(RHODES)ΡΟΔΟΣ ΑΝΕΜΟΜΥΛΟΙ

Οι μεσαιωνικοί ανεμόμυλοι της Ρόδου Εισηγητής: Γιώργος Ντέλλας Το άλεσμα του σιταριού με ανεμόυλους στη Ρόδο κατά την προβιονηχανική εποχή ανάγεται τουλάχιστον στην ύστερη βυζαντινή περίοδο, το 13ο αιώνα, και η χρήση τους φτάνει μέχρι την ιταλοκρατία (19121943). Η ανάπτυξη της αλευροβιομηχανίας, απόρροια της βιομηχανικής επανάστασης, προκάλεσε τη σταδιακή εγκατάλειψη των παραδοσιακών βιοτεχνικών ομάδων για άλεσμα του σιταριού, των ανεμόμυλων, τον 20ό αιώνα (εικ. 1). Κατά την ιπποτική περίοδο ήταν διαδεδοένο ότι γενοβέζοι αιχμάλωτοι έχτισαν τους ανεμόμυλους στο όλο των Μύλων στο μεσαιωνικό λιμάνι της Ρόδου1 . Ο Conrad von Grunemberg το 1486 εξιστορεί ότι, όταν Γενοβέζοι θέλησαν να καταλάβουν τη Ρόδο, οι Ιωαννίτες(;) τους συνέλαβαν και, αφού σκότωσαν τους μ ισούς, επέτρεψαν στους υπόλοιπους να χτίσουν 13 ανεμόνυλους στο λιμάνι, που διαφορετικά θα στοίχιζαν πολλά χρήματα2. Όμως, τα ιστορικά γεγονότα διαφέρουν. Το 1248, όταν διοικούσε τη Ρόδο ο Ιωάννης Γαβαλάς και έλειπε στα μέρη της Νικομήδειας βοηθώντας τον αυτοκράτορα ενάντια στους Λατίνους, που κρατούσαν την Κωνσταντινούπολη, βρήκαν καιρό οι Γενοβέζοι και κατέλαβαν την πόλη που την κράτησαν έως το 1250. Τότε ο βασιλιάς Ιωάννης, που βρισκόταν στη Σμύρνη, αφού ετοιμάστηκε, έστειλε τον πρωτοσέβαστο Θεόδωρο Πρωτοστέφανο, που τον διόρισε στρατηγό, στη Ρόδο ε αξιόλογο στρατό, καράβια και 300 άλογα, αιφνιδίασε τους Λατίνους που βρίσκονταν στην ύπαιθρο να λεηλατούν και τους σκότωσε. Οι πεζοί που βρίσκονταν στην πόλη δεν άντεξαν για πολύ τον αγώνα και αφού συνθηκολόγησαν παρέδωσαν την πόλη και εταφέρθηκαν αιχμάλωτοι στο βασιλιά Ιωάννη, που τους φέρθηκε ευγενικά3. Έτσι, ο περιηγητής Jean Thenaud το 1512 δίνει ια πιο πιστευτή εξήγηση για τους γενοβέζους αιχμαλώτους, που φαίνεται τότε, για να κερδίσουν την ελευθερία τους, έχτισαν τους μύλους του λιμανιού4. Οι πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες στο όλο του λιμανιού, όπου διατηρούνται σήμερα δύο ανενόμυλοι και τα ερείπια ενός τρίτου, έφεραν στο φως τα θεμέλια άλλων πέντε, που είχαν χτιστεί πάνω στα βράχια ανατολικά του ελληνιστικού μόλου, πιθανότατα πριν την οχύρωση του από τον Μεγάλο Μάγιστρο Diedoné de Gozon το 14ο αιώνα5 (εικ. 2, 9). Η προέλευση του ανεμόμυλου θεωρείται ότι ξεκινά από την εποχή των Φοινίκων6. Η ύπαρξη ανεμόμυλων στην Περσία αναφέρεται ήδη από το 634 .Χ.7, ενώ παραστάσεις τους εφανίζονται από το 13ο αιώνα8. Ο Φαίδων Κουκουλές επίσης από παλιά έχει επισημάνει τον όρο «ανεμόμυλων» σε βυζαντινό έγγραφο του 13629. Στη μύση και το Βυζάντιο, σύμφωνα με έρευνα που έκανε ο Γεώργιος ημητροκάλλης10, αναφέρονται ανεμόμυλοι: Το σημερα παρουσιαζετε στο βιντεο !!!!

[ΠαναγιωτηςΚαραγιαννης-ρω]

Οι μεσαιωνικοί ανεμόμυλοι της Ρόδου Εισηγητής: Γιώργος Ντέλλας Το άλεσμα του σιταριού με ανεμόμυλους στη Ρόδο κατά την προβιοηχανική εποχή ανάγεται τουλάχιστον στην ύστερη βυζαντινή περίοδο, το 13ο αιώνα, και η χρήση τους φτάνει έχρι την ιταλοκρατία (19121943). Η ανάπτυξη της αλευροβιομηχανίας, απόρροια της βιοηχανικής επανάστασης, προκάλεσε τη σταδιακή εγκατάλειψη των παραδοσιακών βιοτεχνικών μονάδων για άλεσμα του σιταριού, των ανεόυλων, τον 20ό αιώνα (εικ. 1). Κατά την ιπποτική περίοδο ήταν διαδεδοένο ότι γενοβέζοι αιχμάλωτοι έχτισαν τους ανμεόμυλους στο όλο των Μύλων στο μεσαιωνικό λιμάνι της Ρόδου1 . Ο Conrad von Grunemberg το 1486 εξιστορεί ότι, όταν Γενοβέζοι θέλησαν να καταλάβουν τη Ρόδο, οι Ιωαννίτες(;) τους συνέλαβαν και, αφού σκότωσαν τους ισούς, επέτρεψαν στους υπόλοιπους να χτίσουν 13 ανεόυλους στο λιμανι, που διαφορετικά θα στοίχιζαν πολλά χρήατα2. Όμως, τα ιστορικά γεγονότα διαφέρουν. Το 1248, όταν διοικούσε τη Ρόδο ο Ιωάννης Γαβαλάς και έλειπε στα μέρη της Νικομήδειας βοηθώντας τον αυτοκράτορα ενάντια στους Λατίνους, που κρατούσαν την Κωνσταντινούπολη, βρήκαν καιρό οι Γενοβέζοι και κατέλαβαν την πόλη που την κράτησαν έως το 1250. Τότε ο βασιλιάς Ιωάννης, που βρισκόταν στη Σμύρνη, αφού ετοιμάστηκε, έστειλε τον πρωτοσέβαστο Θεόδωρο Πρωτοστέφανο, που τον διόρισε στρατηγό, στη Ρόδο ε αξιόλογο στρατό, καράβια και 300 άλογα, αιφνιδίασε τους Λατίνους που βρίσκονταν στην ύπαιθρο να λεηλατούν και τους σκότωσε. Οι πεζοί που βρίσκονταν στην πόλη δεν άντεξαν για πολύ τον αγώνα και αφού συνθηκολόγησαν παρέδωσαν την πόλη και μεταφέρθηκαν αιχάλωτοι στο βασιλιά Ιωάννη, που τους φέρθηκε ευγενικά3. Έτσι, ο περιηγητής Jean Thenaud το 1512 δίνει ια πιο πιστευτή εξήγηση για τους γενοβέζους αιχμαλώτους, που φαίνεται τότε, για να κερδίσουν την ελευθερία τους, έχτισαν τους μυλους του λιμανιού4. Οι πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες στο μόλο του λιαμνιού, όπου διατηρούνται σήμερα δύο ανεμόμυλοι και τα ερείπια ενός τρίτου, έφεραν στο φως τα θεμέλια άλλων πέντε, που είχαν χτιστεί πάνω στα βράχια ανατολικά του ελληνιστικού μολου, πιθανότατα πριν την οχύρωση του από τον Μεγάλο Μάγιστρο Diedoné de Gozon το 14ο αιώνα5 (εικ. 2, 9). Η προέλευση του ανεμόμυλου θεωρείται ότι ξεκινά από την εποχή των Φοινίκων6. Η ύπαρξη ανεμόμυλων στην Περσία αναφέρεται ήδη από το 634 .Χ.7, ενώ παραστάσεις τους εμφανίζονται από το 13ο αιώνα8. Ο Φαίδων Κουκουλές επίσης από παλιά έχει επισημάνει τον όρο «ανεμόμυλων» σε βυζαντινό έγγραφο του 13629. Στη ύση και το Βυζάντιο, σύφωνα ε έρευνα που έκανε ο Γεώργιος μητροκάλλης10, αναφέρονται ανεμόμυλοι: