ' το κύμα.

[Δεν τον αλλάζω τον ηχό, δεν λεγ' άλλο τραγούδι
εγώ θα στύψω τα νερά, θα στύψω τα ποτάμια
και τα στοιχειά της θάλασσας στην άκρη θα τα βγάλω
για να 'ξετάσω και να ιδώ που βρίσκεται ο καλός μου.
Άλλοι μου λένε χάθηκε και άλλοι μου λένε 'πνίγη
κι αν ίσως και μου χάθηκε, να παν' να μου τον φέρουν
κι αν ίσως και μου πνίγηκε, να παν' να μου τον βγάλουν].

[Katerinagallia]

Ευχαριστούμε πάρα πολύ! Η Ροσκά είναι το χωριό του πατέρα μου και χωριό μου.. και το αγαπώ πολύ! Μέχρι τα τελευταία χρόνια οι άνδρες τραγουδούσαν τα ντόπια τραγούδια της Ρούμελης, έτσι με σκέτη τη φωνή και αντιφωνικά, ειδικά της Παναγίας! Να είστε καλά

[elgrego]

Μπράβο Δημήτρη για την επιλογή σου ! Ευρυτανία και Αιτωλοακαρνανία είναι δύο περιοχές που χρήζουν περισσότερης έρευνας και μελέτης !