filmov
tv
'Πέντε μήνες παντρεμένη', ΑΣΠΑΣΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ - ΤΣΙΠΗ, Δρόβιανη, ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΚΑΡΑΒΑΝΙ 2025
Показать описание
Η Δρόβιανη χαρτογραφήθηκε ως προορισμός στο μεγάλο ταξίδι των φωνών, το Πολυφωνικό Καραβάν με το Φθινοπωρινό Πολυφωνικό Καραβάνι 2017. Ήταν Σάββατο 14 Οκτωβρίου 2017 όταν πήγαν οι πρώτοι συνταξιδιώτες του Πολυφωνικού Καραβανιού, πέντε όλοι κι όλοι, όλοι σε ένα αμάξι. Αρχικά στην πλατεία του χωριού και μετά στο σπίτι ενός ζευγαριού. Κάποια στιγμή, μες στη νύχτα, κόπιασε μια τρίτη κυρά, η Ασπασία Τσίπη. ¨Οταν άρχισε να τραγουδά, η φωνή και ο τρόπος της χάραξαν μέσα μας.
Από τότε έχουμε επιστρέψει πολλές φορές στη Δρόβιανη που αποτελεί προορισμό σχεδόν σε κάθε Πολυφωνικό Καραβάνι. Κι έχουν συνταξιδέψει ως εκεί μαζί μας δεκάδες νέοι συνταξιδιώτες του Πολυφωνικού Καραβανιού, μαθαίνοντας τα αρχοντοχώρια, όπως η Δρόβιανη, στην άκρη των χωματόδρομων και τις τέσσερις εποχές του χρόνου, και ιδιαίτερα τους χειμώνες που η απομόνωση είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Οικοδέσποινά μας σε κάθε μας επιστροφή στη Δρόβιανη είναι η κυρία Ασπασία Βασιλείου - Τσίπη, ένας από τους πιο καλοσυνάτους, γενναιόδωρους ανθρώπους που έχουμε αξιωθεί να ανταμώσουμε στις τρεις δεκαετίες του Πολυφωνικού Καραβανιού. Κάθε φορά που πάμε ξενυχτά όλο το βράδυ για να μας περιμένει, φροντίζοντας να μας καλωσορίσει με του κόσμου τα καλά. Πίτες, σαλάτες, δικό της τσίπουρο, κρασί, κρέας και, κυρίως, το χαμόγελό της και το αστείρευτο φίλεμα σε τραγούδια. Κάθε φορά άλλα! Τραγούδια όσα ο άμμος της θάλασσας, με τον τόσο ιδιαίτερο, υπέροχο τρόπο της κυρίας Ασπασίας.
Τέτοια η αγάπη μας με την κυρία Aσπασία που πέρυσι και φέτος το Πολυφωνικό Καραβάνι έκοψε την Πρωτοχρονιάτικη πίτα του μαζί της! Μια πίτα που ταξίδεψε από την Αθήνα για αυτό το λόγο. Φέτος, την κόψαμε την Κυριακή 5 Iανουαρίου στο καφενείο του χωριού που άνοιξε ειδικά ο Παύλος, επιστρέφοντας από τα γελάδια. Και τη μοιραστήκαμε με όλους τους - λιγοστούς - θαμώνες και συνταξιδιώτες. Μετά την κοπή της Πίτας ξεκίνησε το τραγούδι. Δεκαπέντε τραγούδια, όλα για πρώτη φορά, μας φίλεψε τούτη τη φορά η κυρία Aσπασία, ζητώντας μας επιτακτικά να ισοκρατούμε σε τραγούδια που οι περισσότεροι πρώτη φορά άκουγαν! Προσπαθώντας, όσο μπορούμε, να ισοκρατούμε και να γυρίζουμε τα τραγούδια διακριτικά για να χαρούμε την κυρία Aσπασία εκεί και, τώρα, κι εσείς μαζί μας διαδικτυακά.
Εδώ ένα από τα τραγούδια που πήρε αυτή τη φορά η κυρία Ασπασία. Οι στίχοι του, σύμφωνα με το Ημερολόγιο του Καραβανιού που σε αυτό το ταξίδι επιμελήθηκε η Άννα Μπίζα:
Πέντε μήνες παντρεμένη
χήρα πάει στη μάνα της
με τα τέλια στο κεφάλι
κλαίει η μαύρη τον άντρα της
κι η μανούλα της της λέει
- μην πολυπικραίνεσαι
είσαι νέα και ωραία
και ξαναπαντρεύεσαι
- τι μου λες μωρ΄ σκύλα μάνα
πως να ξαναπαντρευτώ
έχασα τον πρώτο άνδρα
το δεξί μου το πλευρό
ήταν χτίστης, ήταν ράφτης
ήτανε και μαραγκός
ήξερε το μαντολίνο
και τη μόδα στο χορό.
Το Σάββατο το πρωί
λούστηκε χτενίστηκε
Λούστηκε χτενίστηκε
πάει στο μνήμμα κι έκλαιγε
- Σήκω νιέ μου και καλέ μου
σήκω και αγάπη μου
Σήκω ντύσου κι αρματώσου
σήκω κι έμπα στο χορό.
Το τραγούδι το έμαθε η ίδια στο χωριό της καταγωγής της, το γειτονικό Κρόγκι. Πρόκειται για παραλλαγή ευρύτερα διαδεδομένου τραγουδιού. Παραθέτουμε ενδεικτικά άλλη στιχουργική του παραλλαγή από την ίδια περιοχή, τη Ρίζα, όπως περιέχεται στη συλλογή αναφοράς του Γρηγόρη Κατσαλίδα "Δημοτικά τραγούδια Βορείου Ηπείρου":
Πέντε μήνες παντρεμένη,
χήρα πάει στη μάνα της.
Με τα τέλια στην ποδιά της,
έκλαιγε τον άντρα της.
- Σήκου, νιε μου και καλέ μου,
σήκου, νιε μου, να με ιδείς.
Που ’ρθε η μάνα μ’ και με πήρε,
που ’ρθαν και τα αδέρφια μου.
- Τσώπα, κόρη μ’, και μην κλαις
και ξαναπαντρεύεσαι.
- Τι μου λες μωρ’ στρίγκλα μάνα,
που θα ξαναπαντρευτώ.
Τέτοιον άντρα που ‘χα η μαύρη,
δεν μπορώ να ξαναβρώ.
Εξαιρετική και η παραλλαγή που συναντάμε στη συλλογή του Νικόλαου Δημητρίου "Βόρειoς Ήπειρος, τραγούδια και χοροί":
Πέντε μήνες παντρεμένη, χήρα πάει στη μάνα της.
Με τα χέρια στο κεφάλι, έκλαιγε τον άντρα της.
Την Παρασκευή το βράδυ πάει στο μνήμα κι έκλαιγε,
έκλαιγε, μοιρολογούσε τον αντρούλη π’ αγαπούσε.
-Σήκου νιε και νιούτσικε μου, δώσ’ μου τα κλειδιά,
για ν΄ ανοίξω τα σεντούκι που είναι σφαλιστά,
να πάρω τα ρούχα η μαύρη, τα όμορφα προικιά.
Κι μανούλα της της λέει, την παρηγορεί:
- Σώπα, κόρη μου, σου είπα, σώπα, σώπα μη κλαις
τ’ είσαι νέα και ωραία και ξαναπαντρεύεσαι.
- Τι μου λες, μωρ’ στρίγλα μάνα, και τι κάθεσαι και λες,
σαν τον άντρα που ‘χα η μαύρη δε θα ξαναβρώ.
Έχασα τον πρώτον άντρα, το δεξί μου το πλευρό,
δεν μου μένει άλλο της μαύρης σκόπι ν ‘ ακουμπώ
και παπούτσια σιδερένια, για να γκιζερώ.
Τα βουνά θα σεργιανάω με τα δάση τα πολλά,
να ‘χω τα κλαριά γειτόνους, τα λαγκάδια συντροφιά,
τα καημένα τα πουλάκια να ‘χω για παρηγοριά.
Ήρθ’ η μάνα να με πάρει, ήρθαν και τα’ αδέρφια μου
κι οι νυφάδες δε με θέλουν να με ιδούν στην πόρτα τους.
Η λήψη έγινε με τέσσερις στατικές κάμερες χωρίς εικονολήπτες, οι όποιες κινήσεις δημιουργήθηκαν στο μοντάζ. Σημασία είχε και έχει το αντάμωμα.
"Άπειρος" Πολυφωνικό Καραβάνι
Καλή Πρακτική Διαφύλαξης Άυλης Πoλιτιστικής Κληρονομιάς
- UNESCO 2020
Από τότε έχουμε επιστρέψει πολλές φορές στη Δρόβιανη που αποτελεί προορισμό σχεδόν σε κάθε Πολυφωνικό Καραβάνι. Κι έχουν συνταξιδέψει ως εκεί μαζί μας δεκάδες νέοι συνταξιδιώτες του Πολυφωνικού Καραβανιού, μαθαίνοντας τα αρχοντοχώρια, όπως η Δρόβιανη, στην άκρη των χωματόδρομων και τις τέσσερις εποχές του χρόνου, και ιδιαίτερα τους χειμώνες που η απομόνωση είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Οικοδέσποινά μας σε κάθε μας επιστροφή στη Δρόβιανη είναι η κυρία Ασπασία Βασιλείου - Τσίπη, ένας από τους πιο καλοσυνάτους, γενναιόδωρους ανθρώπους που έχουμε αξιωθεί να ανταμώσουμε στις τρεις δεκαετίες του Πολυφωνικού Καραβανιού. Κάθε φορά που πάμε ξενυχτά όλο το βράδυ για να μας περιμένει, φροντίζοντας να μας καλωσορίσει με του κόσμου τα καλά. Πίτες, σαλάτες, δικό της τσίπουρο, κρασί, κρέας και, κυρίως, το χαμόγελό της και το αστείρευτο φίλεμα σε τραγούδια. Κάθε φορά άλλα! Τραγούδια όσα ο άμμος της θάλασσας, με τον τόσο ιδιαίτερο, υπέροχο τρόπο της κυρίας Ασπασίας.
Τέτοια η αγάπη μας με την κυρία Aσπασία που πέρυσι και φέτος το Πολυφωνικό Καραβάνι έκοψε την Πρωτοχρονιάτικη πίτα του μαζί της! Μια πίτα που ταξίδεψε από την Αθήνα για αυτό το λόγο. Φέτος, την κόψαμε την Κυριακή 5 Iανουαρίου στο καφενείο του χωριού που άνοιξε ειδικά ο Παύλος, επιστρέφοντας από τα γελάδια. Και τη μοιραστήκαμε με όλους τους - λιγοστούς - θαμώνες και συνταξιδιώτες. Μετά την κοπή της Πίτας ξεκίνησε το τραγούδι. Δεκαπέντε τραγούδια, όλα για πρώτη φορά, μας φίλεψε τούτη τη φορά η κυρία Aσπασία, ζητώντας μας επιτακτικά να ισοκρατούμε σε τραγούδια που οι περισσότεροι πρώτη φορά άκουγαν! Προσπαθώντας, όσο μπορούμε, να ισοκρατούμε και να γυρίζουμε τα τραγούδια διακριτικά για να χαρούμε την κυρία Aσπασία εκεί και, τώρα, κι εσείς μαζί μας διαδικτυακά.
Εδώ ένα από τα τραγούδια που πήρε αυτή τη φορά η κυρία Ασπασία. Οι στίχοι του, σύμφωνα με το Ημερολόγιο του Καραβανιού που σε αυτό το ταξίδι επιμελήθηκε η Άννα Μπίζα:
Πέντε μήνες παντρεμένη
χήρα πάει στη μάνα της
με τα τέλια στο κεφάλι
κλαίει η μαύρη τον άντρα της
κι η μανούλα της της λέει
- μην πολυπικραίνεσαι
είσαι νέα και ωραία
και ξαναπαντρεύεσαι
- τι μου λες μωρ΄ σκύλα μάνα
πως να ξαναπαντρευτώ
έχασα τον πρώτο άνδρα
το δεξί μου το πλευρό
ήταν χτίστης, ήταν ράφτης
ήτανε και μαραγκός
ήξερε το μαντολίνο
και τη μόδα στο χορό.
Το Σάββατο το πρωί
λούστηκε χτενίστηκε
Λούστηκε χτενίστηκε
πάει στο μνήμμα κι έκλαιγε
- Σήκω νιέ μου και καλέ μου
σήκω και αγάπη μου
Σήκω ντύσου κι αρματώσου
σήκω κι έμπα στο χορό.
Το τραγούδι το έμαθε η ίδια στο χωριό της καταγωγής της, το γειτονικό Κρόγκι. Πρόκειται για παραλλαγή ευρύτερα διαδεδομένου τραγουδιού. Παραθέτουμε ενδεικτικά άλλη στιχουργική του παραλλαγή από την ίδια περιοχή, τη Ρίζα, όπως περιέχεται στη συλλογή αναφοράς του Γρηγόρη Κατσαλίδα "Δημοτικά τραγούδια Βορείου Ηπείρου":
Πέντε μήνες παντρεμένη,
χήρα πάει στη μάνα της.
Με τα τέλια στην ποδιά της,
έκλαιγε τον άντρα της.
- Σήκου, νιε μου και καλέ μου,
σήκου, νιε μου, να με ιδείς.
Που ’ρθε η μάνα μ’ και με πήρε,
που ’ρθαν και τα αδέρφια μου.
- Τσώπα, κόρη μ’, και μην κλαις
και ξαναπαντρεύεσαι.
- Τι μου λες μωρ’ στρίγκλα μάνα,
που θα ξαναπαντρευτώ.
Τέτοιον άντρα που ‘χα η μαύρη,
δεν μπορώ να ξαναβρώ.
Εξαιρετική και η παραλλαγή που συναντάμε στη συλλογή του Νικόλαου Δημητρίου "Βόρειoς Ήπειρος, τραγούδια και χοροί":
Πέντε μήνες παντρεμένη, χήρα πάει στη μάνα της.
Με τα χέρια στο κεφάλι, έκλαιγε τον άντρα της.
Την Παρασκευή το βράδυ πάει στο μνήμα κι έκλαιγε,
έκλαιγε, μοιρολογούσε τον αντρούλη π’ αγαπούσε.
-Σήκου νιε και νιούτσικε μου, δώσ’ μου τα κλειδιά,
για ν΄ ανοίξω τα σεντούκι που είναι σφαλιστά,
να πάρω τα ρούχα η μαύρη, τα όμορφα προικιά.
Κι μανούλα της της λέει, την παρηγορεί:
- Σώπα, κόρη μου, σου είπα, σώπα, σώπα μη κλαις
τ’ είσαι νέα και ωραία και ξαναπαντρεύεσαι.
- Τι μου λες, μωρ’ στρίγλα μάνα, και τι κάθεσαι και λες,
σαν τον άντρα που ‘χα η μαύρη δε θα ξαναβρώ.
Έχασα τον πρώτον άντρα, το δεξί μου το πλευρό,
δεν μου μένει άλλο της μαύρης σκόπι ν ‘ ακουμπώ
και παπούτσια σιδερένια, για να γκιζερώ.
Τα βουνά θα σεργιανάω με τα δάση τα πολλά,
να ‘χω τα κλαριά γειτόνους, τα λαγκάδια συντροφιά,
τα καημένα τα πουλάκια να ‘χω για παρηγοριά.
Ήρθ’ η μάνα να με πάρει, ήρθαν και τα’ αδέρφια μου
κι οι νυφάδες δε με θέλουν να με ιδούν στην πόρτα τους.
Η λήψη έγινε με τέσσερις στατικές κάμερες χωρίς εικονολήπτες, οι όποιες κινήσεις δημιουργήθηκαν στο μοντάζ. Σημασία είχε και έχει το αντάμωμα.
"Άπειρος" Πολυφωνικό Καραβάνι
Καλή Πρακτική Διαφύλαξης Άυλης Πoλιτιστικής Κληρονομιάς
- UNESCO 2020
0:07:23
'Πέντε μήνες παντρεμένη', ΑΣΠΑΣΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ - ΤΣΙΠΗ, Δρόβιανη, ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΚΑΡΑΒΑ...
0:04:40
'Δεν είμαι εγώ να τραγουδώ', ΑΣΠΑΣΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ - ΤΣΙΠΗ, Δρόβιανη, ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΚΑΡ...
0:00:26
ΠΗΓΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΕ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΚΟΣΜΟ😱
0:04:49
Πέντε μίνες ανεβαίνω το βουνό..(πολυφωνικό)
0:01:45
Ποιός σου είπε δεν σε θέλω - Πολυφωνικό σύνολο ΕΝΩΣΗΣ ΧΕΙΜΑΡΡΙΩΤΩΝ 'Όμορφη Χιμάρα'...
Комментарии