Kontrol kaleminin çalışma mantığı size anlatıldığı gibi değil. – Mehmet Tosuner - www.kumanda.org

Lütfen yorumlarınızı sadece youtube’de bu videonun altına yazınız. Diğer yerlerde yazdığınız yorumları maalesef takip etme şansım yok.
Bu video Türk gençlerinin mesleki eğitimine katkıda bulunmak amacı ile hazırlanmış olup herhangi bir ticari amaç için kullanılamaz ve çoğaltılamaz.

[aletcantasi]

Değerli paylaşım için teşekkürler Hocam, deneyinizi farklı şekillerde tekrar ettim ve aynı sonuca ulaştım. İkinci görüşünüzle benzer kanaat oluştu bende de. Burada devre sadece ayaklarımız üzerinden rezistif olarak değil de havadan kapasitif olarak da tamamlanıyor.

Deneyi 3 farklı şekilde yaptım.

1) Kontrol kalemi arkasındaki metal yüzeye izoleli tip (kalın izoleli elektrikçi pensesi) ile dokundum ve zayıf şekilde ışık verdi.

2) 3-4 metre kadar 1 mm^2 NYAF kabloyu yere serdim kablonun izoleli kısmından tutarak bir miktar soyduğum ucunu kontrol kaleminin arkasındaki metal kısma temas ettirdim gene zayıf şekilde ışık verdi.

3) Üçüncü deneyde kontrol kalemi arkasındaki lambayı normal kullanım şekliyle neredeyse aynı parlaklıkta yakmayı başardım.

Elde ettiğim sonuçlar bu şekilde, esasen bu konu her elektrikçinin mesleki hayatında tecrübe ettiği bir konu ama bu şekilde sizin gibi dikkatli düşünemiyor insan. Yeterince uzun (5-6 metre) boyunda topraklı bir uzatmayı topraksız prize bağladığınızda ve toprak terminaline kontrol kalemiyle baktığınızda kontrol kaleminin gene zayıfta olsa ışık verdiğini görürsünüz. Buradaki kaçak da tahminimce kablo içindeki kapasitif etkiden dolayıdır. Hatta böyle durumlar için LoZ konumlu multimetreler bile çıktı.

Farklı bir tecrübe oldu, çok teşekkürler. 😊

[Balkan]

Nötr hattının topraklamasını kaldırın kontrol kalemi her iki uçda da yanar.
Başka bir deyişle ; 220 /220v bir izolasyon trafoda primler ucunda sadece faz da yanarken, sekonder ucunda her iki ucunda da yandığını görürsünüz. Ancak sekonderin bir ucunu topraklarsanız o uçda yanmazken diğerinde yanacaktır.
Umarım bu olay kontrol kaleminin nötr, toprak ve faz ilişkisine değişik açıdan bakmaya yardımcı olur.
Ayrıca Y/G kontrol kalemleride, insan teması olmadan sizin çekiç deneyi gibi küçük bir metal plakaya çalışır. Lambanın faal olduğunu test etmek içinde manyeto üteteciyle lamba test edilir ve ondan sonra canlı uç kontrol edilir. Yani; aslında lamba canlı uçda da, yüksek gerilim veren bir manyetoda da yanmaktadır.

[dogucosgun]

Hocam harika bir video olmuş elinize sağlık izolasyon trafosunun çalışma mantığını anlatan bir video yapar mısınız kimse sizin gibi anlatmıyor

[yunussadiaktan]

Güzel bir konu açmışsınız. Ben de izleyince düşündüm ve 2. Seçeneğin doğru olduğuna karat verdim. Hatta faz hattına çıplak el ile değdiğimizde çarpılmamız da akımın direkt üzerimizden toprağa geçmesi sebebiyle değil kapasitif reaktansın çok düşük olması ve arada kontrol kalemi gibi mega ohm seviyesinde bir direncin olmaması sebebiyle oluyor kanaatine vardım.

[fredmeyer]

Havadaki radyo dalgalari insan vucudunda ve metallerde kapasitans yapiyor olabilir. Prizdeki faz ile vucudumuz arasinda potansiyel fark oluşuyor.

[mehmetlutfinalcabasmaz]

Hocam ikinci görüşünüz doğru. Burada Kondansatör eşdeğeri oluşuyor. Kontrol kalemi ile toprak arasına konulan her yalıtkan seri bağlı kondansatör gibi çalışır. Kağıt deneyinizdeki kağıtları kontrol kaleminin arkasına değilde sizin bastığınız yere yüzeyi geniş olacak şekilde koyarsanız kontrol kalemi biraz daha parlak yanabilirdi. Bildiğiniz gibi örneğin düzlem kondansatörlerde c değeri yüzey alanı ile doğru levhalar arasındaki mesafeyle ters orantılı değişir. Tüm devreyi seri RC devresi olarak düşünürsek Lambanın yanabilmesi için 50 Hz deki kapasitif reaktansın belli değerin altında olması gerekir. Bu da eşdeğer C değerinin yeterince büyük olması ile mümkündür.
Bu özellik 3 fazlı ac ark ocaklarında faz ile ocağın metal gövdesi arasındaki gerilim ölçümlerinde görülür.. AC Ark ocaklarında trafo sekonderi üçgen bağlı olup elektodlara gerilim uygulandığında ve elektrodların hurda metal ile teması olmadığında yani akım çekilmediğinde ocak tabanı ile her faz gerilimleri arasında yani faz toprak gerilimlerinin eşit olmadığı görülür. Bu tamamen fazlar ile ocak tabanı arasındaki dağılmış C kapasitelerinin dengesiz olmasından kaynaklanır. Elektrodlar hurdaya değip Akım çekildiğinde bu gerilimler eştlenir.
Selamlar.

[elifceker]

Hocam nötr ve toprak trafonun çıkışında bağlı dediniz dolayisiyka insan ayni noktada degmis oluyor ve potansiyel fark oluşmadığı icin akım akmıyor kontrol kalemi yanmiyor doğru mudur?

[yildirimkemal]

Hocam o zaman o bulunduğunuz ortamda faza değdiğinizde elektrikte çapmaması lazım değil mi?

[stonehead]

Hocam selamlar, bu konuyu bende merak etmistim eskiden ve anladim ki bizi sasirtan sey alternatif akim problemlerini kagit uzerinde cozmek icin kendi uydurdugumuz basitlestirilmis sistem. Ben ilk teorinize katiliyorum. Alternatif akimda pozitif gerilim oldugunda fazdan notre, negatif gerilim oldugunda notrden faza akim gider yalniz, notrden faza akim gidebilmesi icin fazin bunu cekebilmesi gerekir, yani fazin notre gore daha negatif potansiyelde olmasi gerekir, bize ogretildigi gibi bir faz bir notr 230v ac degerine ulasmiyor, faz notre gore pozitif yada negatif polaritede 230vac potansiyeline ulasiyor. Kisaca notrde gerilim degisikligi olmuyor, o hep referans degerinde (ideal dengeli sistemler icin), faz elektronlari iteliyor yada cekiyor, derslerde anlatildigi gibi kaynagi ters bagladik artik 230v ac notr tarafinda degil. Bu durumda kontrol kalemi sadece fazda yaniyor, sistem size elektron gonderiyor ve bunu geri cekiyor, buda sizin kapasitenizle alakali, cekicin alabilecegi elektron miktari bir insana gore cok daha az, o yuzden cok hafif yaniyor. Eger dengesiz yuklenmis uc fazli bir dagitim trafosundan gelen sistemde notre kontrol kalemi takarsaniz hafif sekilde yandigini goruruz, cunku notr artik kaymistir, 0 potansiyelde degildir. Merakli arkadaslar voltmetre ile faz-toprak ve notr-toprak gerilimlerini olcerek anlatmak istedigimi deneyimleyebilirler. Bu ilginc konu icin tesekkurler.

[cagdasozdemir]

Merhaba. İletken kopuğunu bulan, pilli-ledli kontrol kalemleri de enterasan. Power kablosunun ucu boşta olduğu halde faz üzerindeki iletken kopuğunu tespit edebiliyoruz. Eğer kalem kablo çevresindeki manyetik alanı algılıyorsa kabloda akım akışı yok dolayısıyla çevresinde de manyetik alan oluşamaz. Sizin sorunuzun cevabı bu konunun da cevabı olacağı kanısındayım.

[dindarateist]

İkinci açıklama en doğru olan, telefon ekranida aynı şekilde çalışıyor. Bunun test etmenin en kolay yolu kontrol kaleminin ucuna geniş bir levha bağlamak.

[canavc]

kolay gelsin sorum olacak. elimde bir metre kaliteli hoparlör kablosu var 2*1.5 kablonun birinin ucuna elektrik verince diğer uçlarından birisi tam diğeri kısık yanıyor sebebi nedir?

[kxfay]

Konrol kalem lanbasini birde ters cvr tut iyi carpiyor. Neden anlamadim ama. Araya bir adet dyot etkisi vardi olsa ters donmemesi lazim

[tugratasarim]

Alternatif akımda faz kavramı başlıklı videonuz ile çoğu soruma cevap bulmuştum.

Bu videodaki sorunuzda uzun yıllar aklıma takılmıştır.

Yeterli gerilime sahip Bir transformatör çıkışındaki iki kaboladan herhangi birini kontrol kalemi ile ölçmeye çalışsak kontrol kalemi çalışır mı?

[ahmetbudak]

Hocam merhaba 2. Bence de doğru insan vücudunun yüzey alanı yaklaşık 1.80 m2. Bu durumda toprak (yeryüzü) ile aradaki mesafe onlarca metre dahi olsa havanın dielektrik sabiti 1 olduğundan C=epsilon× A/d eşitliğinden insan vücudu ile yeryüzü arasındaki mesafe 20m dahi olsa sığa : 0, 09 farad mertebesinde bulunur.
Bu durumda şebeke gerilimi için kapasitif reaktans 0, 03 ohmlar mertebesinde olur ki, kontrol kalemi içindeki 2 Mega ohmluk dirençle seri hali lambayı ışıldatacak akımın geçmesine müsaade eder.
Kaldı ki 220v dc gerilimi kontrol kalemine bu şekilde uygularsak lamba ışıldamaz . Bu da kapasite etkisi ile çalıştığını doğrular.Aydınlatıcı bu videonuz için teşekkürler.

[everygelem]

Lambanin yanmasi icin icinden akim gecmesi gerek bunu biliyoruz. İki durum var. Birincisi kontrol kaleminin direkt bu akimin fazdan topraga dogru sekilde bir iletken yoluyla tamamlaması. İkinciside deşarj akimi olarak (sizinde anlattiniz gibi) iletken nesneyi elektrik alani oluşturacak sekilde beslemek suretiyle beslemesi ve bu sayede cok az da olsa akım geçişi sayesinde lambanin yanması.

[anilonkibar]

Mehmet Hocam Merhabalar, aklıma şöyle birşey takıldı bir anlıkta olsa kontrol kalemine dokunurken yerle ilişkimizi kesersek (zıplarsak mesela) ne olur?

[HErtas-dzej]

Hayırlı işler hocam gece gece devrelerimi yaktın😊 ben ilk anlattığın şekilde olduğunu biliyordum ama topraktan izoleykende yanmasına şaşırıyordum

[movingheadist]

topraklama ile ilgilide kafamda soru işaretleri var. topraklama içinde bildiğimiz kaçak akım toprak üstünden akıp en yakın trafo merkezine ulaşıp devresini tamamlar. bendeki soru işareti şu 100 mt kabloda bile kaç volt voltaj düşümü olurken kaçak akım yüzlerce metre nasıl ilerleyip devreyi tamamlayabiliyor

[movingheadist]

üreticilerden net bilgi alınabilinir mi acaba