«Βαστάτε Τούρκοι τ' άλογα...» 'Του Κατσαντώνη' κλέφτικο, (Στερεά Ελλάδα) ~ Λάμπρος Παπαθανασίου

Από το Λάμπρο Παπαθανασίου στη φωνή και τον Παναγιώτη Κοκοντίνη στο κλαρίνο, ακούμε το ιστορικό, καθιστικό τραγούδι που αναφέρεται στον Ήρωα των Άγραφων Αντώνη Κατσαντώνη.

Ο Κατσαντώνης, σύμφωνα με το Δ. Πετρόπουλο και με το Ν. Γ. Πολίτη, καταγόταν από οικογένεια Σαρακατσάνων της Ηπείρου και ανέπτυξε κλέφτικη δράση στην Αιτωλοακαρνανία και τα Άγραφα. Ήταν το φόβητρο των Σπαχήδων (εξισλαμισμένοι ιππείς) και των Χαρατζήδων (φοροεισπράκτορες των Τούρκων) του Αλή Πασά. Αρχικά ήταν πρωτοπαλίκαρο του Δίπλα και το 1800 αναγνωρίστηκε ως Καπετάνιος. Το 1806 σκότωσε τον έμπιστο του Αλή Πασά, τον Βεληγκέκα. Το 1807 συνελήφθη άρρωστος με τύφο σε ένα σπήλαιο στο Μοναστηράκι Ευρυτανίας, οδηγήθηκε στα Γιάννενα και βρήκε μαρτυρικό θάνατο.

Βαστάτε Τούρκοι τ’ άλογα, λίγου να ξανασάνου,
να χαιρετήσου τα βουνά, τα πρώτα μου λημέρια,
ν’ αφήσου διάτα στα πιδγιά, διάτα τουν Λιπινιώτη, φουχτιά να βάλη στ’ Άγραφα στου μέγα Μαναστήρι, για να καή κι ηγούμινους μ’ όλους τους καλουίρους, που παν κι μι προυδώσανι στους σκυλου-Αρβανίτις.

Μι πήραν κι μι πάιναν, στα Γιάννινα μι πάνουν,
Στα Γιάννινα κι στουν πασιά, στη φυλακή μι βάνουν.

«Το σχόλιο του Α. Πολίτη σε σχέση με τους δύο τελευταίους στίχους αφορά την απουσία του δράματος στα μεταγενέστερα τραγούδια, όπου αντί για θάνατο έχουμε φυλάκιση του ήρωα»

Το τραγούδι ηχογραφήθηκε σε στούντιο, στις 07/10/1963.
Κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών (Fidelity 7292, 1963) σε επιμέλεια από τη Δόμνα Σαμίου (Δισκογραφία 45 στροφών). Επανακυκλοφόρησε στη συλλογή Μουσικό οδοιπορικό 1959 - 1969 (Universal Music, 2008, που την έκδοσή της επιμελήθηκε ο Γιώργος Τσάμπρας.

Μεταδόθηκε στις 15/2/2021, από την Ε.ΡΑ. 5 ''Η φωνή της Ελλάδος'' στην αξιόλογη εκπομπή ''Τα ξωτικά της παράδοσης'', που επιμελείται η Μαρία Κουτσιμπύρη.

[sivast]

Η προγιαγια μου απόγονος του Κατσαντώνη!!!! Υπερηφάνεια

[bino]

Ελλαδα πολιτισμος ειναι τα λεβεντικα δημοτικα τραγουδια και τ αηδονια που τα τραγουδισαν

[leonidaskaridis]

Έλληνας οκατσά Αντώνης από εκείνους που έθεσαν τόν εαυτό τους στον βωμό τής ελευθερίας παλληκάρι απτά πολλά που είχαν την τύχη νατά δώσουν όλα γιά τή μητέρα Ελλάδα αθάνατος στην θυσία αθάνατος στή πίστη του Χριστού Απόστολος σέ αλους καιρούς και εμείς πρέπει νατούς τιμούμε και νάτους αποδίδουμε τιμή αυτοί χάρισαν ελευθεριά για εμάς

[jondursi]

O çameria e shqiptarve jo grek Propaganda