Γεώργιος Καραϊσκάκης του Ιωάννη Ζαμπέλιου (1843), Σκουληκαριά Άρτας 17.7.2021

ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ κ. ΠΕΡΙΚΛΗ ΜΙΓΔΟΥ
Σας καλωσορίζω στην παρουσίαση για πρώτη φορά στο σύγχρονο θέατρο (20ος – 21ος αιώνας) του θεατρικού έργου Γεώργιος Καραϊσκάκης του Ιωάννη Ζαμπέλιου, διακεκριμένου λόγιου του 19ου αιώνα. Την παράσταση ανεβάζει, σε συνεργασία με τον Δήμο μας και με την Αδελφότητα Σκουληκαριτών Άρτας, το «Θέατρο Μηλιανών Άρτας», που λειτουργεί ήδη επί 20 χρόνια, διευθυνόμενο από τον θεατρολόγο και σκηνοθέτη Αριστείδη Λαυρέντζο. Η Επιτροπή «Ελλάδα 2021», προεδρευόμενη από την κυρία Γιάννα Αγγελοπούλου, έχει παραχωρήσει την αιγίδα της στην παράσταση, στο πλαίσιο των 200 χρόνων της Εθνικής Παλιγγενεσίας.
Υπογραμμίζω τη συμβολικότητα του γεγονότος ότι το έργο παίζεται μπροστά στα κελιά της Ι. Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Σκουληκαριάς, σε ένα από τα οποία είδε το φως της μέρας ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, όπως αυτό ιστορείται από τους βιογράφους του και από την πλειοψηφία των ιστορικών.
Ο σκηνοθέτης, έχοντας αποδώσει το έργο στη σημερινή μας γλώσσα, από την υπεραρχαΐζουσα καθαρεύουσα του πρωτοτύπου, παραδίδει στο σύγχρονο θέατρο αυτό το έργο, που – όπως ο ίδιος τονίζει – έχει ιδιαίτερα πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλα έργα που έχουν γραφτεί για τον Ήρωά μας, ήτοι:
Πρώτον, ο Ζαμπέλιος, καταγόμενος από την κοντινή Λευκάδα, σχεδόν συνομήλικος του Γ. Καραϊσκάκη και γνωρίζοντάς τον προσωπικά, είναι σε θέση να τον αποδώσει καλύτερα από άλλους θεατρικούς συγγραφείς. Ο Ζαμπέλιος ενίσχυε προσωπικά το στράτευμα του Καραϊσκάκη στους αγώνες του εναντίον των Τούρκων, με αποστολή ενόπλων ανδρών και χρημάτων.
Δεύτερον, το έργο γράφτηκε δεκαέξι μόλις χρόνια μετά από τους αγώνες του Καραϊσκάκη, ήτοι το 1843, και συνεπώς αποπνέει τον γνήσιο αέρα του αγώνα των Ελλήνων για την ελευθερία.
Τρίτον, το έργο αναφέρεται στην κορυφαία φάση των αγώνων του Καραϊσκάκη, ήτοι στην εκστρατεία του για την εκδίωξη των Τούρκων από τη Στερεά Ελλάδα και ιδίως από την Αθήνα, την οποία πολιορκούσε στενά ο Κιουταχής, και καταλήγει με τον τραγικό θάνατο του Ήρωα στις 23 Απριλίου 1827, ανήμερα της γιορτής του.

ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ κ. ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΛΑΥΡΕΝΤΖΟ
Το έργο του Ι. Ζαμπέλιου Γεώργιος Καραϊσκάκης χαρακτηρίζεται από μεγαλείο, συγκίνηση, αυθεντικότητα, ρομαντισμό.
Περιέχει την καλύτερη φάση από την ιστορία του Αρχιστρατήγου Γεωργίου Καραϊσκάκη, και μέσα από το λόγο των ηρώων του έργου και μέσα από τα ωραία χορικά του κυλούν ανάγλυφες οι πιο όμορφες στιγμές από την Ελληνική Ιστορία. Την περιγραφή όλων αυτών ένας σύγχρονός του ποιητής, ο Γεώργιος Παράσχος, τη χαρακτηρίζει «αισχύλεια»: «Εξόχως δε η Αισχύλειος περιγραφή του εις Παλαιόν Κάστρον αγώνος, αι προς την Δόξαν και Φήμην θεσπέσιοι ωδαί και οι έσχατοι λόγοι του αποθνήσκοντος Ήρωος εγκλείουσιν ό,τι ευγενές και ωραίον!» Πώς να μη συγκινήσει καρδιές αφού μιλάει η καρδιά του; ‒ καταλήγει ο ποιητής.
Στο ύφος, το έργο κινείται μεταξύ κλασικισμού και ρομαντισμού. Ο ρομαντισμός κυριαρχούσε τότε στη Δυτική Ευρώπη. Γκαίτε και Σίλλερ, Βίκτωρ Ουγκώ, Λαμαρτίνος και Αλφρέ ντε Μυσέ, Λόρδος Μπάιρον κ.ά., δημιούργησαν έργα μεγάλης και διαχρονικής πολιτιστικής αξίας. Πολυμαθής, ταλαντούχος, πολυταξιδεμένος ο Ι. Ζαμπέλιος, γράφει 12 έργα υψηλού επιπέδου – μεταξύ των οποίων το "Γεώργιος Καραϊσκάκης".
Στη μορφή, το έργο προσομοιάζει με αρχαία τραγωδία. Υπάρχει ενότητα τόπου (το στρατόπεδο του Καραϊσκάκη στον Πειραιά), ενότητα δράσης (τα σχέδια και οι τελευταίες μάχες του Καραϊσκάκη για την απελευθέρωση των Αθηνών από τον πολιορκητή Κιουταχή) και ενότητα χρόνου (διάρκεια τριών ημερών περίπου – λίγο περισσότερο από το αριστοτελικό κριτήριο των 24 ωρών). Τέλος, ο συγγραφέας, ενώ περιγράφει τις λαμπρές αρετές του Γενικού Στρατάρχη της Στερεάς Ελλάδας Γ. Καραϊσκάκη, στρατηγικές και ανθρώπινες, δεν αποφεύγει να αναφερθεί και σε κάποιες αρνητικές πλευρές του Ήρωα, όπως το ευέξαπτο του χαρακτήρα του.

ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία: Αριστείδης Λαυρέντζος
Διεύθυνση σκηνής: Αγγελική Αρκουμάνη-Κούρτη
Παίζουν: Γεώργιος Καραϊσκάκης ο Αριστείδης Λαυρέντζος – Νικηταράς ο Λάμπρος Πατήλας – Γαρδικιώτης Γρίβας ο Σταύρος Πατήλας – Χριστόδουλος Χατζηπέτρος ο Διογένης Δήμος – Κωνσταντίνος Μπότσαρης ο Παύλος Καρίνος – Κίτσος Τζαβέλας ο Κώστας Γαλλίκας – Κώνστας Βλαχόπουλος ο Βάγιας Πατήλας – Γκολφίνος Πετιμεζάς ο Γιάννης Στάμος – Αγγελιαφόρος φρουρίου Ακρόπολης ο Δημοσθένης Γώγος – Αγγελιαφόρος στρατοπέδου Καραϊσκάκη και Αγγελιαφόρος Αρχιστρατήγου Τσωρτς ο Στέλιος Γώγος – Αγγελιαφόρος Τουρκαλβανός Μοναστηριού και Αγγελιαφόρος Μουσουλμάνος του Κιουταχή ο Λεωνίδας Ντίκας – Απαγγελίες από δύο μαθήτριες του τοπικού Γυμνασίου και Λυκείου
Χορός (Μητέρες και θυγατέρες αγωνιστών): Έφη Μίγδου, Αλεξάνδρα Τσελίγκα, Μαρίνα Πατήλα, Μαρία Ψυλλιά, Βαλεντίνα Γώγου, Αλκμήνη Τηγάνη, Ελευθερία Παλαιοδήμου, Γεωργία Στέργιου
Σκηνικά: Αδελφότητα Σκουληκαριτών και Σύλλογος Μηλιανιτών – Κοστούμια αγωνιστών: Οίκος Βεστιάριο – Κοστούμια Χορού: Ματίνα Γαλλίκα – Φροντιστής σκηνής: Νικηφόρος Λαυρέντζος – Μακιγιάζ: Βάσω Λάππα – Ηχητικά-φωτισμοί: Γ. Καραντζιάς – Βίντεο: Χ. Κεμανετζής – Φωτογραφίες: Στέλιος Τσιρογιάννης