Σταύρος Κουγιουμτζής - Τραγούδια Ψυχής

Ο Σταύρος Κουγιουμτζής, ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του λαϊκού μας τραγουδιού, άφησε παράλληλα ως παρακαταθήκη και έναν αξιοσημείωτο αριθμό τραγουδιών που διακρίνονται για την ευαισθησία τους, τον λυρισμό τους, την συναισθηματική τους ευγένεια αλλά και την μουσική οικονομία τους. Αποκαλύπτουν ένα δημιουργό – δουλευτή που ήξερε συχνά με δωρική και ευθύβολη απλότητα να φιλοτεχνεί τραγούδια που να εκφράζουν αλλά και να προκαλούν ειλικρινή και βαθιά ανθρώπινα συναισθήματα.
Γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη στις 22-7-1932.
Έζησε τα παιδικά του χρόνια στον προσφυγικό καταυλισμό κοντά στο Γεντί Κουλέ. Έχασε τον πατέρα του σε ηλικία τεσσάρων ετών με αποτέλεσμα η μητέρα του να αντιμετωπίσει αυξημένες δυσκολίες στο μεγάλωμα του Σταύρου και της αδελφής του Μαρίας. Ο ίδιος αναγκάστηκε να κάνει πολλές δουλειές για να βοηθήσει τη μητέρα του στον τιτάνιο αγώνα της επιβίωσης. Έτσι, μεταξύ άλλων, εργάστηκε ως βοηθός τσαγκάρη και σιδερά καθώς και σερβιτόρος. Σε ηλικία 15 ετών προσπάθησε να γραφτεί στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης αλλά, αρχικά, δεν έγινε δεκτός λόγω ηλικίας (θεωρήθηκε μεγάλος) με αποτέλεσμα να επανέλθει ένα χρόνο αργότερα.
Μέσα σε δυόμιση χρόνια έβγαλε ύλη έξι ετών και έδωσε εξετάσεις στις οποίες πέτυχε.
Παράλληλα πήρε τα πτυχία αρμονίας, αντίστιξης και φούγκας για τα οποία είχε αναφέρει ότι ήταν σχεδόν άχρηστα τονίζοντας, στο αυτοβιογραφικό του διήγημα, ότι «η μουσική παιδεία στη χώρα μας έχει τα χάλια της».
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο ωδείο, εργαζόταν ως πιανίστας σε νυχτερινά μαγαζιά της Θεσσαλονίκης.Η φιλοδοξία του να γράψει τη δική του μουσική υπήρχε από την παιδική του ηλικία και το πρώτο του τραγούδι ήταν το «Περιστεράκι», με τη φωνή της Ζωής Κουρούκλη, με το οποίο συμμετείχε το 1961 στο διαγωνισμό του ΕΙΡ (Έθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας) και πήρε έπαινο. «Το Περιστεράκι» κυκλοφόρησε σε δίσκο των 45 στροφών την ίδια χρονιά. Ακολούθησαν κι άλλοι δίσκοι και προς τα τέλη της δεκαετίας (1969) έρχεται η τεράστια επιτυχία με το «Να τανε το 21» σε στίχους της Σώτιας Τσώτου και τραγουδιστή τον 20χρονο Γιώργο Νταλάρα. Μέχρι το 1975 κυκλοφόρησαν οι δίσκοι που χάρισαν στον Σταύρο Κουγιουμτζή την αθανασία με τις εξαίσιες μελωδίες του. Φυσικά ο σπουδαίος δημιουργός δεν σταμάτησε να προμηθεύει την Ελληνική μουσική με εξαίρετα τραγούδια αλλά και μόνο με την, έως το 1975, παραγωγή του θα έμενε στην ιστορία. Εννοείται ότι όλοι οι μετέπειτα δίσκοι του ήταν αξιολογότατοι από κάθε πλευρά (μελωδία, στίχος, ενορχήστρωση, ερμηνεία) αλλά κάποιοι δεν γνώρισαν τη δέουσα αποδοχή όπως «Τα τραγούδια του καιρού μας» (1977) και «Μικραίνει ο κόσμος» (1982).
Ο πραγματικά εμπνευσμένος αυτός δημιουργός χάρισε πάμπολλα διαμάντια στη μουσική της χώρας μας χωρίς ποτέ να καταβάλει την οποιαδήποτε προσπάθεια προβολής αυτών. Είναι γνωστό ότι ο Κουγιουμτζής δεν είχε καμία σχέση με το σύστημα των «δημοσίων σχέσεων».
Συνεργάστηκε με πολλούς μεγάλους ερμηνευτές όπως Γρηγόρη Μπιθικώτση, Βίκυ Μοσχολιού, Χαρούλα Αλεξίου, Γιάννη Πάριο, Γιάννη Καλατζή, Κώστα Σμοκοβίτη, Δημήτρη Μητροπάνο, Μανώλη Μητσιά, Ελευθερία Αρβανιτάκη, Άννα Βίσση, Αιμιλία Κουγιουμτζή, κ.α. αλλά ο ερμηνευτής που συνδέθηκε περισσότερο μαζί του ήταν αναμφισβήτητα ο Γιώργος Νταλάρας. Ο δημοφιλέστατος και αειθαλής Νταλάρας πάντοτε διαλαλεί με παρρησία ότι ο χαρισματικός δημιουργός τού έδωσε «φωνή» στο δύσκολο πρώτο καιρό προς την καταξίωση και εκφράζει γι’ αυτόν την ευγνωμοσύνη του και το θαυμασμό του. Μαζί αποτέλεσαν ένα από τα καλύτερα ντουέτα συνθέτη-τραγουδιστή στο Ελληνικό τραγούδι και η συνεργασία τους σφράγισε μια ολόκληρη εποχή.Η μουσική του επένδυσε στίχους των Λευτέρη Παπαδόπουλου, Μάνου Ελευθερίου, Άκου Δασκαλόπουλου, Σώτιας Τσώτου, Μιχάλη Μπουρμπούλη, Ντίνου Χριστιανόπουλου, Γιώργου Θέμελη, Κώστα Κινδύνη καθώς και Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Κώστα Βάρναλη, Γιώργου Σεφέρη, Μίλτου Σαχτούρη, κ.α. Δεν θα πρέπει, ασφαλώς, να αγνοηθεί το γεγονός ότι ο συνθέτης έγραψε ο ίδιος πολλούς στίχους σε πασίγνωστα τραγούδια του.Η κληρονομιά του Σταύρου Κουγιουμτζή είναι τεράστια και πολυτιμότατη. Η θέση που κατέχει στο ελληνικό τραγούδι είναι κορυφαία με ύψιστης ποιότητας μουσική σε εξαίρετους στίχους. Ως εκ τούτου, τα δημιουργήματά του στηρίζονται σε πολύ γερές βάσεις και γι’ αυτό έχουν κερδίσει τη δύσκολη μάχη με το χρόνο. Το ύφος του είναι αυστηρά προσωπικό και ευκόλως αναγνωρίσιμο.
Ο Σταύρος Κουγιουμτζής ήταν ένας μελαγχολικός συνθέτης. Και ένας μελαγχολικός άνθρωπος. Κάτι καθόλου κακό. Το αντίθετο. Λείπουν σήμερα οι μελαγχολικοί άνθρωποι. Γιατί ήταν ένας άνθρωπος που ρουφούσε μέσα του ένα σωρό συναισθήματα, αλλά και παθογένειες του κόσμου μας. Την αγάπη, τη θλίψη, τη νοσταλγία, την ανάγκη, την απομόνωση, τα όνειρα και τη μοναξιά των ανθρώπων γύρω του. Φαινόταν από τις μελωδίες του κι από τους στίχους που έγραφε ή που διάλεγε. Έδινε στέγη και τροφή σε αυτά τα συναισθήματα και μετά τα ελευθέρωνε πίσω σαν τραγούδια.

ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ - MUSICCORNER

[zoimartou]

ΤΕΡΑΣΤΙΟΣ ΑΝΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΤΟΣ Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ, ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΒΑΛΣΑΜΟ ΣΤΙΣ ΨΥΧΕΣ ΜΑΣ, ΜΑΣ ΛΥΠΕΙ Η ΑΠΟΥΣΙΑ ΤΟΥ, ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΑ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ

[ΔημοςΜαγγινας-ρι]

Τραγουδια γεματα ευαισθησια και ανθρωπια.

[ΠαύλοςΖαχ]

Σταυρος Κουγιουμτζης Λατρεμενος συνθετης και Αξιοπρεπεστατος σαν ανθρωπος. Θα ταν 12 του Μαρτιου 2005 που εφυγες κι ομως ειναι σαν να εισαι ακομα εδω σαν να μην εφυγες ποτε. 12 Μαρτιου 2021