🌊 Γέφυρα του Αιγαίου

Οι Κυκλάδες ανέπτυξαν έναν από τους παλαιότερους πολιτισμούς της Ευρώπης κατά την Εποχή του Χαλκού, χάρη στο ήπιο κλίμα και την προνομιακή γεωγραφική θέση τους. Κυριάρχησαν στο Αιγαίο, μεταφέροντας προϊόντα, ιδέες και τεχνικές από την Εγγύς Ανατολή. Η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε αυτόνομους οικισμούς, ενώ μετά τον σεισμό του 1600 π.Χ., οι Κυκλάδες πέρασαν υπό τη μινωική και στη συνέχεια τη μυκηναϊκή επιρροή. Κορυφαία δημιουργήματα της κυκλαδικής τέχνης είναι τα μαρμάρινα ειδώλια και τα διακοσμημένα αγγεία.
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
📜 Κυκλαδικός Πολιτισμός:
🌿 Κλίμα και γεωγραφία
⛵ Ναυτιλία και εμπόριο
🏠 Αυτόνομοι οικισμοί
🏰 Οχυρωμένοι οικισμοί
🏺 Τέχνη και αγγεία
🏛 Επαφές με Κρήτη και Μυκήνες
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ερώτηση 1: Ποιος ήταν ένας από τους παλαιότερους πολιτισμούς της Ευρώπης και πού αναπτύχθηκε; Απάντηση 1: Ένας από τους παλαιότερους πολιτισμούς της Ευρώπης αναπτύχθηκε στις Κυκλάδες κατά την 3η και 2η χιλιετία π.Χ., δηλαδή στην Εποχή του Χαλκού.

Ερώτηση 2: Ποιοι παράγοντες συνέβαλαν στην ανάπτυξη του κυκλαδικού πολιτισμού; Απάντηση 2: Το ήπιο κλίμα και η ιδιαίτερα προνομιακή γεωγραφική θέση των Κυκλάδων συνέβαλαν στην ανάπτυξη του κυκλαδικού πολιτισμού. Οι Κυκλάδες λειτουργούσαν ως φυσική γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία, την Ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη.

Ερώτηση 3: Πώς κυριάρχησαν τα πλοία των Κυκλάδων στο Αιγαίο κατά την 3η χιλιετία π.Χ.; Απάντηση 3: Τα πλοία των Κυκλάδων κυριάρχησαν στο Αιγαίο κατά την 3η χιλιετία π.Χ. και μετέφεραν όχι μόνο προϊόντα από την Εγγύς Ανατολή, αλλά και ιδέες, τεχνικές γνώσεις και θρησκευτικές αντιλήψεις στην Ευρώπη.

Ερώτηση 4: Ποια ήταν η διάταξη των οικισμών στις Κυκλάδες κατά την 3η χιλιετία π.Χ.; Απάντηση 4: Οι οικισμοί αναπτύσσονταν αυτόνομα, χωρίς κεντρική εξουσία. Αρχικά, σχηματίζονταν κοντά στη θάλασσα ή σε χαμηλούς λόφους. Περίπου το 2300 π.Χ., ορισμένοι οικισμοί οχυρώθηκαν, ενώ άλλοι καταστράφηκαν και ξαναχτίστηκαν οχυρωμένοι ή μεταφέρθηκαν σε υψηλούς λόφους μακριά από τη θάλασσα.

Ερώτηση 5: Πώς εξελίχθηκαν οι Κυκλάδες στη 2η χιλιετία π.Χ.; Απάντηση 5: Στη 2η χιλιετία π.Χ., οι Κυκλάδες είχαν επαφές με την ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Οι οικισμοί μεγάλωσαν, τα κτίρια έγιναν πιο σύνθετα και επιβλητικά, και ο πιο σημαντικός οικισμός αυτής της εποχής ήταν το Ακρωτήρι στη Θήρα. Περίπου το 1600 π.Χ., οι Κυκλάδες πέρασαν στη σφαίρα επιρροής της μινωικής Κρήτης και αργότερα υπό την κυριαρχία των Μυκηναίων.

Ερώτηση 6: Ποια είναι τα χαρακτηριστικότερα δημιουργήματα της κυκλαδικής τέχνης κατά την Εποχή του Χαλκού; Απάντηση 6: Τα χαρακτηριστικότερα δημιουργήματα της κυκλαδικής τέχνης είναι τα μαρμάρινα ειδώλια, τα πήλινα αγγεία με απλά γραμμικά σχέδια, καθώς και τα μαρμάρινα και μεταλλικά αγγεία με απλή χαρακτή διακόσμηση.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
1. Ο κυκλαδικός πολιτισμός ανέπτυξε κεντρική εξουσία;
Ο κυκλαδικός πολιτισμός δεν ανέπτυξε κεντρική εξουσία. Κάθε οικισμός αναπτυσσόταν αυτόνομα, χωρίς καμία κεντρική αρχή ή διοίκηση. Αυτό το χαρακτηριστικό της αυτόνομης ανάπτυξης υποδηλώνει την απουσία ενός ενιαίου κεντρικού κράτους κατά την Εποχή του Χαλκού στις Κυκλάδες.

2.Μελέτησε με προσοχή τον χάρτη των Κυκλάδων κατά την Εποχή του Χαλκού και σχημάτισε έναν κατάλογο με τους οικισμούς κατά νησί.
Οικισμοί ανά νησί στις Κυκλάδες κατά την Εποχή του Χαλκού:

Κέα: Αγία Ειρήνη

Μήλος: Φυλακωπή

Σύρος: Καστρί

Θήρα: Ακρωτήρι

3. Πού θεωρείς ότι οφείλεται η ανάπτυξη του κυκλαδικού πολιτισμού;
Η ανάπτυξη του κυκλαδικού πολιτισμού οφείλεται σε δύο κύριους παράγοντες: στο ήπιο κλίμα των Κυκλάδων και στη γεωγραφική τους θέση. Οι Κυκλάδες λειτουργούσαν ως φυσική γέφυρα που συνδέει την Ευρώπη με την Ασία, την Ηπειρωτική Ελλάδα με την Κρήτη. Αυτή η γεωγραφική θέση επέτρεψε την ανάπτυξη του εμπορίου και την ανταλλαγή πολιτιστικών και τεχνολογικών ιδεών.

4.Το κυκλαδικό ειδώλιο είναι η πρώτη απόπειρα δημιουργίας μνημειακής γλυπτικής στην Ελλάδα. Τι εντύπωση σου γεννά όταν το παρατηρείς με προσοχή;
Το κυκλαδικό ειδώλιο γεννά την εντύπωση της απλότητας και της γεωμετρικής σχηματοποίησης. Η μορφή είναι έντονα σχηματοποιημένη με λίγες, αλλά χαρακτηριστικές λεπτομέρειες για την αναγνώριση του φύλου. Η αφαίρεση στις γραμμές και η καθαρότητα των σχημάτων αποπνέουν μια αίσθηση ηρεμίας και πνευματικότητας, χαρακτηριστικά που υποδηλώνουν την υψηλή καλλιτεχνική δεξιοτεχνία των Κυκλαδιτών γλυπτών.