Μάρκος Βαμβακάρης - Ο ΜΑΡΚΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ,(The Prime Ministers)

Από την αυτοβιογραφία του Μάρκου :
.... Τότες λίγο πριν αρχίσει η λογοκρισία έγραψα τους "Πρωθυπουργούς". Το ΄χω τραγουδήσει εγώ σε δίσκο πριν να αναλάβει ο Μεταξάς πέντε μήνες έξι. Πρόλαβα και το είπα. Αυτό δεν επαίρναγε από τη λογοκρισία. Πήγε καλά. Ε, τότες πεθαίνανε όλοι. Όποιοι ανεβαίνανε και γίνουνταν πρωθυπουργοί πεθαίνανε. Πως έγινε αυτό και πέθαναν τέσσερις πέντε;

Στίχοι-Μουσική- Ερμηνεία: Μάρκος Βαμβακάρης
Βίντεο: Στέφανος Χαχαμίδης
Βασισμένη σε έργο του λαϊκού ζωγράφου, Σταμάτη Λαζάρου

Πέθανε ο Κονδύλης μας
πάει κι ο Βενιζέλος
την πούλεψε κι ο Δεμερτζής
που θα ‘φερνε το τέλος

Όσοι γινούν πρωθυπουργοί
όλοι τους θα πεθάνουν
τους κυνηγάει ο λαός
απ' τα καλά που κάνουν

Βάζω υποψηφιότητα
πρωθυπουργός να γίνω
να κάθομαι τεμπέλικα
να τρώω και να πίνω

Και ν' ανεβαίνω στη Βουλή
εγώ να τους διατάζω
να τους πατώ τον αργιλέ
και να τους μαστουριάζω"

[OrpheusDionysus]

Κορυφαίο πολιτικο-σατιρικό ρεμπέτικο, που θα μπορούσε κατά μια εκδοχή (μάλλον την πιθανότερη) να χαρακτηριστεί και ο «ύμνος αναρχίας του ρεμπέτικου», με τη θεώρηση ότι το ρεμπέτικο εν γένει εμπερικλείει στοιχεία από την ιδεολογία (;) του αναρχισμού, από τη στιγμή που και στους στίχους των κοινωνικών-πολιτικών τραγουδιών του, αμφισβητεί με σαφήνεια τρόπους ζωής και συμπεριφοράς που προτείνονται από τις κυρίαρχες, αλλά και τις αντιπαρατιθέμενες προς αυτές ομάδες εξουσίας.

Στο πρώτο δίστιχο δεν διαχωρίζει κόμματα ή παρατάξεις κοροϊδεύοντας τους οποιουσδήποτε πρωθυπουργούς, απ ’όπου κι αν προέρχονται, θέτοντας έτσι εν αμφιβόλω τις αρχές της «κοινοβουλευτικής» δημοκρατίας. Στη δεύτερη στροφή σατιρίζει αυτή καθ’ εαυτή την πρωθυπουργική ιδιότητα, στην οποία τα κύρια χαρακτηριστικά είναι η τεμπελιά, η καλοπέραση και η εξαπάτηση του λαού. Χαριστική, τέλος, βολή στους θεσμούς οποιασδήποτε εξουσίας δίνει με το ακραία σατιρικό τρίτο δίστιχο, όπου βλέπει τη βουλή υπό την επήρεια της μαστούρας και φυσικά εδώ γελάμε! Το τραγούδι αυτό γράφτηκε τέλη του 1935, αρχές του 1936, πριν αρχίσουν οι «μυστηριώδεις μαζικοί» θάνατοι πρωθυπουργών ή άλλων σημαντικών προσώπων της πολιτικής ζωής που η μη παρουσία τους θα διευκόλυνε την άνοδο του προετοιμαζόμενου δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος τελικά έγινε πρωθυπουργός στις 14/4/1936, λαμβάνοντας ψήφο εμπιστοσύνης και από τα δύο μεγάλα κόμματα, με τις ευλογίες και του αποθανόντος στις 18/3/1936 Ελ.Βενιζέλου, που ζούσε στο Παρίσι. Έτσι εκτός από τα τρία δίστιχα του δίσκου, στα πάλκα τραγουδούσε ο Μάρκος και άλλα δύο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον:

Επέθαν’ ο Κονδύλης μας, πάει κι ο Βενιζέλος
Την πούλεψε κι ο Δεμερτζής που θα ‘φερνε το τέλος
Και για προσέξετε καλά Γιαννάκη και Σοφούλη
Μη ξεμπουκάρει ο Σκλάβαινας και σας μασήσει ούλοι.

Το πρώτο καταγράφει τους αλλεπάλληλους αυτούς θανάτους, όπου πρέπει να προστεθεί και αυτός του Παναγή Τσαλδάρη, που οδήγησαν τελικά στην επιλογή Μεταξά. Το δεύτερο αποτελεί την απειλή (!) προς τα αστικά κόμματα (ο Σοφούλης ήταν τότε αρχηγός των Φιλελευθέρων- και πιθανόν ως Γιαννάκης να αναφέρεται απαξιωτικά ο Ιωάννης Μεταξάς), από τον Σκλάβαινα που ήταν τότε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του «Παλλαϊκού Μετώπου», παράταξη της Αριστεράς, η οποία εκπροσωπείτο τότε με 15 βουλευτές στο Κοινοβούλιο και αγωνίζονταν για την εφαρμογή του προεκλογικού συμφώνου Σοφούλη-Σκλάβαινα, υπέρ των εργαζομένων, αφού καμία από τις δύο μεγάλες παρατάξεις Λαϊκών-Φιλελευθέρων δεν συγκέντρωσε κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ενδιαφέρον επομένως παρουσιάζει το γεγονός ότι με το τελευταίο αυτό δίστιχο δείχνει μια ιδιαίτερη συμπάθεια και συντροφικότητα, προς τον εν δυνάμει, τότε, σύμμαχό του, το Παλλαϊκό Μέτωπο, προς το οποίο εκφράζει και μια κρυφή ελπίδα για δυναμικές αλλαγές υπέρ των λαϊκών τάξεων (ξεμπουκάρω είναι ιδιαίτερα επιθετικός προσδιορισμός), αν και ο Μ.Βαμβακάρης την εποχή αυτή χαρακτηρίζεται από την αντιφατικότητα των πολιτικών του προτιμήσεων, όπως άλλωστε και το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού.
Παναγιώτης Κουνάδης

[OrpheusDionysus]

1936: Tο έτος των έξι πρωθυπουργών!
Έξι έλληνες πολιτικοί που είχαν διατελέσει στο ανώτατο αυτό πολιτικό αξίωμα έφυγαν από τη ζωή τη χρονιά εκείνη. Το μοιραίο αυτό γεγονός, που βρήκε την χώρα σε μια περίοδο γεμάτη πολιτικές και οικονομικές αντιξοότητες, προκάλεσε ανάμεικτα συναισθήματα στον λαό. Κι ενώ σε κάποιους έφερε χαρά και σε κάποιους άλλους λύπη, ήταν κι εκείνοι για τους οποίους το παράξενο αυτό γεγονός στάθηκε πηγή έμπνευσης. Στους τελευταίους ανήκει και ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο οποίος την περίοδο εκείνη έγραψε εξ αφορμής το θρυλικό τραγούδι «Ο Μάρκος Υπουργός». Το τραγούδι αυτό, ήδη από την πρώτη στιγμή που παίχτηκε σε τεκέδες και ταβέρνες από τον Μάρκο και την κομπανία του, την επονομαζόμενη «Τετράς, η ξακουστή του Πειραιώς», έμελε να γίνει ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα και διαχρονικότερα τραγούδια του Ρεμπέτικου.

[OrpheusDionysus]

Ένας από τους Χειρώνακτες που επηρέασε τον Πολιτισμό της Χώρας μας, περισσότερο απ όσο νόμιζε ο ίδιος ότι επηρέασε.'Ισως, μάλλον, σίγουρα ο πρώτος τη τάξει.Κι αυτό, γιατί τα χέρια του ήταν προέκταση όχι μόνο της ψυχής του, αλλά και του ψυχικού του υποστρώματος, κεί δηλαδή που κατοικοεδρεύει το "όντως είναι" των μεγάλων δημιουργών όπως ο ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ, που έφυγε απ την ζωή (8 Φεβρουαρίου 1972 ) άφραγκος μεν καθολικά αποδεκτός δε.

[OrpheusDionysus]

Ένας από τους Χειρώνακτες που επηρέασε τον Πολιτισμό της Χώρας μας, περισσότερο απ όσο νόμιζε ο ίδιος ότι επηρέασε.'Ισως, μάλλον, σίγουρα ο πρώτος τη τάξει.Κι αυτό, γιατί τα χέρια του ήταν προέκταση όχι μόνο της ψυχής του, αλλά και του ψυχικού του υποστρώματος, κεί δηλαδή που κατοικοεδρεύει το "όντως είναι" των μεγάλων δημιουργών όπως ο ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ, που έφυγε απ την ζωή (8 Φεβρουαρίου 1972 ) άφραγκος μεν καθολικά αποδεκτός δε.