ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: Ο τόπος μου. Ξερολιθιά και ήλιος

Ο τόπος μου: ξερολιθιά και ήλιος.
Ξερολιθιά.
Λίγες πέτρες χτισμένες μάλλον πρόχειρα, αλλά όχι άτεχνα.
Μικρά μνημεία απέριττα. Αλλά πολύτιμα ως μαρτυρίες ενός σπουδαίου πολιτισμού. Του πολιτισμού που ξέρει να ημερεύει το τοπίο, να δίνει ψυχή στην πέτρα, να χτίζει την ελπίδα λιθαράκι – λιθαράκι.
Η γνωστή σε όλη την υφήλιο τεχνική της ξερολιθιάς (λιθοδομή χωρίς συνδετικό υλικό), έχει ιστορία τουλάχιστον 4000 χρόνων στον ελληνικό χώρο. Τα μνημεία, άλλοτε μεγαλειώδη, όπως τα κυκλώπεια τείχη και ο Παρθενώνας, άλλοτε ταπεινά, όπως κατασκευές του αγροτικού κόσμου, πάντα φιλικά με το περιβάλλον, καλαίσθητα, με θαυμαστό σεβασμό του τόπου και των ανθρώπων του.
Ρίζες, έτσι, τα έργα των ανθρώπων στο σώμα της γης• σπορείς, φυτευτές κι αργάτες ζωής, οι δημιουργοί τους.
Κι αξίζουν όλα αυτά τα απλά και απέριττα, όσο και τα σπουδαία και τα μεγάλα.
Ίσως και περισσότερο νομίζω. Γιατί έχουν φωνή και ψυχή.

Στα πέτρινα χρόνια της σκληρής δουλειάς, που το ψωμί έβγαινε με κόπο και ιδρώτα. Τότε που τα χέρια ήταν τα μοναδικά εργαλεία.
Μικρός ο κλήρος. Άγονη γη. Έπρεπε να θρέψεις τη φαμίλια σου ξωμάχε της γης. Δύσκολα χρόνια. Τότε που οι γυναίκες συντρόφευαν τους άντρες τους στα χωράφια, σε κάθε δουλειά. Και τα μωρά σε αυτοσχέδιες κούνιες, εκεί, μαζί τους: ανάποδα το σαμάρι του υποζυγίου.
Τα μοναδικά τους εφόδια: μέσα στον ντορβά ψωμί ζυμωτό ή παξιμάδι, ελιές, κρεμμύδι και κρασί.
Επιστροφή στο χωριό με την καμπάνα του εσπερινού.
Κι αν ο καιρός χαλούσε; Κρύο, βροχή. Ήταν εκεί εκτεθειμένοι στα καιρικά φαινόμενα. Τόπος προστασίας αυτά τα μικρά πέτρινα σπιτάκια που ξεπηδούν μπροστά μας καθώς περπατάμε μέσα στη φύση.
Η μια πέτρα πάνω στην άλλη. Χτισμένες με τέχνη, να μην μπαίνει μέσα το νερό της βροχής. Μέσα τους κατέφευγαν όσο κρατούσε η μπόρα.
Δεν θα ξεχάσω τις απότομες μπόρες του Σεπτέμβρη, τότε την εποχή του τρύγου. Στο κρασάμπελο στο Μετόχι. Όλοι τρέχαμε να προστατευτούμε στο πέτρινο σπιτάκι που είχε κτίσει ο προπάππους μου. Είχε μαζέψει τις πέτρες από το χωράφι για να μπορεί να το καλλιεργήσει. Εκεί μέσα περιμέναμε να περάσει η μπόρα για να συνεχίσουμε τη δουλειά.
Και οι αναμνήσεις ξεπηδούν από τα ερείπια αυτών των χρόνων.