Radio Horzelnest - Aflevering 42: De brand van Smyrna

In aflevering 42 gedenken we met classicus en historicus Patrick Gouw een andere belangrijke episode in de Grieks-Turkse geschiedenis. Afgelopen maandag, 13 september, was het precies een eeuw geleden dat de grote brand van Smyrna woedde. De Klein-Aziatische havenstad aan de Egeïsche Zee stond eeuwen bekend als ‘de parel van de Levant’. Hier vond je naast levendige handel ook een smeltkroes van culturen. In zekere zin vertelt de geschiedenis van Smyrna de geschiedenis van de Turks-Griekse betrekkingen. Na de Eerste Wereldoorlog, waarin de Turken de zijde van de Duitsers hadden gekozen, terwijl de Grieken met de geallieerden meevochten, werd Smyrna – of Izmir, zoals de Turken het noemen – bezet door een Griekse expeditieleger op 15 mei 1919. Dit bleek een belangrijke misgreep van het jonge koninkrijk, want drie jaar later, herovert het Turkse leger onder leiding van Mustafa Kemal Atatürk de havenstad en neemt wraak op de Grieken. Patrick vertelt over de humanitaire catastrofe die zich voltrekt in Smyrna en plaatst deze historische gebeurtenis in de bredere context van de Grieks-Turkse geschiedenis. Ook ontrukt Patrick de Amerikaanse pastoor Asa Jennings aan de vergetelheid.

Dr. Patrick Gouw is een classicus werkzaam vakreferent voor Archeologie, Geschiedenis, Klassieken en Papyrologie bij de Universitaire Bibliotheken Leiden en als docent aan de Universiteit Leiden.

Timestamps:
00:00-02:15 – Intro & Patricks kennismaking met Smyrna (Izmir)
02:15-07:55 – Voorgeschiedenis en ligging van Smyrna, de Ottomaanse tijd & de Levantijnen
07:55-15:40 – Smyrna als kosmopolitische stad, modernisering & demografie
15:40-23:48 –Balkanoorlogen en de opkomst van nationalisme
23:48-28:40 – De Eerste Wereldoorlog, Megali Idea, President Venizelos
28:40-36:40 – De Griekse inname van Smyrna, Verdrag van Sèvres, de opkomst van Ataturk
36:40-52:30 – De brand Smyrna, geopolitieke veranderingen, terugtrekking van het Griekse leger
52:30-01:02:48 – Humanitaire ramp, evacuatie, Asa Jennings, kapitein Theofanidis,
01:02:48-01:15:20 – Nasleep van de brand van Smyrna en de herdenking