Το ψηφιδωτο του Διονυσου στο Διον Travelling in Greece

Είναι από τα πιο εντυπωσιακά ψηφιδωτά στον ελληνικό χώρο, με κεντρικό θέμα τον Διόνυσο. Βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο του Δίου, στο σημείο όπου εντοπίστηκε, δηλαδή στο δάπεδο κεντρικού δωματίου κτίσματος του 2ου αι. μ. Χ., που ήταν ένα από τα σημαντικότερα κτιριακά συγκροτήματα της αρχαίας πόλης.
Πρόκειται πιθανότατα για χώρο συμποσίου, σχεδόν τετράγωνο σε κάτοψη και εμβαδού 100 τ.μ. Το μοναδικό ψηφιδωτό απεικονίζει, στην κεντρική του παράσταση, τον θρίαμβο του Διονύσου, με τον θεό του κρασιού, γυμνό, να βρίσκεται πάνω σε άρμα που σέρνουν θαλάσσιοι πάνθηρες, τους οποίους με τη σειρά τους οδηγούν με χαλινάρια δυο θαλάσσιοι κένταυροι. Δίπλα στον Διόνυσο στέκεται ένας παπποσειληνός.
Η παράσταση πλαισιώνεται από μικρότερες, στις οποίες απεικονίζονται θεατρικές μάσκες. Οι πολύ μικρές ψηφίδες, δείγμα υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας, και οι χρωματικές αντιθέσεις που χαρακτηρίζουν την κεντρική παράσταση, προσδίδουν μνημειακότητα στις μορφές και γενικά την εντύπωση ζωγραφικού έργου.

Το εμβληματικό ψηφιδωτό του 200 μ.Χ. της Οικίας του Διονύσου και ένα από τα πιο εντυπωσιακά του ελλαδικού χώρου, που εντοπίστηκε το 1987, αποσπάστηκε κομμάτι κομμάτι από τον φυσικό του χώρο, που είναι γεμάτος νερά και μεταφέρθηκε σε μια πρωτοποριακή αίθουσα συντήρησης και επιστημονικής μελέτης των αρχαίων ευρημάτων, την Αρχαιοθήκη, όραμα και αυτή του ανασκαφέα, καθηγητή του Α.Π.Θ., Δημήτρη Παντερμαλή.

Περίπου έναν χρόνο χρειάστηκε η μεταφορά και η συντήρηση του ψηφιδωτού των 100 τ.μ., ενώ έχει σχεδόν ολοκληρωθεί με σύγχρονα υλικά και το μωσαϊκό απόσπαση και η μεταφορά του ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία. Ειδικοί συντηρητές με την επίβλεψη του κ. Παντερμαλή και των συνεργατών του από την πανεπιστημιακή ανασκαφή του Α.Π.Θ. τεμάχισαν το ψηφιδωτό σε 116 κομμάτια με ιδιαίτερη προσοχή, προκειμένου αφενός να μη γίνουν άλλες φθορές, αφετέρου να μην τεμαχιστεί η κεντρική παράσταση.
Τα τεμάχια τοποθετήθηκαν πάνω από ένα πλαστικοποιημένο φωτογραφικό ομοίωμα. Οπου ήταν εφικτό διατηρήθηκε το αρχικό κονίαμα, όπου χρειάστηκε, μπήκε ενίσχυση, ενώ όπου ήταν αποσαθρωμένο, αντικαταστάθηκε με νέο κονίαμα.