Fakt va Fikr (79): “Alğa, Qaraqalpaqstan!” olğa yurişga haqlimi? (Separatizm xatari haqida)

Ўтган кўрсатувларнинг бирида Ўзбекистон давлати олдида турган энг катта ички хатарлардан бири Қорақалпоғистондаги баъзи фаолларнинг республикамиздан ажралиб чиқишгага даъват қилаётганлиги эканини айтган эдим. “Alğa, Qaraqalpaqstan!” деган сепартистик ҳаракат фаоллари ўзларининг тарғиботини: “Ўзбекистон ҳукумати фақат қорақалпоқларга зулм қиляпти”, деган иддао билан асослашга уринишмоқда.

Ўзбекистон ҳукумати ҳақиқатдан ҳам фақат Қорақалпоғистонга зулм қилаяптими ёки Ўзбекистоннинг бошқа ҳудудларини ҳам эзяптими?

Бу иддаони илгари сураётган “Alğa, Qaraqalpaqstan!” ҳаракати маънавий, амалий ва юридик жиҳатдан олға юришга, яъни Ўзбекистоннинг 40 фоиз ҳудудини ундан ажратиб олишга қанчалик ҳақли?

Бу ҳаракатнинг ортида кимлар турибди, уни қайси давлатлар молиялаштираяпти? Қорақалпоқлар ҳозирги Ўзбекистон ҳудудига, айниқса, Оролбўйи ҳудудига қачон ва қаердан келиб қолишган?

Совет ҳукуматининг 1925 йилдаги аксилўзбек қарори билан Ўзбекистоннинг 40 фоиз ҳудудига эга чиққан ва президент Ислом Каримовнинг 1992 йилдаги қўрқоқлиги туфайли республика мақомини олган Қорақалпоғистон республикамиздан ажралиб чиқса, ўзбеклар яна еридан жудо бўлишадими?

Қорақалпоғистон Ўзбекистон ажралиб чиқиб, мустақил респубикага айланса, ўзбекларни Қирғизистон каби ҳар 10-20 йилда қириб турадиган ирқчи ва фашист давлатга айланмаслигига кафолат борми?

“Факт ва Фикр”нинг бугунги кўрсатувида шу ва бошқа саволларга жавоб излаймиз.

Ушбу кўрсатувни тайёрлашда қуйидаги адабиётлардан фойдаландим:

1. Уоллворт Э., Россия: прорыв на Восток
2. Вамбери А., Путешествие по Средней Азии, Москва, Восточная
Литература, 2003
3. Материалы по истории каракалпаков. Ленинград, Издательство Академии наук СССР, 1935
4. Иванов П.П., Новые данные о каракалпаках / Советское востоковедение, том 3, Ленинград, Издательство Академии наук СССР, 1945
5. Хоразмий Мунис, Фирдавс ул-Иқбол
6. Камолов С. К., Каракалпаки в XVIII-XIX вв., Тошкент, 1968
7. Йўлдошев М. И., Хива хонлигида феодал ер эгалиги ва давлат тузилиши, Тошкент, 1959
8. Худойберганов К., Хива хонлари шажараси, Хива, 1996

[Арслонбек-ит]

Караколпаклар Узбекистон ерининг бир сантиметрига хам хаки йук.бу беватанларди хаммасини кочиб келган кувилган ерлари якут сахага бизлар хам хайдашимиз керак.Узбекистон ерларида хеч кандай бошка давлат булмайди керак булса уруш киламиз лекин ерларимизни хар хил каланги касангиларга бериб куймаймиз.козоклардай килиб уларди ерларимиздан йукотишимиз керак.
Олгачиларди хаммасини ушлаб йукотиш керак колганларга урнак булади.
Болаларимизга келажакда бой тинч озод ватан колдиришимиз шарт.бу ифлослар болаларимизни тинчини бузмасин бу ифлос олгачи хайвонлар.

[abdumalikrashidov]

Эй у́збеклар хакикатан чала савод бу́либ колдик, фарзандларимизни у́китайлик, довюрак килайлик, сиёсатга кизиктирайлик бирлашайлик мусулмончиликни унутмайлик

[НазарНазар-чг]

КАРАКАЛПАКЫСТАН БАРИ БИР АЗАТЛЫК АЛАДЫ СОНЫН УШЫН КОП ФАКТЛАР БАР 1 ДЕКЛАРАЦИЯ 2 КОНСТИТУЦИЯ 3 ФЛАГ 4 ГЕРБ. АЙТАБЕРСЕ ФАКТ КОП. ИНШАЛЛАХ АЗАТ БОЛАДЫ.

[АлибекИсмоилов-щф]

Каракалпаклар кайирдан келганини узлари хам билмайдику улар келгинди хайдаб чикариш керак уларни.

[nogaevsagintai]

Бүл Өзбек тарихи фактімен сөйлеп отыр, Осылай тарихи фактімен сөйлеп ответ беретін бір Қарақалпақ барма?

[eralianarboev]

Uzbekiston olga🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿💪💪💪💪💪 Bobomurot Abdullayev Alloh rozi bolsin.Togri faktlarni ettiz.

[АбдихамидАбдихамидов]

QORAQALPOǴISTON mustaqilikka erishsa hech qachon boshqa millatlarni xor qilmaydi, man bilaman QORAQALPOQ lar har doyim mard xalq💪💪💪💪💪💪

[sultan_tawbaev]

Озлеринизди акламан пайдасы жок! Бизлер бари бир ҚАРАҚАЛПАҚЛАР ГАРЕРСИЗ РЕСПУБЛИКА БОЛАМЫЗ! ✊

[ЕржанКалдыбаев-их]

Ассалаумағалейкүм. Өткен өтті кетті енді болашаққа ұмтылу керек. Қазақ, Өзбек, Қырғыз, Қарақалпақтар бәріміз Түркілерміз. Біз бөлінбей бірігіп жаңадан ТҮРКИСТОН РЕСПУБЛИКАСЫ деген мемлекет құруымыз керек. Егерде біз бірікпесек Орыс, Қытай бәрі бөлшектеп бір бірден жоқ қылып жібереді.

[قارلەيلىسى]

qoroqolpaqston degan namni alip toshlash kerek, ve bir qorish topiroq bermaslik kerek.

[ТилепбайИсмайлов-пк]

Каракалпакстан суверенлигин 1992 жыл ислам каримов бермеди 1990жыл Д. Шамшетов ссрдан алган

[faktvafikr]

Ушбу кўрсатувни тайёрлашда қуйидаги адабиётлардан фойдаландим:

1. Уоллворт Э., Россия: прорыв на Восток
2. Вамбери А., Путешествие по Средней Азии, Москва, Восточная
Литература, 2003
3. Материалы по истории каракалпаков. Ленинград, Издательство Академии наук СССР, 1935
4. Иванов П.П., Новые данные о каракалпаках / Советское востоковедение, том 3, Ленинград, Издательство Академии наук СССР, 1945
5. Хоразмий Мунис, Фирдавс ул-Иқбол
6. Камолов С. К., Каракалпаки в XVIII-XIX вв., Тошкент, 1968
7. Йўлдошев М. И., Хива хонлигида феодал ер эгалиги ва давлат тузилиши, Тошкент, 1959
8. Худойберганов К., Хива хонлари шажараси, Хива, 1996

[taxirbakirov]

Каракалпакстан
Великий натц
Алла куш кууат
берсин Каракалпакстанга
негатив пикир
жазганларга Каракалпакларды хор
кылганларга озин
инсап берегор Аллахым

[ЕеРр-ще]

АГАР БИЗНИНГ ДАВЛАТИМИЗ РИВОЖЛАНГАН, ХАЁТИМИЗ ФОРОВОН БУЛГАНДА БУНДАЙ ХАРАКАТЛАР БУЛМАСДИ, БУНГА НОШУД ХУКУМАТ САБАБЧИДИР

[salimamuminova]

Бу яхшиликни билмаган нонкур сепаратистларни тарихий фактлар билан огзига уриб, каердан келганини, кимлигини эслатиб ку́йганиз учун рахмат.

[sergeybodrov]

Qoraqalpoqlar juda oqko'ngil xalq. Lekin jahli yomon. Nima boganda ham yomonlarga Alloh insof bersin.
Hechqachon millatchilik qilmaslik kerak, o'zbeklar ham qoraqalpoqlar ham

[АскарЕлиубаев]

Qoraqalpoqlar tinchlik xoxlaydi bizga urush qon tokishlar kerak emas iltimos bunaqa videolarni chiqarmaslikni sorab qolaman. Siz aytayorgan guruxni qandayligini kopchilik bilmay otgani yaxshi aks xolda bunaqa videolardan keyin yoshlarda separastik idealar payd boladi orasida kop gina

[Manager_Mirzohid]

Aka baraka toping. Rahmat. Charchamang. Chiqishlariz davomli boʻlsin

[zaidnurmatov]

Ассалому алекум, , хурматли обуна булганлар "факт ва фикир"нинг бу сонини купрок уз танишларингизга, купрок ешларга таркатинг, келажагимизга беьфарк

[korolevakoroley]

Бул адамды тауып алып тарийхты жаксылап окытыу керек екен биз март халыкпыз бизин халкымыздан март азаматлар онип оскен сол ушында бул адамда катты коркыныш ийелеп алыпты ане сонын ози улкееен далил биз март Каракалпак аулатларымыз