2018 11 11, Λευκοπηγή Κοζάνης, κ Φλώρος

Λευκοπηγή Κοζάνης

Η Λευκοπηγή βρίσκεται στη Δυτική Μακεδονία
Υψόμετρο 637 m
Πληθυσμός 1 161
Ταχ. κωδ. 54100
Τηλ. κωδ. 2461
Η Λευκοπηγή είναι χωριό του δήμου Κοζάνης, της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης. Βρίσκεται σε απόσταση 10 χλμ. νοτιοδυτικά της Κοζάνης στους πρόποδες του Βούρινου.

Παλαιός οικισμός όπως μαρτυρούν και ευρήματα δύο προϊστορικών φρουρίων. Συγκεκριμένα, στη θέση «Καϊλιάς», που βρίσκεται περίπου τέσσερα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του χωριού, σώζονται υπολείμματα αρχαίου φρουρίου, το οποίο χρησιμοποιήθηκε πιθανώς και στους υστερορωμαϊκούς χρόνους.[1] Στην αρχαιότητα η περιοχή ήταν γνωστή για το ιαματικό περιβάλλον και λατρεύονταν ο Ασκληπιός και η Υγεία. Κατά την τουρκοκρατία ονομάζονταν Βελίστι. Περιέπεσε στα χέρια του Αλή πασά αρχικά, του οποίου διατέλεσε τσιφλίκι και στη συνέχεια αποτέλεσε τσιφλίκι διαφόρων μπέηδων, όπως οι Χαμψά Μπέη, Αλιόμπεη, Μπεκτάς Μπέη, Ζεΐρ Μπέη, Ρόσου Μπέη και Χαϊδάρ Μπέη. Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, κτισμένη την περίοδο 1848 1865 με τη συνδρομή του τότε μπέη Χαμζάρ Ρεσίτ. Οι εργασίες είχαν ξεκινήσει επί επισκόπου Βενιαμίν και εφημέριου παπα-Γεώργιου Κανάβα και περατώθηκε επί επισκόπου Ευγενίου και εφημέριου Κωνσταντίνου Νούσια. Δεσπόζει επίσης, το καμπαναριό ύψους 15 μέτρων του 1916. Το 1886 στη Λευκοπηγή λειτουργούσαν 5 νερόμυλοι. Το 1900 στο Ελληνικό σχολείο του χωριού φοιτούσαν 20 μαθητές. Τον Ιούλιο του 1901 σημειώθηκαν συμπλοκές μεταξύ αγροφυλάκων απεσταλμένων των μπέηδων και Βελιστινών με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 3 κάτοικοι και 1 αγροφύλακας. Κατά το Μακεδονικό Αγώνα οι Βελιστινοί συμμετείχαν με κυριώτερους Μακεδονομάχους τον πρόεδρο της κοινότητας Γρηγόριο Δουγαλή (που σκοτώθηκε) και τον Ευθύμιο Βακρατζά.

Στην πλατεία του χωριού, σημαντικό σύμβολο αποτελεί ο μεγάλος πλάτανος. Στη Λευκοπηγή σπουδαία πολιτιστική και αθλητική δραστηριότητα επιδεικνύει ο ιστορικός τοπικός Σύλλογος Ε.Μ.Α.Σ. Μέγας Αλέξανδρος Λευκοπηγής.