Mafia. Εγκληματικές οργανώσεις (:άρθρο 187 παρ. 1 ΠΚ) και ανθρώπινα δικαιώματα

Στο συγκεκριμένο βίντεο αναλύεται η προβληματική των εγκληματικών οργανώσεων υπό το πρίσμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το άρθρο 187 παρ. 1 του Ποινικού Κώδικα (: ΠΚ) προβλέπει ότι: " Όποιος συγκροτεί ή εντάσσεται ως μέλος σε επιχειρησιακά δομημένη και με διαρκή εγκληματική δράση οργάνωση τριών ή περισσότερων προσώπων, που επιδιώκει την τέλεση περισσότερων κακουργημάτων τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα έτη και χρηματική ποινή", ενώ το άρθρο 187 παρ. 2 ΠΚ προβλέπει ότι: "2. Αυτός που διευθύνει την εγκληματική οργάνωση τιμωρείται με κάθειρξη."
Για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος του άρθρου 187 ΠΚ απαιτείται η επιδίωξη τελέσεως οποιωνδήποτε κακουργημάτων και δεν αξιώνεται η επιδίωξη τελέσεως συγκεκριμένων κακουργημάτων, όπως συνέβαινε στον προϊσχύσαντα Ποινικό Κώδικα [Χαραλαμπάκης, Ο νέος Ποινικός Κώδικας, 2019, σελ. 172]. Η ειδική αναφορά σε «επιχειρησιακά» δομημένη οργάνωση αποδίδει τον «πραγματοπαγή» χαρακτήρα της οργάνωσης, υπό την έννοια ότι τα μέλη αυτής μπορούν να αντικατασταθούν ή να εναλλαχθούν.
Συγκρότηση εγκληματικής οργάνωσης είναι η καθοδηγητική και κατευθυντήρια συμβολή στη δημιουργία της [ΑΠ 1375/2009, ΑΠ 126/2015, ΑΠ 1024/2019], ενώ ένταξη είναι η ενσωμάτωση σε ήδη συγκροτηθείσα εγκληματική οργάνωση με παράλληλη υπαγωγή της βούλησης του μέλους στην οργάνωση [ΑΠ 973/2015, ΑΠ 1024/2019]. Ένταξη κάποιου ως μέλους στην εγκληματική οργάνωση σημαίνει την ενεργητική συμμετοχή του στην ομάδα και όχι την παθητική μη αντίδρασή του στην ύπαρξή της [Μαργαρίτης/Χατζηιωάννου, Εγκληματικές οργανώσεις και πολιτικά κόμματα, ΠοινΔικ 2014, 170]
Η εγκληματική οργάνωση του άρθρου 187 παρ. 1 ΠΚ αντιδιαστέλλεται από αυτή της παρ. 3 με βάση τρία κριτήρια, ένα ποιοτικό (δομημένη ομάδα), ένα ποσοτικό (τρία ή περισσότερα πρόσωπα) και ένα χρονικό (διάρκεια δράσης) [ΑΠ 180/2019, ΑΠ 1024/2019].
Επιχειρησιακά δομημένη οργάνωση είναι η οργάνωση που δεν σχηματίστηκε περιστασιακά για άμεση διάπραξη ενός εγκλήματος, αλλά συγκροτείται για να έχει διαρκή δράση [ΑΠ 1375/2009, ΑΠ 1024/2019]. Ο συγκεκριμένος όρος αποδίδει τη δομή της οργάνωσης της οποίας τα μέλη αναλαμβάνουν διακριτούς και αλληλοϋποστηριζόμενους ή αυτοτελείς ρόλους, ή διακριτούς και συνδυασμένους ή ανεξάρτητους στόχους, με σκοπό να αυξήσουν την αποτελεσματικότητά τους είτε ατομικά είτε στο πλαίσιο της συλλογικής τους δράσης, ανεξαρτήτως της γνώσης εκάστου για τα συγκεκριμένα καθήκοντα των άλλων ή και για τον συγκεκριμένο σε κάθε περίπτωση στόχο της οργάνωσης [Αιτιολογική Έκθεση Ν. 4619/2020].
Η εφαρμογή του άρθρου 187 ΠΚ μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες στην δικονομική αντιμετώπιση μιας υποθέσεως και παράλληλα να ναρκοθετήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μέσω μιας πληθωριστικής άσκησης ποινικής διώξεως για εγκληματική οργάνωση ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή του άρθρου 286 εδ. β΄ ΚΠΔ, σύμφωνα με το οποίο για έγκλημα που τελέστηκε στο πλαίσιο εγκληματικής οργανώσεως μπορούν να ληφθούν τα συγκεκριμένα «ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξεως» που αιτιολογούν το ότι αν αφεθεί ελεύθερος ο κατηγορούμενος είναι πολύ πιθανό να διαπράξει και άλλα εγκλήματα, μια έννοια ιδιαίτερα αόριστη και νεφελώδης που καθιστά σφόδρα πιθανή την επιβολή προσωρινής κρατήσεως. Επιπλέον, η ένταξη σε εγκληματική οργάνωση ως διαρκές έγκλημα [Μαργαρίτης/Χατζηιωάννου, Εγκληματικές οργανώσεις και πολιτικά κόμματα, ΠοινΔικ 2014, 170 Σατλάνης/Μαργαρίτης, Είναι δυνατή η θεώρησης ενός πολιτικού κόμματος ή μιας πολιτικής οργάνωσης ως εγκληματικής οργάνωσης; ΠοινΔικ 2013, 761 επ., Πόρισμα ΕισΑΠ (:Χ. Βουρλιώτη) της 28.9.2013, ΠοινΔικ 2014, 139 ΕφΘεσ 7/2009, ΣυμβΕφΛαρ 23/2015 ΠοινΔικ 2015, 296], που διαρκεί όσο υπάρχει η ιδιότητα του μέλους, ανεξάρτητα αν η ομάδα συνεχίζει να υπάρχει και μετά την απώλεια της ιδιότητας αυτής [Μαργαρίτης/Χατζηιωάννου, όπ.π., ΠοινΔικ 2014, 170] ανοίγει το δρόμο για την σύλληψη του δράστη άνευ εντάλματος συλλήψεως κατ΄άρθρο 275 ΚΠΔ, τη διενέργεια «αστυνομικής» προανακρίσεως κατ΄άρθρο 245 παρ. 2 ΚΠΔ και την εφαρμογή των -περιοριστικών των ατομικών ελευθεριών- ειδικών ανακριτικών πράξεων του άρθρου 274 ΚΠΔ.
Για τους λόγους αυτούς, υπό το πρίσμα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προτείνεται η φειδωλή και όχι πληθωριστική εφαρμογή της διατάξεως του άρθρο 187 ΠΚ.
Ακολούθησε στα κοινωνικά δίκτυα:

[ΓιαννηςΡουμελης-ξτ]

Μπράβο πολύ ωραίο βίντεο συνέχισε έτσι!!!