Είναι οι νόμοι της φύσης νόμοι; 2) Ερωτήσεις: Κανονικότητα Hume, κανονικότητες φύσης και κοινωνίας

Είναι οι νόμοι της Φύσης νόμοι;

Με τον Στάθη Ψύλλο
(Καθηγητής Παν/μίου Αθηνών)

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η φύση παρουσιάζει κανονικότητες - αλλά πάνω σε ποια βάση εξηγείται το φαινόμενο αυτό; Οι ‘νόμοι της φύσης’ αποτελούν την κυρίαρχη αντίληψη που εξηγεί τις κανονικότητες των φαινομένων της φύσης. Η έννοια του νόμου της φύσης συνιστά χαρακτηριστική εξέλιξη του μεταφυσικού οπλοστασίου των νεότερων χρόνων, με επίκεντρο την Επιστημονική Επανάσταση. Η διαμόρφωση της έννοιας συγκροτείται σε αντιδιαστολή με την έννοια της δύναμης όπως αυτή χρησιμοποιήθηκε στην αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα. Τι είναι, λοιπόν, ο ‘νόμος της φύσης’; Τι σημαίνει ότι ο φυσικός κόσμος υπακούει σε νόμους; Πώς οι νόμοι συνδέονται με την αναγκαιότητα; Ποια είναι, σε τελική ανάλυση, η μεταφυσική των φυσικών νόμων;

Στη συνάντηση αυτή ο Στάθης Ψύλλος, με μια σύντομη εισήγηση, θα θέσει τις βάσεις για τη συζήτηση που θα ακολουθήσει, με θέμα τη φύση των νόμων της φύσης, την αναγκαιότητα που διέπει τη φύση σύμφωνα με το επιστημονικό μοντέλο και την έννοια του νόμου στη σύγχρονη φυσική.

Ο Στάθης Ψύλλος διδάσκει φιλοσοφία της επιστήμης στο τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης (ΜΙΘΕ) του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έλαβε το διδακτορικό του στη φιλοσοφία της επιστήμης από το King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου το 1994 και κατόπιν εργάστηκε ως μεταδιδάκτορας της Βρετανικής Ακαδημίας στο LSE από το 1995 έως το 1998. Από το 1993 έως το 1998 διετέλεσε πρώτα βοηθός και στη συνέχεια αναπληρωτής διευθυντής σύνταξης του British Journal for the Philosophy of Science. Από το 1998 είναι συνεργάτης του Center for the Philosophy of Social and Natural Sciences (CPNSS) του LSE. Είναι συγγραφέας 7 βιβλίων, μεταξύ των οποίων: Scientific Realism: How Science Tracks Truth (Routledge, 1999), Causation and Explanation (Acumen & McGill-Queens University Press, 2002) -το οποίο έλαβε το βραβείο των Προέδρων της Βρετανικής Εταιρίας για τη Φιλοσοφία της Επιστήμης (BSPS) για το καλύτερο εγχειρίδιο φιλοσοφίας της επιστήμης-, Philosophy of Science A-Z (Edinburgh University Press, 2007), Knowing the Structure of Nature, (Palgrave/MacMillan, 2009) κ.ά., ενώ είχε την επιμέλεια (με τον Martin Curd) του Routledge Companion to Philosophy of Science (Routledge, 2008—δεύτερη βελτιωμένη έκδοση 2013). Έχει δημοσιεύσει πάνω από 120 άρθρα, κυρίως στη φιλοσοφία της επιστήμης και τη μεταφυσική, σε έγκυρα διεθνή περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Από το 2007 έως το 2009 διετέλεσε πρόεδρος της European Philosophy of Science Association (EPSA). Από το 2009 έως το 2014 υπήρξε διευθυντής του επιστημονικού περιοδικού Metascience. Το 2008 εξελέγη μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Φιλοσοφίας της Επιστήμης (AIPS) και το 2015 μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας. Από το 2013 είναι μέλος του Rotman Institute of Philosophy, του University of Western Ontario στον Καναδά.

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΥΡΑΣΙΑ
Υπεύθυνος Προγράμματος-Συντονιστής: Μίλτος Ν. Θεοδοσίου