Τελεσφόρος, ο μικρούλης θεός της υγείας, γιος του Ασκληπιού / Writer: Fillitsa Athinais Anapniotou

Society & Culture

Τελεσφόρος [ο θεραπευτής γιος του Ασκληπιού]
Ύμνος στον Τελεσφόρο [Ανωνύμου]

Σε επιγραφή του 2ου – 3ου αιώνα μ.Χ. που ανακαλύφθηκε στην Επίδαυρο, αλλά φαίνεται να προέρχεται από την Αθήνα, αναγράφονται δύο ύμνοι προς τιμήν της θεότητας που φέρει το όνομα Τελεσφόρος.

Ο Τελεσφόρος θεωρούνταν γιος του Ασκληπιού και είναι, όπως και ο πατέρας του, θεότητα ιαματική.

Η Υγιεία και ο Τελεσφόρος αποτελούν τους συνοδούς του Ασκληπιού.
Ο Τελεσφόρος ήταν γνωστός με την επίκληση «Σωτήρας» και προστάτευε όσους ανθρώπους βρίσκονταν στην ανάρρωση από κάποια ασθένεια.
Επιπλέον, τον θεωρούσαν ως το «ιερό ενδιάμεσο» του Ασκληπιού.

Η λατρεία του στην Αθήνα δεν μαρτυρείται πριν από τον 2ο αιώνα μ.Χ., αν και η παλαιότερη λατρευτική του αναπαράσταση στην Ελλάδα προέρχεται από την Μακεδονία και χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 2ου αιώνα π.Χ.

Το όνομά του αναφέρεται για πρώτη φορά σε επιγραφή από την Πέργαμο γύρω στο 100 μ. Χ. (Inscr. Perg. VIII 3, 125).
Η ακμή της λατρείας του πέφτει στον 2ο αιώνα μ.Χ., κυρίως στην εποχή του Αδριανού, και ο διασημότερος θεραπευμένος ασθενής του είναι ο κορυφαίος ρήτορας Αίλιος Αριστείδης (Ιεροί Λόγοι 4, 45-6), ο οποίος αφιέρωσε έναν ασημένιο τρίποδα στον Ασκληπιό, τον Τελεσφόρο και την Υγιεία στην Πέργαμο.

Ο Τελεσφόρος παριστάνεται συνήθως ως μικρό παιδί, στα πόδια του Ασκληπιού, φορώντας χαρακτηριστική ενδυμασία που κάλυπτε όλο του το σώμα.
Το όνομά του σημαίνει «αυτός ο οποίος φέρνει την ολοκλήρωση», δηλαδή ολοκληρώνει την ιαματική διαδικασία στην λατρεία του Ασκληπιού και φέρει εις πέρας, πραγματοποιεί την θεραπεία που αναζητήθηκε από τον ασθενή με την μέθοδο της εν-κοίμησης στο ιερό του θεού Ασκληπιού.
Ο Τελεσφόρος είχε δικό του βωμό στην Πέργαμο και απεικονιζόταν σε νομίσματα της εποχής τού Αδριανού, ενώ άγαλμά του υπήρχε στον ιερό περίβολο του Ασκληπιού μέσα στον ναό της Υγιείας.

Ύμνος στον Τελεσφόρο

Νέον ω θάλος άφθιτον
Τελεσφόρε σάς αρετάς
πάνσοφε λυσιπόνοιο θεού υιέ
κλεινέ δαήμον…
…. γένη μερόπων
ανεγείρατε εκ καμάτων
βαρυαλγέα νούσον απωσαμένω.
Παιάν δε γέγηθεν ακειρεκόμης
νέον έρνος έχων σε, Τελεσφόρε, τον περί κήρι φιλεί
και πολλάκις εκ βαθέος καμάτου
βροτόν ες φάος εύδιον αυτός άγων
μετά σού, βαρυαν… Λητοΐδη
- χαίρέ μοι ω ιώμενος, ω
πολύτιμε Τελεσφόρε – παίζει.
συ δε γηθοσύνοις περί φαιδρά πρόσωπα
γέλωτα χέεις ιεροίσιν.

Απόδοση :

Νεαρό βλαστάρι άφθιτο του Ασκληπιού,
Τελεσφόρε, τις αρετές σου υμνούμε
πάνσοφε γιε του θεού που θεραπεύει τους πόνους,
ξακουστέ γνώστη…
…. των θνητών τα γένη
σηκώστε απ’ τους κόπους
απωθώντας την νόσο που βαριά τους πονά.
Κι ο Παιάνας με τα μακριά μαλλιά χαίρεται
που σ’ έχει νιο του βλαστάρι, Τελεσφόρε,
και μ’ όλη του την καρδιά σ’ αγαπά.
Και πολλές φορές, όταν απ’ αρρώστια βαριά
οδηγεί σε φως λαμπρό έναν θνητό,
μαζί σου…., γόνε της Λητούς,
- χαίρε θεραπευτή πολυτίμητε Τελεσφόρε – παίζει.
Κι εσύ, στα χαρωπά μας πρόσωπα το γέλιο
που ταιριάζει στη άγια χαρά μας, απλώνεις.

*****************

Ιστορική - Αρχαιολογική Έρευνα & Επιμέλεια Ύλης:
ΦΥΛΛΙΤΣΑ ΑΘΗΝΑΪΣ ΑΝΑΠΝΙΩΤΟΥ
Ιστορικός, Αρχαιολόγος, Ερευνήτρια
Συγγραφέας, Ποιήτρια, Εικαστικός
Φιλολογική & Λογοτεχνική Επιμέλεια Εκδόσεων

Historical - Archaeological Research, Writer & Broadcasting by:
FILLITSA ATHINAIS ANAPNIOTOY
Historian, Archaeologist, Researcher
Writer, Poetess, Visual Artist, Literary Critic
Book Editing

© Δημιουργία βίντεο / Video Creator:
Fillitsa Athinais Anapniotou

💗 Find me on social media:

THANK YOU!
Thank you for watching the video!