Δυνατότητες και προκλήσεις της εκπαίδευσης στην ψηφιακή εποχή

Η 12η Συνάντηση του Κύκλου Ομιλιών «Το Πανεπιστήμιο στην Κοινωνία» πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 23 Οκτωβρίου 2023.

Τίτλος: «Δυνατότητες και προκλήσεις της εκπαίδευσης στην ψηφιακή εποχή».

Ομιλητές:

Κυριακοπούλου Ανθή, Βοηθός έργου, Τμήμα Ε.Ε.Κ. και Δεξιοτήτων, Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP).

Σπαντιδάκης Γιάννης, Καθηγητής Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Αγωγής Πανεπιστημίου Κρήτης.

Συντονισμός- Σχολιασμός:

Μαραγκάκης Μανούσος, Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ρεθύμνου.

Περίληψη ομιλίας κ. Κυριακοπούλου

Στο πλαίσιο της ομιλίας θα παρουσιαστούν ζητήματα που αφορούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό που συντελείται επί του παρόντος στην εκπαίδευση, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Θα καταδειχθεί πώς το ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής και το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (Cedefop) μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων αλλά και στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρουσιάζει η ψηφιακή εποχή. Πρόσφατες έρευνες του Cedefop πραγματεύονται τις ανάγκες αναβάθμισης των ψηφιακών δεξιοτήτων, το ψηφιακό χάσμα μεταξύ πληθυσμιακών ομάδων καθώς και τις ανισότητες ευκαιριών ψηφιακής εκπαίδευσης μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρέχοντας στοιχεία για το καινούριο τοπίο που διαμορφώνεται αναφορικά με τις ψηφιακές δεξιότητες. Λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη το πλαίσιο που έχει συνθέσει η πρόσφατη κρίση λόγω της πανδημίας Covid-19 και η αύξηση των προσφυγικών ροών λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, η ομιλία θα παρέχει τη βάση για τη συζήτηση ερωτημάτων, όπως:

Τι είναι η ψηφιακή κοινωνία;
Πώς επηρεάζονται τα εκπαιδευτικά συστήματα και η αγορά εργασίας στις σύγχρονες ευρωπαϊκές κοινωνίες;
Ποιες είναι οι ανάγκες σε ψηφιακές δεξιότητες και τι συνεπάγεται η ανεπάρκεια ψηφιακών δεξιοτήτων;
Ποιοι απειλούνται από ψηφιακό αποκλεισμό και πώς μπορεί να επιτευχθεί ψηφιακή συμπερίληψη και ευημερία στην εκπαίδευση;
Περίληψη ομιλίας κ. Σπαντιδάκη

Στη μακρά πορεία της ιστορίας της, η γραφή συνεχώς μετασχηματίζεται: από τον πάπυρο, την περγαμηνή και το κονδύλι, στο μελανοδοχείο, την πένα, το τυπογραφείο, τη γραφομηχανή και τελικά στα ψηφιακά/ηλεκτρονικά μέσα. Σήμερα, περνάμε από τη γραφή στην εικόνα και στο πολυτροπικό κείμενο. Oι εξελίξεις είναι ραγδαίες και τα ερωτήματα που ανακύπτουν πολλά: Πώς επιδρούν τα ψηφιακά μέσα στις γνωστικές και επικοινωνιακές δεξιότητες των χρηστών της γλώσσας; Οι αλλαγές είναι προάγγελοι περαιτέρω προόδου ή δυσοίωνα σημεία; Μπορούμε να διαχειριστούμε τις αλλαγές; Κι αν ναι, πώς;

Σκοπός της εισήγησης είναι η απάντηση στα προαναφερθέντα ερωτήματα, τα οποία είναι βαρύνουσας σημασίας, ειδικά υπό το πρίσμα μιας εκπαίδευσης που επιδιώκει τη διαμόρφωση σκεπτόμενων ανθρώπων που θα μπορούν να προσλαμβάνουν κριτικά τις πληροφορίες, να παράγουν τον δικό τους λόγο και να υψώνουν τη δική τους «φωνή». Η εισήγηση δομείται σε τρεις ενότητες:

Επίδραση της ψηφιακής εποχής στις γλωσσικές δεξιότητες και ιδιαίτερα στην κατανόηση και παραγωγή γραπτού λόγου.
Τα ψηφιακά μέσα ως υποστηρικτικά εργαλεία για την ενίσχυση δεξιοτήτων κατανόησης και γραπτού λόγου.
Δεξιότητες ως προαπαιτούμενα για την ορθή αξιοποίηση και χρήση αυτών των μέσων.