Εισήγηση: Ρουσσάκης Ιωάννης, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Εισηγήσεις Μελών Δ.Ε.Π.
Κεντρική αίθουσα
Εισήγηση: "Από τις «παιδαγωγικές της Πανδημίας» στις «νέες κανονικότητες»: Όψεις και χρήσεις της κρίσης στο εκπαιδευτικό οικοσύστημα", Ρουσσάκης Ιωάννης Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Έχει γραφτεί ότι η Πανδημία covid-19 έφερε τη μεγαλύτερη αποδιοργάνωση που γνώρισε η εκπαίδευση στον τρέχοντα αιώνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Unesco, στο τέλος Μαρτίου 2020 περίπου 87% του παγκόσμιου μαθητικού και σπουδαστικού πληθυσμού (σχεδόν 1,5 δισεκατομμύριο) είχε επηρεαστεί από τις διακοπές στη λειτουργία των εκπαιδευτικών δομών. Αυτή η αναπάντεχη κατάσταση προκάλεσε διεθνώς δύο διαφορετικά είδη αντίδρασης: Αφενός, ενεργοποίησε μηχανισμούς αντιμετώπισης κρίσεων και σχέδια έκτακτης ανάγκης, ώστε, αν μη τι άλλο, να μετριαστούν οι επιπτώσεις από την αναστολή ή την παρακώλυση της εκ του σύνεγγυς εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σε μεγάλο ποσοστό, αυτές οι προσπάθειες «βάζουν τον Maslow πάνω από τον Bloom», αποδεχόμενες (χωρίς απαραίτητα ίδιες παραδοχές, επιδιώξεις ή μέριμνες) ότι είναι δύσκολο να επιτευχθούν οι εκπαιδευτικοί στόχοι όταν οι συνθήκες δυσχεραίνουν την ικανοποίηση βασικών ανθρώπινων αναγκών, όπως η ασφάλεια και η υγεία, ή επιδεινώνουν τις κάθε είδους ανισότητες των σύγχρονων κοινωνιών. Αφετέρου, έδωσε το έναυσμα για την ενίσχυση και τη διεύρυνση των συζητήσεων αναφορικά με το κατά πόσο οι εκπαιδευτικές δομές μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν με τη σημερινή τους θεσμική υπόσταση, μορφή και περιεχόμενο, την επόμενη «επόμενη μέρα» της κρίσης. Αυτές οι συζητήσεις υποστηρίζουν, μεταξύ άλλων, ότι τα «παραδοσιακά μοντέλα» διδασκαλίας, μάθησης και οργάνωσης της εκπαίδευσης είναι σε μεγάλο βαθμό παρωχημένα και προβάλλουν την ανάγκη καινοτομικού ανασχεδιασμού και ανάπλασης του «εκπαιδευτικού οικοσυστήματος», ώστε αυτό να συμβαδίσει με τη «νέα κανονικότητα». Με αφετηρία τα παραπάνω, στην εισήγηση επιχειρείται η κριτική θεώρηση των επιλογών εκπαιδευτικής πράξης και πολιτικής που γίνονται στην περίοδο της κρίσης και η σύνδεσή τους με τις προτάσεις για τον επαναπροσδιορισμό της εκπαίδευσης που προβάλλονται από τους διάφορους «μεταρρυθμιστικούς σχηματισμούς». Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συζήτηση περί αλλαγής του ρόλου και της «γραμματικής» του σχολείου, που αποσυνδέει τη διασφάλιση της «μάθησης» από τα υπάρχοντα «τυπικά» περιβάλλοντα και θεσμικές διευθετήσεις.

1o Διεθνές Διαδικτυακό Εκπαιδευτικό Συνέδριο: Από τον 20ο στον 21ο αιώνα μέσα σε 15 ημέρες: Η απότομη μετάβαση της εκπαιδευτικής μας πραγματικότητας σε ψηφιακά περιβάλλοντα. Στάσεις- Αντιλήψεις- Σενάρια – Προοπτικές- Προτάσεις, 3, 4 & 5 Ιουλίου 2020, Media Pedagogy Research Group, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.