Ημερολογιο Περιπλανησης Στην πόλη Των ΑΘηνων

Η περιπλάνηση μέσω της πόλης της Αθήνας είναι ένα οπτικό ποίημα που αντανακλά τη ζωή στην Αθήνα με ανεκδοτικές αναφορές στην πρόσφατη αθηναική ιστορία. Βασίζεται σε ένα ποίημα με το ίδιο όνομα, γραμμένο από τον Σταμάτη Πολενάκη.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Κάτω από το τσιμεντένιο οδόστρωμα της λεωφόρου βρίσκονται τα υπολείμματα του Ιλισού. Του πανάρχαιου ποταμού που κυλούσε στην Αθήνα μέχρι την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου στα μέσα της δεκαετίας του 1950. Μια γέφυρα ένωνε τις δυο πλευρές του δρόμου εκείνα τα χρόνια. Η ηλικιωμένη
θεία μου, θυμάται ακόμα ότι το 1944, στις μάχες του Δεκέμβρη, οι άμαχοι που διακινδύνευαν να περάσουν από τη μια πλευρά στην άλλη κάτω από τις συνεχείς ριπές των πολυβόλων, έπρεπε να διασχίσουν τη γέφυρα ανεμίζοντας λευκά μαντήλια για να μην τους θερίσουν οι ελεύθεροι σκοπευτές.

ΠΛΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ I
Κάθε φορά που βαδίζω στο κέντρο αυτής της βασανισμένης πόλης, βρίσκομαι ανάμεσα σ` ένα ανυπεράσπιστο πλήθος που πέφτει μπροστά στα μάτια μου. Σήμερα καθώς περπατώ με τα μάτια μισόκλειστα, βρίσκομαι ξαφνικά στο μοιραίο συλλαλητήριο της 3ης Δεκεμβρίου του 1944, στην πλατεία Συντάγματος. Τώρα βλέπω τη διαδήλωση να προχωρεί αργά, διασχίζοντας τους δρόμους της πρόσφατα απελευθερωμένης πόλης και κανείς δε μπορεί να φανταστεί αυτό που σε λίγο πρόκειται να συμβεί. Προπορεύονται νεαρά κορίτσια που κρατούν πλακάτ του ΕΑΜ και λουλούδια. Στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας, νομίζω, αρχίζουν να πέφτουν οι πρώτοι πυροβολισμοί. Αστυνομία και ελεύθεροι σκοπευτές που ξεπροβάλλουν από παράθυρα και ταράτσες των απέναντι κτηρίων, ρίχνουν στο ψαχνό θερίζοντας το σαστισμένο πλήθος που διαλύεται άτακτα. Προσπαθώ να τραβήξω μακριά από τα πυρά τους πληγωμένους, προσπαθώ να ζωντανέψω τους νεκρούς αλλά αυτό είναι αδύνατο. Τώρα δεν μου απομένει τίποτε άλλο από το να συνεχίσω το δρόμο μου. Συνεχίζω να πορεύομαι ψάχνοντας και πάλι το δρόμο μου στα τυφλά όπως κάποιος που διασχίζει ένα κατασκότεινο δάσος.

ΠΛΑΤΕΙΑ ΒΙΚΤΩΡΙΑΣ
Η εποχή μας μοιάζει όλο και πιο σκοτεινή και δυσοίωνη. Βαδίζουμε όλοι πάνω σε κινούμενη άμμο και κανείς δε μπορεί να προβλέψει το αύριο. Τι σημαίνουν για μας άραγε όλα αυτά; Τι σημαίνουν για τις φτωχές ζωές μας που καθημερινά συνθλίβονται; Για τον κατατρεγμένο πρόσφυγα που διασχίζει τα ναρκοπέδια ή έρχεται από την ταραγμένη θάλασσα ντυμένος μόνο με τα κουρέλια του; Δεν έχει απομείνει πια στη γη κανένας ιερός τόπος.
Σήμερα στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλον, ρακένδυτοι πρόσφυγες. Απόκληροι που δεν τους δέχεται κανείς πουθενά, που δεν έχουν ούτε ένα μέρος να σταθούν πάνω σ` ολόκληρη τη γη. Πάνω σ` αυτή την τυφλή γη που την σκεπάζει η τέφρα. Άνθρωποι κυνηγημένοι, εκτοπισμένοι, ξεριζωμένοι· γέροι, γυναίκες και παιδιά που η ζωή τους έγινε μέσα σε μια στιγμή κομμάτια. Έρχονται από παντού, από το Αφγανιστάν, το Ιράκ, τη Λιβύη. Έρχονται από τη Συρία και τη φλεγόμενη Δαμασκό. Έφθασαν ως εδώ διασχίζοντας χιονισμένα βουνά και ερήμους και αφιλόξενες θάλασσες. Έρχονται από τη φλεγόμενη Δαμασκό. Από τους ίδιους δρόμους όπου κάποτε ο Παύλος είδε το όραμα.

ΟΔΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
Στην οδό Παπαδιαμαντοπούλου, απέναντι από την είσοδο μιας πολυκατοικίας, μπορεί να σταθεί κάποιος μπροστά σε μια φθαρμένη μαρμάρινη επιγραφή που μνημονεύει τα ονόματα εκείνων που απαγχονίστηκαν από τους Ναζί στο ίδιο σημείο, τον Αύγουστο του 1944. Πιθανότατα την εποχή εκείνη, αυτός ο δρόμος θα ήταν γεμάτος με δέντρα.
Πιθανότατα τα απαγχονισμένα σώματα θα κρέμονταν για μέρες απ` τα κλαδιά κάποιου δέντρου που πια δεν υπάρχει.
Τα πάντα σαρώθηκαν από τον πυρετό της ανοικοδόμησης και τον άνεμο
της προόδου των μεταπολεμικών χρόνων.
( Ήρθαν μέσα στη νύχτα με εκσκαφείς και ξερίζωσαν τα πάντα)

ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ
Ακριβώς εδώ, βρισκόταν στα μαύρα χρόνια του πολέμου, το κτήριο που στέγαζε τη φιλοναζιστική οργάνωση ΕΣΠΟ. Ανατινάχτηκε τον Σεπτέμβριο του 1942 από
μια αντιστασιακή ομάδα, τα μέλη της οποίας, συνελήφθησαν σχεδόν όλα και εκτελέστηκαν από τις ναζιστικές αρχές κατοχής. Σήμερα, στο ίδιο σημείο, βρίσκονται οι προτομές των ηρώων αλλά εγώ, κάθε φορά που περνώ από εδώ, θυμάμαι ένα περιστατικό της μακρινής μου παιδικής ηλικίας. Μια μέρα πριν από πολλά χρόνια, έτυχε να βρίσκομαι σ` αυτό ακριβώς το σημείο με τους γονείς μου τη στιγμή που γίνονταν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου. Θυμάμαι ότι είχαμε χωθεί ανάμεσα στο πλήθος και σταθήκαμε παρακολουθώντας την τελετή. Νομίζω ότι τότε πρέπει να ήμουν δέκα ετών. Από την ίδια την τελετή, τα εγκαίνια, τους λόγους των γηραιών επιζώντων, δεν έμεινε στη μνήμη μου απολύτως τίποτα. Θυμάμαι όμως πολύ καλά ότι τη μεγαλύτερη εντύπωση απ` όλα μου είχε κάνει εκείνο τον καιρό, η τραγική μοίρα της Ιουλίας Μπίμπα που όπως έμαθα, είχε μεταφέρει ως τα γραφεία της ΕΣΠΟ τα εκρηκτικά κρύβοντάς τα μέσα σ` ένα πανέρι με λάχανα. Προσπαθούσα τότε να φανταστώ, να ερμηνεύσω, να κατανοήσω το νόημα της φράσης που είναι γραμμένη κάτω από την προτομή της. Εκτελέστηκε στη Γερμανία το 1943, δια πελέκεως.

(Ημιτελής λόγω περιορισμένου χώρου)