ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΕΣΤΑΝΗΣ - «Ποῦ πᾶς Ἑλένη καὶ Μαριὼ»

ΠΟΥ ΠΑΣ ΕΛΕΝΗ ΚΑΙ ΜΑΡΙΩ
Ποῦ πᾶς Ἑλένη καὶ Μαριὼ τώρα τὸ βράδυ βράδυ;
- Πάω στὴ θειά μου τὴ Γιαννοὺ πάω νὰ νυχτερέψω,
νὰ πάρω καὶ τὴ ρόκα μου νὰ φτιάξω τὰ προικιά μου
νὰ φτιάξω ζώνη τοῦ γαμπροῦ ποδιὰ τῆς πεθερᾶς μου,
νὰ φτιάξω καὶ τοῦ πεθεροῦ ὁλόκληρη σερβέτα.*
Τὸ κέντησμα εἶναι γλέντισμα καὶ ἡ ρόκα εἶναι σεργιάνι
κι ὁ φιλντισένιος ἀργαλειὸς εῖναι σκλαβιὰ μεγάλη.

Σχολιασμός:
Ἡ ὕφανση ρούχων γιὰ τὸν γαμπρὸ καὶ τοὺς δικούς του ἀποτελούσαν μιὰ ἀπὸ τὶς βασικὲς ἐργασίες τῶν κοριτσιῶν ποὺ ἐπρόκειτο νὰ παντρευτοῦν. Μὲ τὰ δῶρα αὐτὰ ἡ μέλλουσα νύφη ἀποδείκνυε τὸ ἄξιο καὶ ἐργατικὸ τοῦ χαρακτήρα της. Μὲ ἀφορμή τὰ ἐξαρτήματα τῆς νεστανιώτικης φορεσιᾶς ποὺ ἀναφέρονται ἐδῶ (ποδιά, ζώνη, σερβέτα), νὰ κάνουμε μιὰ μικρὴ ἀναφορὰ στὴν ἀντρικὴ νεστανιώτικη φορεσιά.
Σύμφωνα λοιπὸν μὲ τὴν περιγραφὴ τῆς ἐνδυματολόγου Ἱωάννας Παπαντωνίου, στὴ Νεστάνη οἱ ἄντρες φοροῦσαν σώβρακο λευκὸ βαμβακερό, κάλτσες πλεκτὲς λευκὲς χωρὶς πατούσα, ποὺ ἔδεναν στὸ σώβρακο καὶ στερεώνονταν στὸ γόνατο μὲ τὶς γονατοῦρες, καὶ στὰ πόδια τσαρούχια.
Στὸ κορμὶ φοριόταν ἡ πουκαμίσα ἀπὸ ὑφαντὸ λευκὸ μὲ γκρίζα καὶ κόκκινα καρουδάκια, τύπου prince de gales. Ἡ πουκαμίσα εἶχε μανίκια μακριὰ καὶ γιακά, ὅπως τὰ σημερινὰ πουκάμισα. Σήμερα τὴ φοροῦν πάνω ἀπὸ τὰ σημερινὰ ροῦχα τους. Εἶχε φούστα μὲ πιέτες ἐλεύθερες καὶ κορμὶ μὲ πιέτες ποὺ βαστιοῦνταν μὲ γαζιὰ λευκὰ καὶ σχημάτιζαν διακοσμητικὰ γεωμετρικὰ σχήματα. Στὸ κεφάλι παλαιότερα φοροῦσαν μπαρέζι, μαντήλι δηλαδὴ βαμβακερὸ μαῦρο, δεμένο μὲ τὸν κλέφτικο τρόπο. Μετὰ τὸ 1900 φοροῦν σκοῦφο ποὺ τοὺς στέλνουν ξενιτεμένοι χωριανοί τους.

Σημειώσεις
* Σερβέτα= Μαντίλα ποὺ οἱ ἄντρες ἔβαζαν γύρω ἀπὸ τὸ λαιμό.

Πηγὴ πληροφοριῶν:
ΚΑΡΩΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΕΣΤΑΝΗΣ», ἐκδόσεις ΤΟ ΔΟΝΤΙ, Πάτρα, 2013.
© Copyright: Παναγιώτης Καρώνης καὶ ἐκδόσεις ΤΟ ΔΟΝΤΙ, μὲ τὴν ἐπιφύλαξη κάθε νομίμου δικαιώματος.

Video:
Τραγουδοῦν ο Νεστανιώτης Σωκράτης Καρώνης καὶ ἡ Νεστανιώτισσα Κωνσταντίνα Καρώνη.