Κάλαντα Χριστουγέννων 2 Σχολή Βυζαντινής Ι.Μ.Καρπενησίου 2017

00:00 ’Π’ αὐγινικὸ κι ἂν βγήκαμι (Καστανιὲς Ὀρεστιάδας, Θράκη)
00:18 Καλήμερα (Αἴγινα, Ἀττική)
02:42 Χριστούγεννα-Πρωτούγεννα (Προποντίδας)
03:45 «Ελάτε δω γειτόνισσες» (Θεσπρωτία Ηπείρου)

4. ’Π’ αὐγινικὸ κι ἂν βγήκαμι (Καστανιὲς Ὀρεστιάδας, Θράκη)
(Συνήθως τοὺς καλαντιστὲς τοὺς κερνοῦν στὴν πόρτα καὶ φεύγουν. Ἂν τοὺς καλέσουν μέσα, τότε λένε τὰ παινέματα ποὺ ἀκολουθοῦν).

1. 'Π' αὐγινικὸ κι ἂν βγήκαμι, σ' ἀρχουντικὸ θὰ πᾶμι.
Ἐλάτι, παλικάρια μας, νὰ ζήσουμ', μὲ τ' ἰμένα,
2. νὰ πᾶμι στὸν ἀφέντη μας τὸν πολυχρονιμένο,
ἀπού 'νι νιὸς καὶ ταπεινός, στὸν κόσμο ξακουσμένος.
3. Πού 'χει τὰ σπίτια τὰ ψηλὰ μὲ κόκκινα παρμάκια,
γιὰ νὰ τ' ἀνέβω δὲν μπορῶ καὶ πίνω τὰ φαρμάκια.
4. ― Ἄνοιξι, πόρτα μ', ἄνοιξι, πόρτα μου καναρένια,
ἔχω δυὸ λόγια νὰ σοῦ πῶ καὶ κεῖνα ζαχαρένια.
5. ― Ποιός εἶσαι σὺ ν' ἀνοίξου 'γώ, ν' ἀνοίξω νά 'ρθεις μέσα.
― Ἐγὼ εἶμαι ποὺ σοῦ τά 'στειλα στὸ μαντηλάκ' διμένα
6. τὰ μῆλα, τὰ δαμάσκηνα, τὰ τρουφαντὰ κιράσα.
Γιὰ νὰ τ' ἀνέβω δὲν μπορῶ καὶ πίνω τὰ φαρμάκια.
7. Σ' αὐτὸ τὸ σπίτ' ποὺ ἤρθαμι πέτρα νὰ μὴ ραΐσει
κι ὁ νοικοκύρης τοῦ σπιτιοῦ χίλια χρονῶ νὰ ζήσει.

Χρόνια πολλὰ καὶ τοῦ χρόνου!

αὐγινικό: σπίτι εὐγενῶν, παρμάκια: κάγκελα, καναρένια: τοξωτή, μὲ καμάρα (παραφθορὰ τοῦ καμαρένια). Τέτοιες πόρτες εἶχαν τὰ πλούσια σπίτια.

5. Καλήμερα (Αἴγινα, Ἀττική)

1. Καλήμερα, καλήμερα καὶ πάντα καλημέρα.
Νὰ ντὸν καλημερίσουμε αὐτὸν τὸ νιὸν ἀφέντη.
2. Καλήμερα, καλήμερα καὶ πάντα καλημέρα.
Ἀφέντη μου πεντάφεντε, πέντε φορὲς ἀφέντη,
πέντε φορὲς ἀφέντεψες καὶ πάλι ἀφέντης εἶσαι.

3. Καλήμερα, καλήμερα καὶ πάντα καλημέρα.
Πέντε βαστοῦν τὸ μαῦρο σου κι ὀχτὼ τὸ σαλιβάρι
καὶ δέκα σὲ παρακαλοῦν, ἀφέντη καβαλάρη.

4. Καλήμερα, καλήμερα καὶ πάντα καλημέρα.
Ἐδῶ σὲ τοῦτες τὶς αὐλὲς τὶς μαρμαροστρωμένες
κοιμᾶται χύμα τὸ φλωρὶ καὶ χύμα τὸ λογάρι
καὶ στὸν ἀφρὸ τοῦ λογαριοῦ κοιμᾶται νιὸς ἀφέντης
5. Καλήμερα, καλήμερα καὶ πάντα καλημέρα.
τὸν ἐξυπνήσω μὲ νερό, φοβοῦμαι μὴν κρυώσει,
τὸν ἐξυπνήσω μὲ κρασί, φοβοῦμαι μὴ μεθύσει.

6. Καλήμερα, καλήμερα καὶ πάντα καλημέρα.
Ἐσένα πρέπει, ἀφέντη μου, στὰ πεύκια νὰ κοιμᾶσαι,
μὲ βελουδένιο πάπλωμα νὰ μὴν κρυολογᾶσαι.

19. Καλήμερα, καλήμερα καὶ πάντα καλημέρα.
Δῶστε μας καὶ τὸν κόκκορα, δῶστε μας καὶ τὴν κότα,
δῶστε μας καὶ δυὸ-τρεῖς κλωτσὲς νὰ φύγουμ' ἀπ' τὴν πόρτα.

Καλήμερα, καλήμερα καὶ πάντα καλημέρα.

Χρόνια Πολλά!

7. Χριστούγεννα-Πρωτούγεννα, Προποντίδας
Από τον δίσκο: Κάλαντα, Καλήμερα και πάντα και του χρόνου του Θεοφάνη Σουλακέλλη.

3. Κυρά χρυσή, κυρ’ αργυρή, κυρά μαλαματένια.
Σήκω κυρά μου κι άλλαξε και βάλε τα χρυσά σου,
Κι άναψε την καντήλα σου κι άιντε στην εκκλησιά σου.
Οι εκκλησιές σημαίνουνε, οι εκκλησιές μας ψέλνουν.
Εσήμανε κι η Αγιά Σοφιά, το μέγα μοναστήρι,
Με τετρακόσια σήμαντρα, μ’ εξήντα δυο καμπάνες.

3η ΕΠΩΔΟΣ
Αφέντη μ’, αφεντάκι μου εφτά φορές αφέντη
Αφέντη μου στην αφεντιά σ’ χρυσή καντήλα φέγγει.
Αν βάλεις λάδι και κηρί φέγγει την αφεντιά σου
κι από τα παραθύρια σου φέγγει τη γειτονιά σου
αν βάλεις και περ’σότερο, φέγγει τον κόσμον όλον.

Διρμονίζουν: κοσκινίζουν (δριμόνι ή δερμόνι=κόσκινο από δέρμα, που οι χορδές του δηλ. είναι φτιαγμένες από δέρμα ζώου).
Άσπρα = νόμισμα μικρής αξίας από ασήμι της εποχής της Τουρκοκρατίας καθώς και της Βυζαντινής περιόδου, λατινικά asprum, asperum, ουδέτερο του asper ( = τραχύς nummus asper: το νόμισμα που είχε πρόσφατα κοπεί και είχε ακόμη τραχιά επιφάνεια.

8. «Ελάτε δω γειτόνισσες» (Θεσπρωτία Ηπείρου)

1. Ελάτε δω γειτόνισσες και σεις γειτονοπούλες μου,
τα σπάργανα να φτιάξουμε και το Χριστό ν’ αλλάξουμε

ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ

ΕΠΩΔΟΣ

Τα σπάργανα για τον Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ
Τα σπάργανα να φτιάξουμε και το Χριστό ν’ αλλάξουμε».

2.να πάμε να γυρίσουμε, τα μάγια να σκορπίσουμε,
να δούμε και την Παναγιά, όπου μας στέλνει τη χαρά.
ΕΠΩΔΟΣ
3. κοιμάται στα τριαντάφυλλα, γεννιέται μες στα λούλουδα
γεννιέται μες στα λούλουδα, κοιμάται στα τριαντάφυλλα.

Κλαρίνο: Χρήστος Κοράκης (μαθητής Βαγγέλη Μπακόπουλου)
Ακκορντεόν: Θεόδωρος Σταμάτης (μαθητής: Γεωργίας Πουλοπούλου)
Λαούτα: Βλάχου Γεωργία, Κρυσταλλία Ζησίμου (μαθητές Ανδρέα Λενά)
Κρουστά: Χρήστος Ντάλλας, Φώτης Χρυσικός (μαθητές Δημήτρη Ρούσκα)
ΧΟΡΩΔΟΙ
Δήμητρα Λάππα, Χρυσάνθη Χατζοπούλου, Μαρία Σουλιώτη, Λούκια Δαράβαλη, Γεωργία και Θωμαίς Τσιάρα, Λἀμπρος Μακράκης, Αναγνώστου Απόστολος, Στέργιος Φυσέκης, Γεράσιμος Ανδρέου, Παναγιώτης Πλατής, Ιωάννης Δαράβαλης

και οι: Σοφία και Αγγελική Ανδρεάκη, Σοφία Ηλιοπούλου