Czy grzyby nas ocalą?

Są takie tygodnie w roku, gdy grzyby są odpowiedzią na każde pytanie. Powinniśmy jednak wiedzieć, że zawdzięczamy im dużo więcej niż wielu z nas się wydaje. To nie tylko alibi, żeby przejść się po lesie, albo składnik pysznej potrawy. Grzyby autentycznie ratują życia i w przyszłości mogą to robić na jeszcze większą skalę!

===
Rozkład jazdy:

0:00 Grzyby, grzyby, grzyby...
1:04 ...grzyby
3:55 Grzyby i transplantacje
8:00 Grzyby i cholesterol
13:00 Grzyby kontra inne grzyby
15:18 Grzyby kontra rak
18:15 Grzyby-laboranci
19:30 Grzyby funkcjonalne?

===
Źródła (wybrane):

X. Dai i in. - Consuming Lentinula edodes (Shiitake) Mushrooms Daily Improves Human Immunity: A Randomized Dietary Intervention in Healthy Young Adults
S. Vieira Spim i in. - Effects of Shiitake Culinary-Medicinal Mushroom, Lentinus edodes (Agaricomycetes), Bars on Lipid and Antioxidant Profiles in Individuals with Borderline High Cholesterol: A Double-Blind Randomized Clinical Trial
P. Iser-Bam i in. - Ganoderma lucidum dry extract supplementation modulates T lymphocyte function in older women
Docherty i in. - The Acute and Chronic Effects of Lion’s Mane Mushroom Supplementation on Cognitive Function, Stress and Mood in Young Adults: A Double-Blind, Parallel Groups, Pilot Study
La Monica i in. - Acute Effects of Naturally Occurring Guayusa Tea and Nordic Lion’s Mane Extracts on Cognitive Performance
Ahmad i in. - Therapeutic values and nutraceutical properties of shiitake mushroom (Lentinula edodes): A review
M. Aref i in. - Effect of Ganoderma lucidum on serum lipid profiles: A systematic review and meta-analysis on animal studies
Z. An i in. - Active pullulan-based coatings incorporated with Auricularia auricular extracts for preserving potato fresh-cuts
Y. Shu i in. - The polysaccharides from Auricularia auricula alleviate non-alcoholic fatty liver disease via modulating gut microbiota and bile acids metabolism
K. Shi i in. - Synergistic mediating effect of edible fungal polysaccharides (Auricularia and Tremellan) and Crataegus flavonoids in hyperlipidemic rats
P. Gong i in. - Potential inhibitory effect of Auricularia auricula polysaccharide on advanced glycation end-products (AGEs)
X. He i in. - Structures, biological activities, and industrial applications of the polysaccharides from Hericium erinaceus (Lion’s Mane) mushroom: A review
B. Thongbai i in. - Hericium erinaceus, an amazing medicinal mushroom
S. Kim i in. - Hericium erinaceus (Lion’s Mane) Mushroom Extracts Inhibit Metastasis of Cancer Cells to the Lung in CT-26 Colon Cancer-Tansplanted Mice
M. Ahmad - Ganoderma lucidum: Persuasive biologically active constituents and their health endorsement
Z. Wu i in. - Production, physico-chemical characterization and antioxidant activity of natural melanin from submerged cultures of the mushroom Auricularia auricula
E. Seweryn i in. - Health-Promoting of Polysaccharides Extracted from Ganoderma lucidum
N. Klupp i in. - Ganoderma lucidum mushroom for the treatment of cardiovascular risk factors
X. Jin i in. - Ganoderma lucidum (Reishi mushroom) for cancer treatment
F. Pazzi i in. - Effects of Ganoderma lucidum and Ceratonia siliqua on blood glucose, lipid profile, and body composition in women with fibromyalgia
G. H. Wang i in. - Spore powder of Ganoderma lucidum for the treatment of Alzheimer disease: A pilot study
N. L. Klupp i in. - A double-blind, randomised, placebo-controlled trial of Ganoderma lucidum for the treatment of cardiovascular risk factors of metabolic syndrome
H. F. Chiu i in. - Triterpenoids and polysaccharide peptides-enriched Ganoderma lucidum: a randomized, double-blind placebo-controlled crossover study of its antioxidation and hepatoprotective efficacy in healthy volunteers
K. Srivastava - 9 - The role of fungus in bioactive compound production and nanotechnology. Role of Plant Growth Promoting Microorganisms in Sustainable Agriculture and Nanotechnology
P. Aris i in. - Griseofulvin: An Updated Overview of Old and Current Knowledge
H. Aly i in. - Fifty years of drug discovery from fungi
A. Endo - A historical perspective on the discovery of statins
M. Kordalewska i in. - Echinokandyny - mechanizm działania oraz występowanie oporności u grzybów z rodzaju candida
D. Denning - Echinocandins: a new class of antifungal

[Kanahani]

Jestem jedną z tych osób która odpowiada na zadanie pytania "grzyby" przez cały rok :D (i przez cały rok je zbiera!). Jest to naprawdę fascynująca grupa organizmów, która nie tylko cechuje się różnorodnością smaków i tekstur (poza typowo "grzybowym" smakiem jaki większość osób kojarzy mamy grzyby kwaśne, słodkie, gorzkie, orzechowe, pikantne...), ale też szeroką gamą zastosowań. Z grzybów "medycznych" moim faworytem jest pniarek brzozowy (fomitopsis betulina), który ma rzekome działanie antypasożytnicze, antynowotworowe (wiele różnych typów raka), antybakteryjne, antygrzybicze, antywirusowe... i tak można wymieniać (choć jest tu podobny problem jak Dawid wspomniał w filmie - ograniczona ilość badań na ludziach, choć sporo badań na ludzkich komórkach). Ciekawostką jest, że można z niego zrobić DYI plaster, który poza wymienionymi właściwościami również cechuje się samoprzylepnością, więc nie spadnie nam ze skaleczonego palca :D Grzyb ten został nawet znaleziony przy "człowieku z lodu" Ötzi sprzed ponad 3000 lat, co sugeruje że jako ludzkość wykorzystywaliśmy jego właściwości dość długo.

Z innych ciekawych zastosowań grzybów:
- Tworzone są z nich różne zamienniki mięsa bogate w białko i inne składniki odżywcze (więcej można poczytać lub znaleźć przykłady pod hasłem "mycoprotein") - w porównaniu do białek roślinnych wymaga mniej wody oraz zużywa mniej terenu (i w efekcie nie występuje problem skażenia gruntu nawozami itp. itd.), ponieważ produkuje się je w komorach fermentacyjnych. Grzyby do produkcji takich białek można rozwijać na odpadkach z żywności.
- Można z nich tworzyć zamienniki skóry. Tradycyjnie wytwarzali ją wyspecjalizowani rzemieślnicy z Transylwanii z wykorzystaniem hubiaka pospolitego (zainteresowanym polecam dogłębny artykuł "The World’s Last Amadou Makers"), a współcześnie rozwijane są inne metody z wykorzystaniem innych grzybów (np. MuSkin).
- Grzyby mogą być wykorzystywane jako barwniki tkanin (np. zasłonak purpurowoblaszkowy daje piękny czerwony kolor) oraz do produkcji papieru (chociażby wspomniany już pniarek brzozowy).
- Jest coraz więcej badań nad materiałami kompozytowymi w oparciu o grzyby (po angielsku: mycelium-based composites). Ich produkcja jest bardzo tania i nie wymaga dodatkowej energii, jedynie podłoża (np. drewnianych odpadków, wiórów) i grzybni. Takie wióry umieszczane są w formie o dowolnym kształcie, a grzybnia samoistnie go kolonizuje. Później taki przedmiot jest suszony i... gotowe. Można w taki sposób tworzyć pianki, cegły, odpowiedniki płyt wiórowych, materiały akustyczne tłumiące dźwięk, izolację termiczną i inne. Ciekawym zastosowaniem takich materiałów kompozytowych jaki widziałam jest komercyjnie dostępna "żyjąca trumna" (ang. living coffin), która nie tylko pozwala na znaczącą redukcję czasu dekompozycji ludzkiego ciała (z 10-20 lat do 2-3 lat), ale także rozbija i absorbuje szkodliwe substancje, co w efekcie prowadzi do czystszej i jakościowej gleby w miejscu pochówku. Istnieją też eksperymentalne budowle z użyciem tych materiałów, największym z nich jest 13-metrowa wieża Hy-Fi zbudowana w 2014 roku w Nowym Jorku.
- Grzyby mogą być też wykorzystywane robotyce, chociażby w jednej ciekawej pracy z 2024 wykorzystano grzybnię do sterowania ruchem małego robota w kształcie rozgwiazdy (tytuł artykułu: Sensorimotor control of robots mediated by electrophysiological measurements of fungal mycelia)

... i dużo, dużo więcej, mogę tak cały dzień. Zainteresowanym mogę podesłać konkretne prace naukowe na dany temat :D

[HatKiddy]

Jestem narazie na 12:31 i muszę przyznać że jest to jeden z najprzyjemniejszych odcinków w oglądaniu i słuchaniu na tym kanale

[pawel]

Bardzo wartościowy odcinek. Cieszymy się, że znowu nagrywasz. Tęskniliśmy.

[iwokoz]

Za moich czasów w szkole mówili, że poza smakowymi, grzyby nie mają żadnych wartości😂.

[ninamariaDS]

Kocham grzyby. Jestem grzybnieta. Zbieram i oznaczam cały rok. Oglądam i czytam i grzybach cały rok. Fascynują mnie wizualne, fascynują mnie ich właściwości i biologia, fascynują mnie też metafizycznie. Śluzówce są równie fascynujące. A jeszcze mniej zbadane.

I szacun za Komórczaka 🐉🔮

[akapitow]

Piękny las, piękne kadry 🤩 i jak zwykle fenomenalne treści. Mega się cieszę, że takie treści można na YT znaleźć ❤

[essis]

Nie żeby coś ale w Metro 2033 to dzięki grzybom ludzie przetrwali w tunelach 🍄👀

[picnic]

Jpdl jak ja lubię Twoje filmy. Komentarz dla zasięgów, rzecz jasna. Serdecznie pozdrawiam.

[Sebastian-gipd]

Uwielbiam te pigułki wiedzy, świetnie się tego słuchało, no i oglądało, oczywiście

[supadupa]

YT podsunął mi Twój kanał. Potrzebuję chwili żeby to przetrawić. Świetne uczucie kiedy słucha się mądrych ludzi. SUBSCRIBED!

[YellowBlackStriped]

Super, że taki film powstał! Liczyłam jeszcze na wzmiankę o maczużniku bojowym, bo często występuje na rynku razem z soplówką jeżowatą i zastanawiałam się, czy znaleźliscie coś sensownego na temat tego grzyba. Generalnie film o adaptogenach byłby ciekawy 😊

[joannasztelmer-stabinska]

Jeśli chodzi o grzyby, polecam lekturę na temat wrośniaka wielobrawnego - jednego z najbardziej przebadanych grzybów, który w Japonii stosowany jest jako lekarstwo. Grzyby są fascynujące. Myślę, że przetrwaliśmy dzięki grzybom. W czasach, kiedy większość z nas była ubogim chłopstwem, grzyby dostarczały nam pełnowartościowego białka. Pewnie stąd ta nasza miłość do grzybów.

[paweowczarek]

Przy każdym odcinku jestem pełen podziwu za ilość wiedzy jaką tu się przekazuje, merytoryczne wyjaśnienia i bardzo przyswajalny sposób podania tej że wiedzy 👌
Cieszy, że mamy takich naukowców z dydaktycznym podejściem.

[Grzybofil]

Taki kontent cenię najbardziej. :D Grzyby to fascynujący temat, polecam zainteresowanie nimi w każdym względzie.

[ajkabakonska]

Bardzo interesujący temat. Aż chciało by się słuchać dalej i dalej tak ciekawie przedstawiony.

[Bangiel]

Fajne przejścia wykorzystujące drzewa :)

[sylwia]

Tez pamiętam czasy, gdy w szkole nam mówiono, że grzyb to woda i nic więcej. Świetny odcinek!

[beatastabla]

Bardzo ciekawie opowiadasz, szacun za ogrom wiedzy i sposób w jaki potrafisz ją przekazać.

[martacholewinska]

Ale super odcinek. Leki znam, sporo z nich spotykam codziennie w pracy. Fajnie wiedzieć skąd się wzięły, będzie można rzucić ciekawostką w pracy.

[PanRobak.]

10:47 "Aż na scenę wkroczyli Japończycy i grzyby" to mój ulubiony cytat z tego odcinka