Δημήτρης Δαμασκηνός: Οι πολιτικοί κρατούμενοι στο Ιτζεδίν αγωνίστηκαν για ελευθερία και δημοκρατία

Το πρωί του Σαββάτου, 9 Μαρτίου 2024 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στον χώρο του Ιτζεδίν, όπου οι επισκέπτες άφησαν λίγα λουλούδια στη ρίζα της ελιάς που είχε φυτέψει ο Μανώλης Γλέζος στον χώρο όπου προαυλίζονταν οι κρατούμενοι, κατά το διάστημα της φυλάκισής του εκεί. Στην σύντομη ομιλία του ο Δημήτρης Δαμασκηνός αναφέρθηκε με συντομία στην ιστορία του φρουρίου Ιτζεδίν ως οχυρού, κυρίως όμως ως τόπου μαρτυρίου και θυσίας όπου εκατοντάδες πολιτικοί κρατούμενοι, κομμουνιστές, αριστεροί και δημοκράτες, αγωνίστηκαν για την ελευθερία και τη δημοκρατία".

Στη συνέχεια το λόγο πήρε η Άννα Φιλίνη που είπε περίπου τα εξής: «Στο Ιτζεδίν ήρθε ο πατέρας μου αρχές του ’62. Είχε περάσει στρατοδικείο το ’61 μαζί με άλλους συντρόφους κομμουνιστές, όπου είχε καταδικαστεί σε ισόβια. Αμέσως μετά τη δίκη, τον πήγαν στην Αλικαρνασσό. Εκεί έγινε μεγάλη κινητοποίηση των φυλακισμένων γιατί ήταν άθλιες οι συνθήκες. Ως ποινή, στείλαν αρκετούς εδώ.

Το Ιτζεδίν δεν ήταν μία οποιαδήποτε φυλακή. ‘Ηταν μία τιμωρητική φυλακή.Ο πατέρας μου είχε περάσει 6 χρόνια από την Κέρκυρα και κατέληξε στην Αίγινα το ’63- ’66.Εγώ ήρθα να τον δω κατά την άνοιξη του ’62. Ήμουν παιδί, στην εφηβεία μου. Κάθε φορά ήταν μία μεγάλη χαρά και ικανοποίηση να δω τον πατέρα μου. Έλειπε 8 χρόνια παρανομία και τον έπιασαν το ’55. Μου είχε λείψει πάρα πολύ και κάθε φορά που τον έβλεπα, όσο κακές κι αν ήταν οι συνθήκες μέσα στις φυλακές, είχα αυτή την μεγάλη χαρά να βλέπω τον πατέρα μου.«Θυμάμαι ότι δεν είχαν καλά-καλά ένα χώρο για επισκεπτήριο. Και σήμερα που κάναμε τη γύρα στους χώρους έψαχνα να θυμηθώ τα σημεία… Όρθιοι είχαμε ιδωθεί για 10 λεπτά» εξιστόρισε η κα Φιλίνη.

«Ήταν άνοιξη, μακριά από την πόλη, ένας κακοτράχαλος δρόμος. Ήταν μία σκοτεινή φυλακή μέσα παρόλο που ήταν άνοιξη και είχε ήλιο. Αυτός ο κακοτράχαλος δρόμος είχε συνέπειες. Μαζί με τον πατέρα μου ήταν κι ένας σύντροφός του ο Γιώργης Ερυθριάδης που ήταν μέλος του ΚΚΕ και είχε καταδικαστεί σε ισόβια, στην ίδια δίκη με τον πατέρα μου.Εδώ, λίγους μήνες αφότου ήρθα να τον δω μαζί με τον αδερφό του, τον Γιάννη που κι αυτός είχε περάσει εξορίες, ο Γιώργης-ένας Πόντιος άνθρωπος πολύ σοβαρός, εργάτης ήταν, θυμάμαι, μέλος του πολιτικού γραφείου – έπαθε περιτονίτιδα.Η φυλακή βέβαια δεν του είχε ούτε γιατρό ούτε αυτοκίνητο. Τον έβαλαν σε ένα καμιόνι το οποίο τρανταζόταν. Θυμάμαι μου είπαν πέθανε στο δρόμο, σα σκυλί. Αυτό ήταν το Ιτζεδίν».

Από την περιήγηση στον χώρο διαπιστώθηκε η εγκατάλειψη του μνημείου και οι εκτεταμένες φθορές του χρόνου που καθιστούν επείγουσες τις παρεμβάσεις που έχει ήδη μελετήσει η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και που πρέπει να αρχίσουν άμεσα.

Δείτε ακόμα:

Ξύπνησε μνήμες η εκδήλωση για το Φρούριο Ιτζεδίν που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου στα Χανιά. Συγκεκριμένα, η δημοτική κίνηση «Όνειρο είναι τα Χανιά» διοργάνωσε την εκδήλωση με θέμα «Φρούριο Ιτζεδίν – Τόπος μαρτυρίου και θυσίας – Η πόλη μαθαίνει, θυμάται, αγωνιά και συζητά». Μεταξύ των παρευρισκόμενων και απόγονοι των φυλακισμένων, η Άννα Φιλίνη, κόρη του Κώστα Φιλίνη και ο Πέτρος Κουλουφάκος, γιος του Κωνσταντίνου Κουλουφάκου.Το κύριο μήνυμα της εκδήλωσης, ήταν η ανάγκη για συντήρηση του Φρουρίου, έτσι ώστε να σωθεί και η μνήμη των φυλακισμένων του Ιτζεδίν.

Στην εκδήλωση μίλησαν η επίτιμη γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και πρόεδρος της ΙΛΑΕΚ Μαρία Βλαζάκη, ο εκπαιδευτικός – ιστορικός, Msc στη Δημόσια Ιστορία στο ΕΑΠ Δημήτρης Δαμασκηνός και η επίκουρη καθηγήτρια Πολιτικής Ανθρωπολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Έλενα Μαμουλάκη.

«Το Ιτζεδίν ήταν μία τιμωρητική φυλακή» – Απόγονοι φυλακισμένων θυμούνται… – Πλήθος κόσμου στην εκδήλωση για το Φρούριο | Video

Κατάμεστη η αίθουσα του ΚΑΜ για την εκδήλωση “Φρούριο Ιτζεδίν – Τόπος μαρτυρίου και θυσίας” – Ανάγκη διαφύλαξης του ιστορικού μνημείου | Φωτός

Χανιά: Το Φρούριο Ιτζεδίν στο επίκεντρο εκδήλωσης στο ΚΑΜ – Κατάμεστη η αίθουσα, σημαντικές τοποθετήσεις (φωτο)

Αναγκαίες οι άμεσες παρεμβάσεις στο φρούριο Ιτζεδίν- Εκδήλωση στο ΚΑΜ [pcs+vid]

Μεγάλη συμμετοχή στην εκδήλωση για το Ιτζεδίν

Μικρά – μικρά από την εκδήλωση για το Ιτζεδίν