Demans (Bunama) Nedir, Belirtileri ve Nedenleri Nelerdir?

Demans, farklı bilişsel işlevleri etkileyebilir ancak sonuç olarak günlük yaşam aktivitelerini giderek bozan ve kişinin kendi başına hayatta kalmasını, günlük hayatını sürdürebilmesini, işine gidip gelebilmesini veya daha ileri dönemlerde kişisel ihtiyaçlarını karşılayabilmesini etkileyen bir durumu tarif eder.

Demansa neden olabilen çeşitli hastalıklar bulunmaktadır. Alzheimer, en sık rastladığımız ve ileri yaşlılarda %65 oranında görülen bir hastalıktır. Ancak Alzheimer dışında da pek çok başka sebep nedeniyle demans ortaya çıkabilir. Beyinde bir kitle, tümör ya da beyin damar tıkanıklıkları sonucunda da demans durumu görülebilir. Bu nedenle hastalığın teşhisinde genellikle bir görüntüleme yapılması istenir. Klinik olarak belirtiler gözlemlenmese bile, altta yatan başka problemleri tespit etmek ve durumu daha iyi anlayabilmek için görüntüleme önemlidir.

Daha genç yaşlarda ortaya çıkan bazı durumlar da demansa neden olabilir. Metabolik hastalıklar veya vitamin eksiklikleri ilerleyen dönemlerde demansa yol açabilir. Ancak özellikle 65 yaşın üzerinde, senilite döneminde ortaya çıkan ve en sık görülen durum Alzheimer hastalığıdır. Alzheimer, nörodejeneratif demans sınıfına girer ve yaşla ilişkili bir hastalıktır. Genetik bir altyapısı olabilir, ancak çevresel faktörlerle de tetiklendiği bilinmektedir.

Alzheimer dışında başka nörodejeneratif hastalıklar da mevcuttur. Bunlardan biri frontotemporal demanslardır. Bu tür demanslar daha genç yaşlarda, yani 65 yaşın altında ortaya çıkar. Frontotemporal demansların iki ana formu vardır: biri dil ve konuşma becerilerindeki bozulmayla kendini gösterir, diğeri ise davranış bozukluklarıyla kendini gösterir.

Bellek dediğimizde sadece hafızayı değil, tüm zihinsel yetenekleri kastettiğimizi unutmamak gerekir. Bu yeteneklerdeki herhangi bir bozulma, farklı demans türlerinin sebebi veya göstergesi olabilir. Ayrıca, levi cisimcikli demans gibi daha nadir türlerde, Parkinson’a benzeyen semptomlar ve Alzheimer benzeri unutkanlıklar görülebilir. Bu tür demanslarda genellikle halüsinasyonlar ve uyku değişiklikleri de gözlemlenir.

Bütün zihinsel yeteneklerdeki veya davranışlardaki tuhaflıklar özellikle 60 yaş ve üzerinde ortaya çıkıyorsa, bu durum mutlaka ciddi bir araştırmaya ve değerlendirmeye ihtiyaç duyar. Bu hastalıklar, klinik olarak demans tablosunun ortaya çıkmasından çok önce biyolojik olarak başlar ve beyni etkiler. Bu süreç yaklaşık 15-20 yıl sürebilir. Bu nedenle erken tanı büyük önem taşır ve bu konuda vurgulama yapmak gereklidir.

Prof. Dr. Lütfü Hanoğlu
Nöroloji / Hafıza Merkezi
Medipol Mega Üniversite Hastanesi

Bilgi ve randevu için 444 70 44

#Medipol

[SabihaGençer]

Abiside ablasida ben yanında yatmaya korkuyorum anı bagirmalarinda benside yatmıyor herseyini evde kaybediyor amma tuvaletine gidiyor demas hapı birde ketya akşamları gündüzde citoleks birdetansiyon hapı veriyorum oniki beyide düzenli veriyorum

[SabihaGençer]

Merhaba hocam eşim demas geceleri beni aniden vuruyordu noroleji doktoru ketya diye hap verdi beni dovmuyor gece şimdi korkup ağlıyor bağırıyor yaşı 76

[gulcinpolat]

Merhaba hocam benim annem 75 yaşında demans hastası yürüyemiyor görünmesi için tedavi var mı