Hoe de ouderenzorg werd afgebroken | Zembla Onderzoekt

De ouderenzorg staat onder flinke druk. Dat komt doordat in 2013 vanwege bezuinigingen de verzorgingshuizen werden afgeschaft. Ouderen moeten daardoor steeds langer thuis blijven wonen. Wat betekent dat in de praktijk? In deze video zie je hoe de ouderenzorg werd afgebroken.

Tot 2013 konden ouderen voor zorg op verschillende plekken terecht. Bij ouderen die af en toe wat hulp nodig hebben, kwam de thuiszorg langs. Ouderen die niet meer zelfstandig kunnen wonen, konden naar een verzorgingshuis, ook wel bekend als bejaardenhuis. En wie echt intensieve medische zorg nodig heeft, ging naar een verpleeghuis. Maar in 2013 worden alle verzorgingshuizen afgeschaft omdat het kabinet wil dat de zorg goedkoper wordt.

Zolang ouderen geen intensieve medische zorg nodig hebben, moeten ze dus thuis blijven wonen. Door dat huidige langer thuisbeleid staat de ouderenzorg onder flinke druk. Ouderen werden meer afhankelijk van thuiszorg en van familie. Maar ook bij de thuiszorg is het druk. En familie heeft niet altijd tijd om te mantelzorgen.

Het ‘langer thuis-beleid’ zorgt bovendien ook voor problemen bij andere vormen van ouderenzorg. Inmiddels staan meer dan twintigduizend mensen op de wachtlijst voor het verpleeghuis. En in de ziekenhuizen komen steeds meer ouderen terecht die zorg nodig hebben. Zij kunnen soms niet naar huis en houden dan een bed bezet. Vorig jaar werden dagelijks meer dan 700 ziekenhuisbedden bezet gehouden door mensen die nergens anders naartoe konden.

In 2020 spraken we met Hugo de Jonge, die toen minister van Volksgezondheid was, over mogelijke oplossingen. Hij liet weten nieuwe vormen van wonen en zorg te willen stimuleren. Zo zijn er bijvoorbeeld plannen voor levensloopbestendige huizen. Dan zitten slaap- en badkamer op de begane grond. Ook zijn er plannen voor geclusterde woonvormen: je huurt of koopt dan zelf een huis, maar de zorg wordt voor iedereen gezamenlijk geregeld.

Inmiddels zijn er ambitieuze doelen om de zorg voor ouderen te verbeteren. Zo moeten er in 2030, 290.000 nieuwe woningen zijn gebouwd. Maar het is nog onduidelijk in hoeverre dat tot nu toe lukt.
Ondertussen heeft Nederland te maken met dubbele vergrijzing. Dat betekent dat de groep ouderen de komende jaren steeds groter wordt – en dat hun gemiddelde leeftijd omhoog gaat. De verwachting is dat er in 2050 twee tot drie keer zoveel tachtigplussers zijn als nu. De vraag naar ouderenzorg zal dus alleen maar toenemen.

Onderzoek door: Nicolien Herblot en Els Knaapen
Script: Fé van Ham
Presentatie: Lilit Martirosova
Eindredactie: Roelof Bosma
Montage: Joachim Spruijt en Eva Houtsma
Productie: Jennifer Burger
Animaties: Ernst Ruijgrok, Jules Parijs en Liza Renee Verboon


00:00 De onthulling
00:33 De misstand
01:47 Het onderzoek
06:42 Het wederhoor
07:49 De consequentie
09:24 De conclusie
09:49 Meer weten?

#ouderenzorg #bejaardenhuis #verzorgingshuis

Luister onze onderzoeksverhalen in onze podcast:

Volg ons ook hier:

[ZEMBLA_BNNVARA]

Dank voor de vele reacties, we lezen jullie verhalen met veel interesse. Wel willen we graag dat de discussie on-topic blijft.

[judithvanderklip_]

Mijn moeder is manager van een zorginstelling voor ouderen. Je komt daar niet zomaar meer terecht weet ik van haar. Het is triest hoe de zorg versplinterd is geraakt en ouderen zo lang thuis moeten wonen. Je moet ze in beeld hebben, het moet goed en op tijd gesignaleerd worden, er moet zorg beschikbaar zijn en familie moet tijd en mogelijkheden hebben om dit te laten werken. Eenzaamheid is enorm onder ouderen. Vaak kunnen zij zelf geen hulp meer regelen als zij niemand hebben. Het is heel complex voor zo iemand om überhaupt een indicatie te krijgen. Ik snap niet waarom zorg voor ouderen niet goedkoper zou zijn als het gecentreerd wordt verzorgd, dat drukt toch enorm de kosten?! Al die mensen die in de problemen komen kosten de maatschappij enorm veel geld. Ik heb deze decentralisatie nooit begrepen. Breng de woonzorgcentra terug! Aangevuld door grote woongroepen voor ouderen. Zo komen ook weer gigantische hoeveelheden gezinswoningen vrij.

[jerroen]

Bedankt Rutte & De Jonge! Alles wat ze verzonnen hebben, inclusief bezuinigingen, is op een enorm drama uitgelopen. Nederland is onderhand een derdewereldland aan het worden

[charlotte]

Ik ben drie jaar geleden gestopt als Verzorgende IG in de thuiszorg. De werkdruk was veel te hoog. En met de afschaffing van verzorgingshuizen hadden wij dit als zorgpersoneel al voorzien

[thomasjellinek]

Breng verzorgingstehuizen terug.
Een goede verzorgingstehuizen zijn een warme gemeenschap met genoeg leuke activiteiten voor de oude dag.

[WendyTimmermans]

Het probleem begon 25 jaar geleden al toen ik begon in de zorg en is niets aangedaan, alleen maar meer bezuinigd, onbegrijpelijk! Zie nu ook veel meer schrijnende situaties als vroeger.

[irmavandeuveren]

Dit probleem is heel bewust gecreëerd. Ze wisten dat de vergrijzing eraan kwam.

[karinnie]

Bejaardentehuis terug!! Minder eenzaamheid, veiliger, mantelzorger wordt ontzorgdcen er komen weer vele huizen vrij voor starters en gezinnen. Win-win-win-win

[mboerdijk]

Ik ben een mantelzorg voor beide schoonouders. Een dementie andere uitbehandelt kanker. Meer dan 40 uren per week, dag EN nacht. Ik ben al meer dan 2 jaar uitgebrand. Ik stoort in. En dan krijg ik te horen: we moeten nog kijken wat mogelijk is, een stapje bij doen.

[marijkegravemaker]

Niet alleen meer iets kunnen, maar ook super eenzaam!

[fateshippping]

ook zo mooi he, Hugo de Jonge, terug naar vroeger is geen oplossing. maar de gemeente moet opzoek naar een oplossing. en die moeten dat sneller doen. laten we eerlijk zijn dat slaat toch nergens op.

[RoosDeBloemologe]

Dit creëert gevaarlijke situaties, een veel te hoge werkdruk en werkt eenzaamheid onder ouderen in de hand.. eeuwig zonde!

[the-feral-imp]

Ik ben zelf afgelopen jaar gestopt in de gehandicaptenzorg. De hoeveelheid werk die verwacht wordt van het personeel in de tijd die je krijgt is werkelijk onbegrijpelijk. Al dat werk moet tijdens de begeleiding plaatsvinden, want enkel die tijd is declarabel. Maar als je in een gesloten afdeling werkt kan je niet zomaar een paar uur niet aanwezig zijn, dan breken ze de tent af. De staat van de zorg en de druk op het personeel is niet gezond. Ik zag collega na collega wegvluchten of ziek worden.

[WendyTimmermans]

Werk zelf ook in de zorg. Denk dat het grootste probleem het personeelstekort is, veel uitstroom door pensioen of werkdruk en bijna niemand wil de zorg meer in door hoge werkdruk, veel bureaucratie, de gemoedelijkheid die er ooit was is ook steeds meer weg aan het gaan door alle regels en tekorten op alle gebieden.

[spookje]

09:10 Ik heb een jaar terug in de zomer in een bejaardentehuis vakantiewerk gedaan. Het deed mij zeer om te zien dat deze mensen nog steeds heel eenzaam waren. Ze hadden allemaal een eigen appartementje met alle basis dingen. Er was geen gezamenlijke woonkamer dus bejaarden zaten nog steeds hele dagen alleen in hun woning. Ik heb daarvoor vakantiewerk gedaan bij een huis voor dementerende ouderen, deze hadden alleen een eigen slaapkamer waardoor ze veel meer met elkaar optrokken in de gezamenlijke keuken/woonkamer.

Ik hoop dat er wordt opgelet hoe deze verzorgingstehuizen worden gebouwd.

[JanPK]

Ik ken meerdere medewerkers in de verplegingszorg voor ouderen, allemaal door te zwaar werk en onderbezetting fysiek en mentaal overbelast.
Mijn oma leefde tot haar 96e zelfstandig, was vrijwel blind maar kon nog lopen als de brandweer. Na enig aandringen kon ze naar het verzorgingshuis en is dit jaar op 101 jarige leeftijd overleden. Een oudtante zit daar nu ook en zegt dat het net een hotel is. Zeer goed geregeld. Zij was gevallen. Beide konden niet meer thuis maar we moesten wel aandringen op noodzaak. Ook omdat de kinderen in de 70 zijn. De zorg is hier goed geregeld maar het personeel heeft het ogenschijnlijk pittig. Weinig tijd, uitloop, onderbezetting. Het beroep is tweezijdig zorgelijk. Deze mensen doen zeer belangrijk werk. Daar hoort ook iets zeer goeds tegenover ts staan.

[TheBabetteV]

Ik ben het echt spuug zat!
Ons geld gaat naar wapens, opbouwen Gaza, miljarden naar dure duurzame projecten etc etc

Ik wil dat mijn belasting geld wordt gebruikt voor onze ouderen!!!!

[djzrota]

Ik had graag een debat willen zien tussen Pim Fortuyn en Hugo de Jonge. Pim had gehakt van em gemaakt 100%.

[tanjadeboer]

Ik ben oprecht bang voor mijn toekomst 😢

[petravanijzendoorn]

Er is niks gebeurd ja een grote puinhoop van geworden allemaal te dank aan rutte