Η Κληρονομιά της Ντροπής – Πώς οι Προηγούμενες Γενιές τα Έμαθαν Λάθος

Η Κληρονομιά της Ντροπής – Πώς οι Προηγούμενες Γενιές Έμαθαν Λάθος για το Σώμα και το Σεξ
Για δεκαετίες, οι ελληνικές οικογένειες δίδαξαν στα παιδιά τους το σώμα και τη σεξουαλικότητα μέσα από ένα πρίσμα ντροπής, φόβου και ενοχής. Η λέξη «σεξ» θεωρούνταν ταμπού, ενώ τα γεννητικά όργανα αποκτούσαν περίεργες, υποκοριστικές ή αστείες ονομασίες για να αποφευχθεί η «άβολη» συζήτηση.
1. Το Σώμα ως «Βρώμικο» και «Αμαρτωλό»
Οι προηγούμενες γενιές μεγάλωσαν με την πεποίθηση ότι το σώμα –ιδιαίτερα τα γεννητικά όργανα– είναι κάτι βρώμικο και ντροπιαστικό. Οι γονείς απέφευγαν να αναφέρουν λέξεις όπως «πέος» ή «αιδοίο» και τις αντικαθιστούσαν με λέξεις όπως:
❌ «πουλάκι», «τζιτζίκι», «νινί», «μπιμπί»
Αυτή η πρακτική είχε σοβαρές συνέπειες:
Τα παιδιά δεν μάθαιναν να περιγράφουν σωστά το σώμα τους.
Αν βίωναν κάποια μορφή κακοποίησης, δυσκολεύονταν να την εξηγήσουν.
Μεγάλωναν με ενοχή για τις φυσικές λειτουργίες του σώματός τους.
📌 Παράδειγμα: Ένα παιδί που μεγαλώνει με τη φράση «μην ακουμπάς εκεί κάτω, είναι κακό», μπορεί να αισθάνεται ντροπή για το σώμα του και να δυσκολεύεται να αναγνωρίσει τι είναι φυσιολογικό και τι όχι.
2. Το Σεξ ως Κάτι «Πονηρό» και «Απαγορευμένο»
Στις ελληνικές οικογένειες, η συζήτηση για το σεξ ήταν συχνά ανύπαρκτη ή παρουσιαζόταν ως κάτι βρώμικο και ανήθικο. Οι γονείς, αντί να εξηγήσουν τι είναι το σεξ, χρησιμοποιούσαν φράσεις όπως:
❌ «Δεν είναι για την ηλικία σου», «Θα τα μάθεις όταν πρέπει», «Μην ασχολείσαι με πονηρά πράγματα».
Αυτό οδηγούσε σε:
Παιδιά που μεγάλωναν με παραπληροφόρηση, βασισμένη σε μύθους και φόβους.
Εφήβους που αναζητούσαν πληροφορίες από λάθος πηγές (π.χ. πορνογραφία).
Νεαρούς ενήλικες που ένιωθαν ενοχή ή αμηχανία για τη σεξουαλικότητά τους.
📌 Παράδειγμα: Ένα κορίτσι που ακούει από μικρό ότι το σεξ είναι «ντροπή» μπορεί να δυσκολευτεί να εκφράσει τις επιθυμίες του ως ενήλικη και να βιώσει τις σχέσεις με φόβο.
3. Ο Ρόλος της Εκκλησίας στη Δαιμονοποίηση της Σεξουαλικότητας
Η Ορθόδοξη Εκκλησία είχε διαχρονικά μεγάλη επιρροή στη σεξουαλική ηθική στην Ελλάδα. Οι διδασκαλίες της συχνά συνέδεαν το σεξ με την αμαρτία, την τιμωρία και τη ντροπή.
⚠️ Η κυρίαρχη αφήγηση ήταν ότι το σεξ είναι αποδεκτό μόνο για αναπαραγωγή και μόνο μέσα στον γάμο. Οτιδήποτε άλλο χαρακτηριζόταν αμαρτωλό.
Αυτό οδήγησε σε:
Ενοχοποίηση της γυναικείας σεξουαλικότητας, με το βάρος της «ηθικής» να πέφτει στις γυναίκες.
Αποσιώπηση της ανάγκης για σεξουαλική εκπαίδευση, αφού θεωρούνταν επικίνδυνη και διεφθαρμένη.
Αδυναμία συζήτησης για τη συναίνεση, αφού οι κοινωνικοί ρόλοι ήταν αυστηρά προκαθορισμένοι.
📌 Παράδειγμα: Ακόμα και σήμερα, πολλοί ιερείς δηλώνουν δημόσια ότι η σεξουαλική αγωγή στα σχολεία «διαφθείρει τα παιδιά» ή «τα ωθεί στην αμαρτία», αναπαράγοντας τη λογική της ενοχής.
4. Γιατί Πρέπει να Αλλάξουμε Αυτή την Αντίληψη
Οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η έλλειψη σεξουαλικής εκπαίδευσης δεν προστατεύει τα παιδιά – τα αφήνει εκτεθειμένα σε κινδύνους.
✔ Τα παιδιά που μαθαίνουν σωστά για το σώμα και τη συναίνεση:
Είναι λιγότερο ευάλωτα σε κακοποίηση.
Αναπτύσσουν υγιείς σχέσεις και μια θετική εικόνα για το σώμα τους.
Μαθαίνουν να παίρνουν ενημερωμένες αποφάσεις για τη σεξουαλική τους υγεία.
📌 Παράδειγμα: Ένα παιδί που γνωρίζει ότι τα γεννητικά του όργανα έχουν φυσιολογικές ονομασίες και λειτουργίες δεν θα νιώθει ντροπή να ζητήσει βοήθεια αν το χρειαστεί.
5. Τι Μπορούν να Κάνουν οι Γονείς
🌱 Σπάστε τον κύκλο της ντροπής. Μιλήστε ανοιχτά, χωρίς ταμπού.
📚 Ενημερωθείτε από αξιόπιστες πηγές. Αντικαταστήστε τους μύθους με την επιστημονική γνώση.
🗣 Ξεκινήστε συζητήσεις με τα παιδιά σας από μικρή ηλικία. Χρησιμοποιήστε σωστές λέξεις και ενθαρρύνετε τις ερωτήσεις.
✅ Η σεξουαλική εκπαίδευση δεν είναι ανηθικότητα – είναι γνώση, προστασία και δύναμη για τα παιδιά μας!