Βγήκα ψηλά στα διάσελα, τσάμικο ~ Δημήτρης Καραχάλιος - Σ. Κανελλάκης, κλαρίνο, Α. Νιάρχος, φλογέρα

Απόσπασμα από εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 27 Αυγούστου 2021 στην Καρύταινα Αρκαδίας για τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.

Από την υπέροχη φωνή το Δημήτρη Καραχάλιου ακούμε το γνωστό σ' όλο το Μοριά τραγούδι του Τριτσιμπίδα «Βγήκα ψηλά στα διάσελα...», στο ρυθμό του τσάμικου χορού.

Το Δημήτρη Καραχάλιο συνοδεύει γνήσιο παραδοσιακό συγκρότημα αποτελούμενο από τους παρακάτω μουσικούς :

Σωτήρης Κανελλάκης - κλαρίνο
Ανδρέας Νιάρχος - φλογέρα
Ανδρέας Μιχολιάς - λαούτο
Χρήστος Λυκουρέντζος - κρουστά

Για το τραγούδι αυτό που ακούμε, ύστερα από έρευνα του καταξιωμένου λαογράφου και μουσικολόγου Χρήστου Μυλωνά, προκύπτουν τα εξής :

Έχουν γραφτεί και ακουστεί πάρα πολλά αυτά τα χρόνια…(1892)
Το τραγούδι σίγουρα είναι μύθος, είναι θρύλος, έχει ωραίο ποιητικό κείμενο και το κατατάσσομαι στα τραγούδια του γάμου.
Ωστόσο όμως εδώ υπάρχουν κάποιες αντιφάσεις, βάσει όλων αυτών που έχουν ακουστεί εδώ και πολλά χρόνια από μελετητές, ερευνητές, αλλά κι από συγγενείς του Τριτσιμπίδα.
Παρατσούκλι ήταν το «Τριτσιμπίδας» σήμαινε ο πανούργος, ο πανέξυπνος, ο τετραπέρατος.
Υπήρχε όμως και μια άλλη εκδοχή, σύμφωνα με την οποία το όνομα του βγήκε από τις τριτσιμπιδούλες, τις έλικες που κρατούσαν από τα τσαμπιά τα σταφύλια.
Ο Τριτσιμπίδας ήταν πάρα πολύ πλούσιος, είχε πολλά κτήματα, όπως λέει και το τραγούδι, είχε αμπέλια και σταφίδα και ερωτεύτηκε την Μπεμπιγέ τουρκικής καταγωγής, ή αλλιώς τη Μαριγώ (Μαρία + ωραίω = Μαριγώ) όταν εκχριστιανίστηκε.
Θέλησε λοιπόν να παντρευτεί τη Μαριγώ από του Λάλα και σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή την παντρεύτηκε, αλλά το κακό το μάτι δεν επέτρεψε να στεριώσει αυτός ο γάμος όπως λέμε… με αποτέλεσμα να χωρίσουν και ο μεν Τριτσιμπίδας να έχει τραγική κατάληξη να χάσει όλη την περιουσία του η δε Μαριγώ να επιστρέψει στου Λάλα όπου και ξαναπαντρεύτηκε.
Πάμε όμως και σε μια άλλη εκδοχή εντελώς διαφορετική.
Σύμφωνα λοιπόν μ’ αυτή το τραγούδι μιλάει για ένα γάμο ο οποίος ποτέ δεν έγινε.
Αυτή την εκδοχή τη βρήκαμε σε μια μεγάλη έρευνα και μια μεγάλη μελέτη που έκανε απόγονος του Τριτσιμπίδα ο Νικολής Τριτσιμπίδας.
Εδώ τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά.
Σύμωνα μ αυτή ο Τριτσιμπίδας ερωτεύτηκε την Μπεμπιγέ ή αλλιώς τη Μαριγώ, θέλησε να την πάρει, αλλά τελικά τα πράγματα δεν εξελιχτήκαν έτσι, παρόλο που έγιναν οι αρραβώνες, ο γάμος αυτός τελικά ματαιώθηκε και δεν έγινε ποτέ και εδώ αξίζει να σας δώσουμε τα στοιχεία που έχουμε μαζέψει από μαρτυρίες πάντοτε, που είναι πολύ ενδιαφέροντα για να δούμε γιατί αυτός ο γάμος δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
Κομματάρχες εκείνη την περίοδο στην περιοχή, ήταν οι προύχοντες του Πύργου οι Κρεστενίτες και οι αντίπαλοί τους ήταν οι Σισίνιδες της πεδινής Ηλείας και της Γαστούνης, οπλαρχηγοί του '21 με μεγάλη συμμετοχή στον αγώνα και πολιτικοί.
Ο Νικόλαος Τριτσιμπίδας συνδεόταν με τους Σισίνιδες σύμφωνα μ αυτή την εκδοχή, ενώ από την άλλη το σόι της Μαριγώς συνδεόταν με του Κρεστενίτες, οπότε αν παντρευόταν ο Τριτσιμπίδας τη Μαριγώ, αυτομάτως το σόι της Μαριγώς θα έπρεπε να περάσει στην πλευρά του Σισίνη, πράγμα το οποίο οι προύχοντες της περιοχής του Λάλα δεν το δέχονταν η δική τους Μαριγώ να παντρευτεί τον Τριτσιμπίδα δηλαδή τον πλούσιο της άλλης περιοχής, από τη στιγμή που είχαν και τέτοιες έριδες και κόντρες πολιτικές μεταξύ τους.
Έπρεπε λοιπόν να βρεθεί ένας τρόπος για να ακυρωθεί αυτός ο γάμος. Οι Λαλαίοι τότε έβαλαν έναν ντούρο ένα λεβεντόπαιδο δηλαδή της εποχής εκείνης, να απαγάγει τη Μαριγώ.
Η απαγωγή όμως σήμαινε και ατίμωση, με όλες τις συνέπιες που θα ακολουθούσαν εκείνη την εποχή σε μια κλειστή κοινωνία.
Ο Τριτσιμπίδας όταν το έμαθε θύμωσε, στεναχωρήθηκε και δεν είχε άλλη επιλογή από το να γυρίσει, να πάει πίσω, να δώσει τα δώρα αυτά που είχε για το γάμο και απλά να τελειώσει εκεί η υπόθεση «γάμος» και να φύγει. Αυτή λοιπόν ήταν η δεύτερη εκδοχή.
Άρα, συμπερασματικά, η μια εκδοχή έλεγε ότι ο Τριτσιμπίδας παντρεύτηκε τη Μαριγώ και εν συνεχεία χωρίσανε και η δεύτερη εκδοχή λέει ότι αυτός ο γάμος ματαιώθηκε δεν έγινε ποτέ διότι πολύ απλά ένας πλούσιος σαραντάρης αρραβωνιάστηκε μια πανέμορφη νεαρά κοπέλα τη Μαριγώ, που την έκλεψε ένα ρωμαλέο παλικάρι και ο γάμος τελικά ματαιώθηκε.
Πως ωστόσο αυτό το φιάσκο μπορεί να εξελιχτεί σε τραγούδι γαμήλιας γιορτής; δεν είναι λίγο οξύμωρο; δηλαδή να εγκωμιάζεται ένας γάμος ο οποίος ποτέ δεν έγινε.
Και σ’ αυτό έχουν δοθεί απαντήσεις :
Εικάζεται λοιπόν ότι όλο αυτό είχε έναν περιπαικτικό - χιουμοριστικό χαρακτήρα, δηλαδή προσπαθεί να διακωμωδήσει την ηλικία του πλούσιου Τριτσιμπίδα, που θέλει να παντρευτεί την κατά πολύ νεότερη του Μαριγώ, γι αυτό λέει κι ο στίχος «Που -ν- παιδί και παλικάρι και βαρεί και το γιογκάρι».
Από το γάμο λοιπόν του Τριτσιμπίδα και της Μαριωρής που είτε έγινε, είτε δεν έγινε, εικάζεται ότι βγήκε και η γνωστή σε όλους μας παροιμία, «Όλα τα ΄χει η Μαριωργή ο φερετζές της λείπει».