Orhan Pamuk - Beyaz Kale Roman Özeti

Показать описание

►►DİLERSENİZ ÖZET METNİNİ SİZE MAİL YOLUYLA ULAŞTIRABİLİRİZ

Orhan Pamuk’un üçüncü romanı Beyaz Kale, yazarın daha önceki eserlerinden farklı olarak “tarihi” bir arka planda geçer. 17. Yüzyılda Venedik’ten Napoli’ye giden bir adamın Türklere esir düşmesi ile başlayan eser, Venediklinin İstanbul’da yaşadığı tuhaf hayatı konu alır.

Merkezine Venediklinin armağan edildiği ve bir ikiz kadar benzediği “Hoca” ile ilişkisini koyan Beyaz Kale, bu temel üzerinden karmaşık ve çok boyutlu bir anlatı inşa eder. Doğu ve Batı’yı simgeleyen iki ana karakter, bu karşılaştırmanın hem tarihsel bir boyutta, hem de günümüz bakış açısıyla yapılmasını sağlar.

Ancak roman, bu konuyu derin bir şekilde ele almasına karşın yalnızca bir “doğu – batı” alegorisi olarak da tanımlanamaz. İki karakter arasındaki tuhaf “efendi – köle” ilişkisi ve aralarındaki fiziksel benzerlik, Orhan Pamuk’un çeşitli yazınsal oyunlar oynaması için sınırsız potansiyel yaratan bir edebi araç haline gelir.

Roman boyunca sık sık sorulan, zaman zaman iki karakter arasındaki çizgileri bulandıran “benlik” – “kimlik” soruları, yaşanan olaylar sırasında ipuçları da verilen, tuhaf ve postmodern bir sona ulaşır.

Romanda Hoca ile Venedikli dışında fazla ön plana çıkan bir karakter yoktur.

Romanın başlarında Hoca’ya bir hediye olarak verilen Venedikli, aynı zamanda romanın anlatıcısıdır.

Romandaki bu önemli rolünün haricinde, onun bir “karakter”den çok “Batı”yı simgeleyen bir sembol olduğu söylenebilir. Venedikli, Hoca’nın kendi kültüründen üstün gördüğü medeniyetin romanda vücut bulmuş halidir: Bu sayede - aralarındaki ilişki aslında tam tersi olsa da - Venedikli Hoca’nın sürekli onayını beklediği, bilgisini paylaşmasını istediği bir eğitmen haline gelir.

Romanın anlatıcısının Venedikli olmasına karşın (veya belki de tam olarak bu nedenle) hakkında daha çok bilgi verilen ve kişiliği daha çok göz önüne getirilen karakter, Hoca olur. Tek cümleyle, “Doğu’dan memnun olmayan bir Doğulu” olarak tanımlayabileceğimiz Hoca, Batı’nın kendilerinden üstün olduğu yönündeki fikre bağlı bir karakterdir.

“Onları” ve “oraları” “biz”den ve “buradan” daha iyi olarak değerlendirir ve bunun bir uzantısı olarak gördüğü Venedikliyi kendi hedefleri için kullanmaya çalıştığı kadar, ondan bir şeyler öğrenmeye, onun bilime ve felsefeye yaklaşımını anlamaya da çalışır.

Bu durum, zaman zaman aslında “efendisi” olduğu Venediklinin karşısında bir öğrenci konumuna düşmesine yol açar.

Öfkeli tavırları, takıntıları, etrafındaki herkesi küçümsemesi ve aptal olarak görmesi, Hoca’nın roman boyunca sık sık tekrarlanan karakter özellikleridir. Ancak tüm bunlar, karakterin gerçek anlamda zeki ve becerikli bir adam olduğunu gölgelemez.

Romanda ismi verilmese de, hakkında verilen bilgiler ve romanın geçtiği dönem, karşımıza çıkan padişahın IV. Mehmet olduğunu anlamamızı sağlar. Av tutkusuyla bilinen ve çocuk yaşta tahta çıktıktan sonra neredeyse kırk sene tahtta kalan IV. Mehmet, romanda aslında iki farklı şekilde sunulur.

Bunlardan ilki, Hoca’nın aktardıklarıyla tanıdığımız padişah profilidir. Romanın özellikle ilk yarısında Venedikli evden çıkmaz ve Padişah'ın huzuruna gitmez – bu ayrıcalık sadece Hoca’ya mahsustur.

Hoca, Padişah'ı aptal, ahmak bir çocuk olarak değerlendirir. Ona astronomi gözlemlerini, teorilerini, çalışmalarını anlatmaya çalışsa da, padişah bu konularla fazla ilgilenmez ve ondan sürekli kendisi için kehanetler yapmasını, hayvanlardan bahsetmesini ister. Bunlar, Hoca’nın Padişah'ı fazla zeki olmayan, rahatlıkla kontrol altına alınabilecek bir kişi olarak görmesini sağlar.

Ancak, roman ilerleyip Hoca yerine Venedikli saraya gitmeye başladığında, Padişah'ın hiç de Hoca’nın anlattığı kadar “aptal” olmadığı ortaya çıkar. Venedikli, Padişah’ı “şakacı, aklı başında, ustaca sorular soran, küçük kurnazlıklar yapan” bir adam olarak görür.1 Bu, Hoca’nın aktardığı profile oldukça zıt bir tanımlamadır.

►►Sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz:

#BeyazKale #OrhanPamuk