Χρήστος Λεοντής - ΑΛΚΥΟΝΑ - Ιωάννα Φόρτη

«Και στης ζωής τους άγριους τους χειμώνες, αλκυονίδες μέρες καρτερώ».
Γεώργιος Δροσίνης

Αλκυόνα!
Ω εσύ πουλί, που ένα γύρο στους βράχους της θάλασσας
λες το τραγούδι της μαύρης σου μοίρας,
ευκολονόητη λαλιά στους σοφούς, που κατέχουν
πως καλαηδάς ολοένα το ταίρι σου,
σου παραβγαίνω στους θρήνους, πουλί
άφτερο εγώ·
τα ελληνικά νοσταλγώ πανηγύρια,
την ξεγεννήτρα την Άρτεμη,
που έχει στον Κύνθο κοντά το ιερό της·
δίπλα είν' εκεί η φοινικιά με το πλούσιο της φύλλωμα.

ὄρνις, ἃ παρὰ πετρίνας Αλκυόνα!
ἐγώ σοι παραβάλλομαι της θάλασσας
ἔλεγον οἶτον ἀείδεις,
εὐξύνετον ξυνετοῖς βοάν,
ὅτι πόσιν κελαδεῖς ἀεὶ μολπαῖς,
θρήνους, ἄπτερος ὅρνις,
ποθοῦσ᾽ Ἑλλάνων ἀγόρους,
ποθοῦσ᾽ Ἄρτεμιν λοχίαν,
ἃ παρὰ Κύνθιον ὄχθον οἰ-
εῖ φοίνικά θ᾽ ἁβροκόμαν

Στίχοι: β' στάσιμο, από την Ἰφιγένεια ἐν Ταύροις του Εὐριπίδη.
Μετάφραση : Γεράσιμου Σταύρου
Μουσική: Χρήστος Λεοντής
Ερμηνεία : Ιωάννα Φόρτη

Από συναυλία του Χρήστου Λεοντή στο σπίτι του βόλλευ στην Παιανία.

Αλκυόνα.θαλασσοπούλι μου
πάνω στους βράχους της θάλασσας
λες το τραγούδι της μαύρης σου μοίρας
Αλκυόνα.θαλασσοπούλι μου

Σου παραβγαίνω στους θρήνους,
πουλί άφτερο εγώ
τα ελληνικά νοσταλγώ πανηγύρια,
την ξεγεννήτρα την Άρτεμη,
που 'ναι ο μεγάλος χαμός της στη Τήνο.

Αλκυόνα.θαλασσοπούλι μου....

[OrpheusDionysus]

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΑΛΚΥΟΝΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΚΥΟΝΙΔΕΣ ΜΕΡΕΣ .
Η Αλκυόνη, το σημερινό κακόσχημο ψαροπούλι με τα όμορφα φτερά, σύμφωνα με τον πανάρχαιο μύθο μας, ήταν κάποτε μια χαρούμενη και ευτυχισμένη γυναίκα, κόρη του Θεού των ανέμων, του Αιόλου- που ζούσε στ΄ ακρογιάλια της θάλασσας με τον άντρα της Κήυκα και αλληλοαποκαλούνταν, Ζευς και Ήρα.
Για την ασέβεια τους όμως αυτή προς τον Δία οργίστηκε τόσο πολύ ο πρώτος των Θεών και μεταμόρφωσε τον Κήυκα σε όρνιο. Τρελαμένη τότε η δύστυχη γυναίκα, έτρεχε από δω και από εκεί, στις ερημιές στις βαλτώδεις εκβολές των ποταμιών και μέσα στις πυκνές τους καλαμιές, για να βρει τον αγαπημένο της Κήυκα. Οι Θεοί του Ολύμπου την λυπήθηκαν και την μεταμόρφωσαν και αυτήν σε πουλί, τη γνωστή μας Αλκυόνη, για να ψάχνει και στις θάλασσες μήπως εκεί βρει το χαμένο της άντρα.
Ωστόσο όμως η δυστυχία εξακολουθούσε να την συντροφεύει, γιατί αντίθετα από τ΄ άλλα πουλιά που γεννούν και κλωσούν τ΄ αυγά τους την Άνοιξη αυτή γεννάει μέσα στη βαρυχειμωνιά, όποτε μανιασμένα τα κύματα της θάλασσας τέτοιον καιρό, της άρπαζαν αυγά και πουλιά κάνοντάς την να κλαίει σπαραχτικά. Οι Θεοί που τόσο σκληρά είχαν τιμωρήσει την κόρη του Αιόλου, διέταξαν τότε τη θάλασσα και τους ανέμους να ησυχάσουν, να γίνει καλοκαιρία για δυο εβδομάδες, για όσες ημέρες η Αλκυόνη κλωσά τα αυγά της.
Σύμφωνα, με μια άλλη εκδοχή του μύθου μια μέρα, ο Κύηκας βγήκε στο πέλαγος για ψάρεμα. Μάταια τον παρακαλούσε η Αλκυόνη να μην πάει γιατί είχε ένα άσχημο προαίσθημα. Εκείνος πήγε και όντως σηκώθηκαν δυνατοί άνεμοι και βύθισαν το πλοίο του. Η Αλκυόνη που παρακολουθούσε από μακριά τη σκηνή μόλις είδε το πλοίο του να χάνεται μέσα στην απελπισία της έπεσε από ένα βράχο και σκοτώθηκε.
Επειδή η αγάπη τους ήταν τόσο δυνατή, οι θεοί τους λυπήθηκαν και τους μεταμόρφωσαν σε πουλιά, τις γνωστές μας αλκυόνες.
Για τη συζυγική πίστη των Αλκυόνων ασχολήθηκε και ο Πλούταρχος που αφηγείται ότι αν ο σύζυγος της Αλκυόνης γεράσει και δεν μπορεί να πετάξει, τότε η θηλυκιά Αλκυόνη τον παίρνει στους ώμους και τον φέρνει πάντοτε μαζί της, τον ταΐζει και τον περιποιείται ως το θάνατο.
Μ' αυτόν τον ωραίο μύθο, που σε διάφορες παραλλαγές κι εκδοχές αναφέρουν ο Οβίδιος στις "Μεταμορφώσεις" του, ο Αριστοφάνης στις "Όρνιθές" του, ο Αριστοτέλης στο" Περί ζώων ιστοριών, ο Βιργίλιος στα "Γεωργικά" του, ο Λουκιανός στο διάλογό του "Αλκυών ή περί μεταμορφώσεως", ο Αιλιανός στο "του Περί ζώων ιδιότητος"κ. ά., οι αρχαίοι Έλληνες έδωσαν μια γοητευτική ερμηνεία στο φαινόμενο της περιόδου νηνεμίας κατά την εποχή που πήρε το όνομα και "Αλκυονίδες ημέρες" .

[ΑΓΓΕΛΙΚΗΠΑΠΑΔΑΚΗ-ογ]

Πόσο πολύ χαίρομαι που είσαι τα βίντεο που κάνεις και τα τραγούδια ''σου'' μου κρατάνε συντροφιά εδώ που γράφω .... να είσαι καλά Γιώργη .... <3

[OrpheusDionysus]

Αλκυόνα.θαλασσοπούλι μου
πάνω στους βράχους της θάλασσας
λες το τραγούδι της μαύρης σου μοίρας
Αλκυόνα.θαλασσοπούλι μου.
Σου παραβγαίνω στους θρήνους,
πουλί άφτερο εγώ
τα ελληνικά νοσταλγώ πανηγύρια,
την ξεγεννήτρα την Άρτεμη,
που `ναι ο μεγάλος χαμός της στη Τήνο.
β' στάσιμο, από την Ἰφιγένεια ἐν Ταύροις του Εὐριπίδη

[OrpheusDionysus]

Η Αλκυόνα, όπως και ο γλάρος είναι πουλί οικογενειακό. Δηλαδή, ζει ζευγαρωτά με τον αρσενικό της, όχι σε κοπάδια κοινοκτημοσύνης. Οι παραδόσεις του λαού μας λένε ότι τρέφει ξεχωριστή αγάπη στο σύντροφό της, απήχηση της αγάπης της Αλκυόνης στον Κήυκα. Δεν τον αποχωρίζεται μέχρι το θάνατό του ή το δικό της θάνατο. Και αν ο σύντροφος αρρωστήσει ή τραυματισθεί, η Αλκυόνα τον παίρνει στους ώμους και τον μεταφέρει, όταν αποδημούν, τον τρέφει και τον περιποιείται, μέχρις ότου γίνει καλά. Το ίδιο και ο γλάρος, ο οποίος τρέφει το γέρο πατέρα του, όταν δεν έχει πια δυνάμεις να βρει μόνος του την τροφή του.

[OrpheusDionysus]

Ο θρήνος της Αλκυόνης για τον Κήυκα

[…] Κύμα το κύμα πάνω στ' ακρογιάλι
τον ξέβρασε ο πόντος - είναι αυτός; Τώρα μπορεί να δει και να γνωρίσει
τον άντρα της - ναι, ήτανε αυτός. Πρώτα κραυγή και σπαραγμός, κατόπι
χαράζει πρόσωπο και ρούχα και μαλλιά και τρέμοντας ολάκερη απλώνει
τα δυο της χέρια πάνω στον νεκρό: «Έτσι, λοιπόν, αγάπη μου γυρίζεις;
Τέτοιος σου μέλλονταν ο μαύρος γυρισμός;»

[…] τους σπλαχνιστήκαν οι θεοί. Κάναν πουλί το άψυχο κουφάρι,
κι έτσι, πουλιά της θάλασσας οι δυο πετούν και τώρα αντάμα σα ζευγάρι.
Του γάμου τους κακό το ριζικό, μα σαν πουλιά κρατάν την παντρειά τους,
αρσενικό μαζί και θηλυκό, γίναν γονιοί, τρανεύουν τα μικρά τους.
Κάθε που γαληνεύει ο καιρός, μέρες εφτά μες στον βαρύ χειμώνα
μέσα στην πελαγίσια της φωλιά, πάνω στα κύματα κλωσάει η αλκυόνα.
Λουφάζουνε του πόντου τα νερά, ο Αίολος μαντρώνει τους αγέρες
και για των γόνων το χατίρι χορηγεί τις γαληνές αλκυονίδες μέρες.
(Οβιδίου Μεταμορφώσεις 11. 723-728, μετ. Θ.Δ. Παπαγγελής)

[OrpheusDionysus]

Θαυμάσια μπλε ψευδαίσθηση!
Το κυρίαρχο χρώμα είναι στην Αλκυόνα είναι το μπλε, χωρίς να υπάρχει μπλε χρωστική ουσία σε αυτό το πουλί. Αυτό δημιουργείται από τις μικροσκοπικές φυσαλίδες αέρα που είναι εγκλωβισμένες ανάμεσα στις άκρες των φτερών, οι οποίες εκπέμπουν μόνο τα μπλε μήκη κύματος του φωτός. Τα υπόλοιπα μήκη του ορατού φάσματος εξαφανίζονται μιας κι απορροφώνται από ένα σκοτεινό στρώμα μελανίνης που βρίσκεται από κάτω.
Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται φαινόμενο John Tyndall, από το όνομά του ιρλανδού φυσικού ο οποίος το εξήγησε για πρώτη φορά.