Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι-Ναπολέοντας Σαριπανίδης/Απόστολος Καλδάρας-1947

preview_player
Показать описание
Καλλιρόη Σταματελάκη-κιθάρα-τραγούδι
Ναπολέοντας Σαριπανίδης-μπουζούκι-τραγούδι
στου Μήτση στο Μενίδι 18 προς 19 Μαρτίου 2023
~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 🎵 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι
Σύνθεση: Απόστολος Καλδάρας
27 Φεβρουαρίου 1947
~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 🎵 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Nύχτωσε χωρίς φεγγάρι, το σκοτάδι είναι βαθύ
κι όμως ένα παλικάρι δεν μπορεί να κοιμηθεί

Άραγε τι περιμένει, όλη νύχτα ως το πρωί,
στο στενό το παραθύρι, που φωτίζει με κερί.

Πόρτα ανοίγει, πόρτα κλείνει, με βαρύ αναστεναγμό,
ας μπορούσα να μαντέψω της καρδιάς του τον καημό.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 🎵 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~
από τα συγκλονιστικότερα τεκμήρια στην πορεία του ρεμπέτικου.
Το τραγούδι - σταθμός στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού έγραψε ο Απόστολος Καλδάρας σε ηλικία μόλις 21 ετών.
Αποτύπωσε τις σκληρές συνθήκες της εμφύλιας αντιπαράθεσης η οποία άρχισε τον Δεκέμβρη του 1944, μετά την απόφαση των Άγγλων να ''καθαρίσουν'' το ελληνικό τοπίο από τους διαφωνούντες με την αποικιοκρατική πολιτική τους.
Οι συλλήψεις και οι προσαγωγές των Ελλήνων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης στις φυλακές του Επταπύργιου (Γεντί Κουλέ) γέννησαν αυτό το τραγούδι, το οποίο είχε γίνει γνωστό πριν από το 1945 και τραγουδιόταν στα πάλκα.

Προκειμένου να κυκλοφορήσει σε δίσκο, ο συνθέτης το αυτολογόκρινε τροποποιώντας τα σημεία εκείνα που δεν θα περνούσαν από τη λογοκρισία.

αρχικοί στίχοι που απαγορεύτηκαν (λογοκρισία)

Νύχτωσε και στο Γεντί, το σκοτάδι είναι βαθύ
κι όμως ένα παλικάρι δεν μπορεί να κοιμηθεί.

Άραγε τι περιμένει, όλη νύχτα ως το πρωί,
στο στενό το παραθύρι, που φωτίζει το κελί.

Πόρτα ανοίγει, πόρτα κλείνει, μα διπλό είναι το κλειδί,
τι έχει κάνει και το ρίξαν το παιδί στη φυλακή.

Το 1949 μαζί με άλλα ''επικίνδυνα'' τραγούδια, απαγορεύτηκε με διαταγή της Αστυνομικής Διευθύνσεως Πειραιώς.

Παναγιώτης Κουνάδης, Τα ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ, ένα ταξίδι στο λαϊκό τραγούδι των Ελλήνων.2010
~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 🎵 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Λέγεται, ότι το τραγούδι γράφηκε για τον Χρήστο Μίγκο, μπουζουξή και τρόφιμο των Νέων Φυλακών Θεσσαλονίκης την εποχή εκείνη.
Κατά άλλη εκδοχή, αναφέρεται στις συλλήψεις και προσαγωγές των ελλήνων αριστερών στις φυλακές του Επταπυργίου (Γεντί-Κουλέ). Κυκλοφόρησε στις 27/02/1947. Δίσκος ODEON GA 7385.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 🎵 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Σύμφωνα με όσα λέει ο Απόστολος Καλδάρας στον Κουνάδη (εις αναμνησιν στιγμών ελκυστικών) :
"...Τότε ήμουν στη Θεσσαλονίκη, με την πρώτη κυβέρνηση του Οκτώβρη του 1944. Μετά το Δεκέμβρη άρχισαν οι πρώτες συλλήψεις των αριστερών, των κομμουνιστών, που τους πιάναν και τους κλείναν στο Γεντί Κουλέ. Εγώ τότε είχα ένα φίλο με τον οποίο συνεργαζόμαστε, στα διάφορα κουτουκάκια εκεί πέρα, ονόματι -καλή του ώρα κι αυτός πέθανε, Θεός σχωρέσ' τον- Μίγκο. Τον Χρήστο τον Μίγκο. Αυτός καθόταν στην Ακρόπολη επάνω, κάτω από το Επταπύργιο -το Γεντί Κουλέ. Και μ' έπαιρνε ταχτικά να πάμε να πιούμε κανένα ουζάκι στη γριά, έτσι την έλεγε τη μάνα του. Πίναμε τα ουζάκια, τα λέγαμε. Διάφορα πράγματα για τη δουλειά από δώ, από κεί. Λοιπόν μια φορά έφυγα, θυμάμαι ήταν σούρουπο κι εκεί που φεύγαμε το βλέπω -δεν ξέρω έτσι κι άλλες φορές το 'βλεπα. Εκείνη τη φορά μου 'κανε εντύπωση πως ήταν σούρουπο, η βραδιά διαφορετική, ποιός ξέρει και βλέπω τη σιλουέτα του Επταπυργίου, των τειχών εκεί πέρα που ήταν οι φυλακές και μου 'κανε εντύπωση. Κοίτα, τώρα λέω, εκεί μέσα πίσω απ' τα τείχη αυτά είναι οι φυλακές. Και κει μαζεύουν αυτούς τους ανθρώπους και τους κλείνουν φυλακή. Κι έτσι αυτή η εικόνα μου 'δωσε την έμπνευση να γράψω το τραγούδι αυτό. Το 'γραψα τότε στις αρχές του '45. Μετά τα Δεκεμβριανά, τότε που πιάναν τους αριστερούς θυμάμαι". Το τραγούδι δεν ήταν αφιερωμένο σε συγκεκριμένο πρόσωπο, ήταν γραμμένο "γενικά. Πλην όμως είχε διαδοθεί. Εγώ το 'πα σ' ένα-δυο πρόσωπα για ποιό λόγο έγραψα το τραγούδι, αυτοί το 'παν σ' άλλους και ούτω καθεξής. Έτσι έκατσα κι έγραψα το τραγούδι αυτό.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 🎵 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~

"..Ένα βράδυ, ήταν η εποχή του εμφυλίου πολέμου, μέσα στην ησυχία της νύχτας, άκουσα ένα τραγούδι που με συγκλόνισε. Ερχόταν από κάποιο κελί των φυλακών. «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι, το σκοτάδι είναι βαθύ, κι όμως ένα παλικάρι, δεν μπορεί να κοιμηθεί». Όλη τη νύχτα, είχα να κάνω με εκείνο το τραγούδι. Κατά τα χαράματα, όταν με πήρε για λίγο ο ύπνος, ξύπνησα τρομαγμένος από ένα κροτάλισμα οπλοπολυβόλου. Ακολούθησαν δυο ριπές ακόμα και ύστερα νεκρική σιγή. Τα χρόνια πέρασαν κι εγώ, ακόμα και τώρα, αναρωτιέμαι αν εκείνο το χάραμα, στήθηκε μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα και το παλικάρι που τραγούδησε από βραδύς το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι». Το τραγούδι του έρωτα και του θανάτου. Το τραγούδι που σημάδεψε τη ζωή μου..."
Σταύρος Κουγιουμτζής

πληροφορίες από:
sekarius87
1iakov
Ogdoo Media
Рекомендации по теме