Beurskrach - Tijdreizigers Historisch Woordenboek 32

32 Beurskrach

De jaren twintig brachten enorme veranderingen. In deze periode begon de consumptiegedreven maatschappij. Cijfers vertellen maar een deel van het verhaal, maar zelfs dat deel is imponerend. Tussen 1921 en 1929 groeide het bnp van 74 miljard dollar na 104 miljard dollar, de totale Amerikaanse rijkdom van 192 miljard in 1914 naar 367 miljard in 1929. Bedrijven investeerden, het aantal banen nam toe en de inkomens van arbeiders stegen met 26 procent. De consumptie nam toe, van elektrische apparaten tot toiletten buitenshuis, van wasmachines tot auto’s.

F. VERHAGEN, Geschiedenis van de Verenigde Staten, (Amsterdam 2017), 255-256.

De directe oorzaak van de crash was oververhitting van de financiële markt. Slechts 1,5 miljoen Amerikanen waren actief op de beurs, maar zo’n 600.000 van hen hadden tot wel 90 procent van hun investeringen geleend, met hun aandelenportefeuille als onderpand. Zolang de beurs steeg, kraaide daar geen haan naar, maar zodra hij daalde wilden de verstrekkers van de leningen hun risico beperken. Ze [verstrekkers van leningen] dwongen de investeerders hun aandelen te verkopen, waardoor de prijzen verder daalden en zij nog meer aandelen moesten verkopen: een desastreuze spiraal omlaag kwam op gang. Het laagste punt werd pas bereikt op 8 juli 1932, met de Dow Jones 89 procent lager dan op het hoogtepunt, bijna drie jaar tevoren.

F. VERHAGEN, Geschiedenis van de Verenigde Staten, (Amsterdam 2017), 267.