“Ανοιχτά Πανιά 2023” – Σελασφόρος

Εικαστική εγκατάσταση-δράση / Υφαντό έργο, Video art, Land art
Μαρίνα Βελησιώτη & Μαλβίνα Παναγιωτίδη.
Τετάρτη 30 Αυγούστου (εγκαίνια-παρουσίαση) / Η εγκατάσταση παρέμεινε έως και τις 15 Σεπτεμβρίου.
Μοναστήρι Αγίου Ιωάννη Ελεήμονα στον Παζινό, Εξωτερικό Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων, Πλατεία Καθιανών, Αλσάκι Στερνών.

Το εικαστικό και σπονδυλωτό έργο «Σελασφόρος» είχε ως αφετηρία την ιστορία του Αρκουδόσπηλιου στη χερσόνησο του Ακρωτηρίου. Η συγκεκριμένη σπηλιά αποτελούσε ιερό στην αρχαιότητα αφιερωμένο στη θεά Άρτεμη, η οποία είχε μεταμορφωθεί σε αρκούδα. Η Άρτεμις, θεά της φύσης, γνωστή και ως «Σελασφόρος», προσωποποιεί το καθαρό φως και συνδέεται με τον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου. Το πρότζεκτ «Σελασφόρος» εστίασε στη δημιουργία έργων σε διαφορετικά τοπόσημα της χερσονήσου και υλοποιήθηκε στη δημοτική ενότητα Ακρωτηρίου.

Το έργο ακολούθησε μια αφηγηματική διαδρομή, έχοντας ως αναφορά σπήλαια, μοναστήρια και αρχαιολογικές θέσεις της περιοχής, καθώς και τοπικές μυθολογίες. Καταλήγοντας στην κοινότητα των Στερνών, με ενδιάμεσους σταθμούς την Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων, τα Καθιανά και τον Παζινό, πραγματοποιήθηκαν δράσεις και έργα: Υφαντό, video art, εγκατάσταση στο τοπίο και συμμετοχικό γεύμα.

Η εγκατάσταση στο Μοναστήρι Αγίου Ιωάννη Ελεήμονα στον Παζινό αποτελούμενη από το βίντεο και το υφαντό ήταν εμπνευσμένη από την επίσκεψη στον Αρκουδόσπηλιο και τη σύνδεσή του με τη θεά Άρτεμις και με τοπικές μυθολογίες για τη γυναίκα, τη φύση και το φως. Τα έργα φώτισαν πτυχές του σπηλαίου και ξαναζωντάνεψαν τους σχηματισμούς του μέσα από την πολιτισμική του ιστορία και τους συμβολισμούς του.

Το έργο τοπίου το οποίο βρίσκεται στην Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων σχεδιάστηκε ύστερα από καλλιτεχνικό εργαστήριο/βιωματικό περίπατο μελετώντας τη χλωρίδα και την πολιτισμική ιστορία της περιοχής, το οποίο οδήγησε στη δημιουργία ενός νέου σχηματισμού-συμβόλου. Ο σχηματισμός αποτυπώθηκε στη γη με τη μορφή φύτευσης αρωματικών φυτών και βοτάνων της περιοχής.

Το έργο στα Καθιανά ήταν ένα ψηφιακό κολλάζ και ψηφιακή εκτύπωση σε σημαιόπανο και είχε σημείο αναφοράς τα παραδοσιακά υφαντά της Κρήτης και τις τοπικές συνταγές και μαγειρική. Έχει δημιουργηθεί ένα νέο «υφαντό» όπου με τη μορφή κολλάζ τα παραδοσιακά μοτίβα έχουν αντικατασταθεί από τοπικά φαγητά, γλυκά και προϊόντα.

Η εγκατάσταση φαγητού στις Στέρνες με παραδοσιακά φαγητά της περιοχής σε σχηματισμό του αστερισμού της Μεγάλης Άρκτου έφερε σε διάλογο την παράδοση με τη σύγχρονη τέχνη και τόνισε τον κοινωνικό ρόλο των γυναικών και των πρακτικών τους από την εποχή της Μινωικής Κρήτης έως σήμερα. Επρόκειτο για μια γλυπτική εγκατάσταση και ένα συμμετοχικό γεύμα που εστίασε στη σημασία του φαγητού αφιερωμένο στις σύγχρονες γυναίκες της Κρήτης και τη φύση.

Στα εγκαίνια, πρώτη παρουσίαση των έργων, οι επισκέπτες είχαν τη δυνατότητα να περιηγηθούν στους τέσσερις αυτούς σταθμούς-προορισμούς ιδιωτικά με το όχημά τους ή να περιηγηθούν σε όλα τα σημεία με το ειδικό λεωφορείο της δράσης που είχε διατεθεί για προγραμματισμένες διαδρομές. Το έργο στο εξωτερικό της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων έχει παραμείνει εγκατεστημένο στον δημόσιο χώρο και είναι επισκέψιμο για το κοινό.

Σύνδεσμοι:
Βιογραφικά συντελεστών

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Έρευνα – σύλληψη – εικαστική δημιουργία: Μαρίνα Βελησιώτη και Μαλβίνα Παναγιωτίδη
Ευχαριστίες στις/στους:
Στέλιο Μιχαηλάκη (Αντιδήμαρχο Δημοτικής Ενότητας Ακρωτηρίου), Μαρία Στρατουδάκη (Προέδρο Δημοτικής Κοινότητας Αρωνίου), Αδελφότητα της Ιεράς Μονής της Αγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων, Εκκλησιαστικό Συμβούλιο Ενορίας Παζινού και Εφημέριο Πρωτοπρεσβύτερο Εμμανουήλ Κουδουμνάκη, Δημήτρη Γιανναράκη (Πρόεδρο Τοπικής Κοινότητας Στερνών), Άννα Πετράκη (Πρόεδρο Πολιτιστικού Συλλόγου Καθιανών), Βαγγέλη Ανδρεαδάκη (Αντιπρόεδρο Πολιτιστικού Συλλόγου Καθιανών), Βιργινία Καπετανάκη, Πέτρο Λαδάκη.

Οργάνωση – Παραγωγή – Χρηματοδότηση Φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά»: Δήμος Χανίων – ΚΕΠΠΕΔΗΧ-ΚΑΜ
Συνδιοργάνωση Φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά»: Περιφέρεια Κρήτης
Υπό την αιγίδα: Υπουργείο Πολιτισμού
Καλλιτεχνική Διευθύντρια Φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά»: Μυρτώ Λάβδα
Επιτροπή Αξιολόγησης Φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά 2023»: Μαρία Βασιλάκη (Ομότιμη καθηγήτρια Ιστορίας Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης, μέλος της διοικητικής επιτροπής του Μουσείου Μπενάκη), Γιάννης Δούκας (Συγγραφέας-Ποιητής), Έφη Θεοδώρου (Σκηνοθέτης Θεάτρου, Καλλιτεχνική Διευθύντρια ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης), Μυρτώ Λάβδα (Εκπαιδευτικός Τέχνης, Καλλιτεχνική Διευθύντρια εγχειρήματος «Ανοιχτά Πανιά»), Αρασέλη Λαιμού (Σεναριογράφος-Σκηνοθέτης και Μοντέζ), Μίλτος Λογιάδης (Διευθυντής Ορχήστρας, καθηγητής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο), Σεσίλ Μικρούτσικου (Χορογράφος-Χορεύτρια), Κώστας Χριστόπουλος (Εικαστικός, Επίκουρος Kαθηγητής ΑΣΚΤ).

Video by: Γιάννης Τζανάκης/Εικονοτόπιο