Spiros Deligiannopoulos: Διασκευές Χατζιδάκι: Πορνογραφία

"Ο ήχος είναι αποκαλυπτικός" (κείμενο του Μιχάλη Λαπιδάκη, γραμμένο για το παρόν έργο)
"Μια μουσική διασκευή συνίσταται στην αλλαγή διαφόρων παραμέτρων (ηχόχρωμα, αρμονία, μελωδία, ρυθμός ακόμα και μορφή) ενός ήδη υπάρχοντος έργου κατά τέτοιο τρόπο που να διατηρείται η αναγνωρισιμότητα του αρχικού έργου.
Γιατί διασκευάζει κανείς ένα έργο; Η πρόθεση έχει διττό χαρακτήρα· είναι αγνή και συνάμα ιδιοτελής. Διασκευάζει κανείς ένα έργο επειδή το αγαπάει αλλά και κι επειδή θέλει να το κάνει δικό του – ο έρωτας είναι κτητικός.
Οι πιανιστικές διασκευές με τίτλο «Με αφορμή το Μάνο» του Σπύρου Δεληγιαννόπουλου θα μπορούσαν να θεωρηθούν αυτοσχεδιασμοί πάνω στις χατζιδάκιες μελωδίες. Δεν είναι αυτοσχεδιασμοί αν και αποπνέουν την ενέργεια, την αμεσότητα, την πρωτογενή φαντασία ενός αυτοσχεδιασμού. Δεν είναι αυτοσχεδιασμοί καθώς όλα είναι υπολογισμένα: η πυκνότητα του ήχου, τα σχόλια που αρθρώνει ο συνθέτης πάνω στις μελωδίες του Χατζιδάκι, οι επεμβάσεις του στη μορφή, στο χαρακτήρα αλλά και στην ίδια τη μουσική ουσία των μελωδιών. Οι φράσεις, τεμαχίζονται, μελωδικά τμήματα επαναλαμβάνονται, αλλάζουν χαρακτήρα, η ροή της μουσικής αποδομείται, νέοι μουσικοί συσχετισμοί και μορφές διαμορφώνονται. Συχνά, ένα μελωδικό τμήμα αναπάντεχα γεννάει μια νέα μελωδική συνέχεια. Άλλες φορές, ένα απλό συνοδευτικό μοτίβο αποκτά αυτόνομο λειτουργικό ρόλο. Δεν ξέρω γιατί, αλλά Η Προδοσία ( Έγινε Παρεξήγηση) μου θυμίζει την Concord Sonata του Ives με τις πυκνές αρμονίες της μέσα από τις οποίες αναδύεται η μελωδία του Χατζιδάκι η οποία αλλοιώνεται, χάνεται μέσα σε δεξιοτεχνικά περάσματα και περιπετειώδεις αρμονικές αναζητήσεις ενώ στο τέλος η ευφυέστατη και απροσδόκητη εμφάνιση μιας μελωδίας του Θεοδωράκη αναμειγνύεται με τη μελωδία του Χατζιδάκι.
Ο Σπύρος Δεληγιαννόπουλος χειρίζεται με άνεση και απόλυτη δεξιοτεχνία όλο το φάσμα των δυνατοτήτων του οργάνου σε βαθμό τέτοιο που οι αγαπημένες μας μελωδίες του Χατζιδάκι να απορροφώνται από τον ίδιο τον ήχο του πιάνου αποκτώντας μια νέα διάσταση, μια νέα γενεσιουργό πλέον λειτουργία - ο ήχος είναι αποκαλυπτικός". Μιχάλης Λαπιδάκης Θεσσαλονίκη, 2005.

Σπύρος Σακκάς: Ο Σπύρος Δεληγιαννόπουλος και οι Διασκευές Χατζιδάκι.
Ένα πολύ προσωπικό παιχνίδι μουσικής ονειροφαντασίας, πέραν των γνωστοποιημένων έως σήμερα μουσικών συστημάτων, κατέθεσε ο συνθέτης, Σπύρος Δεληγιαννόπουλος. Εάν η ποίηση είναι το «μάτι» της Τέχνης που κάθε καλλιτέχνης αναζητάει με κάθε τρόπο, τότε ο συνθέτης εδώ σαφέστατα μας κλείνει το «μάτι» με ένα δικό του τρόπο για να τον ακολουθήσουμε θαρραλέα σε αυτή την «Ζακύνθια» δραματουργική μουσική υπέρβαση που κάνει πάνω σε μια σειρά γνωστών τραγουδιών του Μάνου Χατζιδάκι! Υπέρβαση που φαίνεται να ορίζεται ως ένα σημείο από την ποιητική περιπέτεια πολλών αιώνων της πατρίδας του, αλλά και από τον πόθο του να διεκδικήσει μια πνευματική συγγένεια με το Μάνο και να συνδεθεί μαζί του μέσα από την αναζήτηση των ποιητικών βιωμάτων που βρίσκονται –διακριτικά κρυμμένα- στις μουσικές εικόνες των τραγουδιών του.
Αναζητάει μέσα σε αυτά τα τραγούδια το «μάτι» αυτό της Τέχνης που μέσα της ζει η ποίηση, με οδηγό του, κατ' αρχήν το χάρισμα της Ζακύνθιας ποιητικής δύναμης και περιπέτειας αλλά και την αξεπέραστη δυναμική της παιδικής και εφηβικής ονειροφαντασίας και αθωότητας που ποτέ δεν το βάζει κάτω και παίζει με τις «υπόγειες ηδονές» ποικίλων ψυχικών εκφράσεων, μακριά από μουσικά κεκτημένα, κανόνες και δεσμεύσεις, κάτι που δίχως άλλο θα ταίριαζε στο Μάνο!
Μέσα από μια…ακατάσχετη ψυχική χρωματική πολυφωνία, ένα ευφάνταστο μουσικό παιχνίδι παραλλαγών, το οποίο διευθύνεται με απόλυτη συνέπεια από την ψυχική του ανάγκη να βρει το «μάτι» της μουσικής τέχνης του Μάνου, βιώνει ο ακροατής μια ανάλαφρη εσωτερική ελευθερία έκφρασης η οποία επιβραβεύεται από το πολύ ιδιαίτερο ταξίδι πάνω στα πλήκτρα του πιάνου.
Ως ένας έφηβος που ερωτοτροπεί ασταμάτητα μέσα από τους μουσικούς ήχους περνώντας γρήγορα από μια ερωτική συγκινησιακή περίπτυξη στην άλλη, ο συνθέτης «φαντάζει» εδώ να αποφεύγει οποιαδήποτε «ολοκλήρωση» για να μπορεί να διατηρεί το προνόμιο της μεγαλειώδους ερωτικής λαχτάρας και της σωματικής μετάλλαξης που βρίσκεται στο παιχνίδι, αλλά και στο ανεκπλήρωτο παιδικό ερωτικό όραμα που διατηρεί το πνεύμα ζωντανό και δεν αφήνει το σώμα να φθαρεί και να σβήσει!
Είμαι σίγουρος ότι μέσα σε αυτή την αέναη σχεδόν «προσευχή» για μια…ανατολή διαρκείας υψηλών ερωτικών μουσικών παιχνιδιών με το τολμηρό ταξίδι των ήχων και τον ευαίσθητο χειρισμό του Σπύρου Δεληγιαννόπουλου, μια πτυχή της πολυμορφικής ψυχικής διάστασης του Μάνου Χατζιδάκι θα έβρισκε ζεστή ανταπόκριση, μακριά από μουσικές τεχνοτροπίες και «υφή» που πάντα αντιπαθούσε!
Σπύρος Σακκάς
1 Μαρτίου 2010.