Jet Uçağı Motorları Neden Erimez?

Savaş uçakları, jet tahrik motoru kullanır. Bu jet motoru, ileri itme sağlamak için sıcak gazları bir nozülden geriye doğru püskürtür. Bu esnada da uçağın motor kısımlarında alev patlaması görebilirsiniz. İşte tam bu noktada sorumuz devreye giriyor. Jet motoru nozülü neyden yapılmıştır ve neden alevler içindeyken erimez? Bugünkü videoda bu soruların yanıtlarını tartışacağız.


---------------------------------------------------------------------------------------------
Sosyal medyada biz:



---------------------------------------------------------------------------------------------
Bakmaktan kendinizi alamayacağınız videolar için bizi takip etmeyi unutmayın...

[dundaryasa]

Bu bilgi kısmen yanlış.
Evet turbin kanatları içinden, fan'dan gelen 25atü soğuk hava dolaştırılır. Ya yanma odası?
Evet içine soğuk hava girer ancak kerosin yanarken 2000 derece sıcaklığa erişir.
Meselâ demir 1580 derece de ergise bile 600 dereceden sonra yumuşar, anında deforme olur ve hem ısı ve hem de yoğun oksijen sebebi ile anında oksitlenir.
BU İŞİN SIRRI: SUPER ALLOY denilen ve 14 ilâ 16 ayrı metalin belli oranlarda alaşımından elde edilen malzemedir. Bu super alloy, (super alaşım) 2000 derecede, ne yumuşar, ne deforme olur ne de oksitlenir.
Yanma odası yani: "COMBUSTION CHAMBER" 2000 derecede en az 10000 uçuş saati kullanılır, ancak 10000 uçuş saati sonunda yine sağlamdır, fakat yenisi ile değiştirilir.
Bu değişim, turbin ve kompresör kanatları için de geçerlidir.
Motor bakım için söküldüğünde, kompresör ve turbin kanatlarının oldukça aşındığı görülebilir.

[aircrafttechnicians]

Öncelikle konu anlatılırken türbin ve yanma.odasi ve egzoz kısmınlarinin çelik olduğu ifade edilmiş..Bu kısımlar çelikten yapılmış olsa idi hemen erirlerdi. Birde türbin, yanma odası ve nozul kısımlarında kullanilan ve kompresörden alınan soğutma havasi bu malzemelerin sıcağa dayanması için yeterli değil. Özel alaşımlı malzemeler bu bölgede kullanılıyor. Bir diğer konu motorda isı iletimi konusunda radyasyondan bahsedilmiş. Oysa ki motor türbin kısmı kanatları soğutulmasi fiziksel olarak konveksiyon veya kondüksiyon ile ifade edilir. Türbin kanatları kızarmaz veya alev alev yanmaz denmiş bunu yorumlayan arkadaş bunu yakından görmüş mü acaba ben merak ediyorum. Ama ben gördüm...Yani bu video konuyu anlatma yönünden eksik ve hatalı. Eğer doğrusunu öğrenmek isterseniz kanalima bir göz atın...veya mesaj atın. Selamlar saygılar.

[mustafahekimoglu]

Öğrenmenin yaşı yokmuş derler ya, videodaki paylaşımları okurken daha iyi anladım. Demir Çelik ile tanışmam Karabük te gençlik yıllarımıza rastlar. İzabe metalürji gibi deyimleri orada duyardım. Bize çok uzaktı ama jet motorlarının imalatında demir çeliğin ön planda olduğunu biliyorduk söylüyorlardı fakat yapılmıyordu bu işe değil o zamanlar daha yeni yeni son yıllarda başlanır oldu. Gerçekten çok zor bir iş. Adamlar sanayi devrimine 1700 lerde başlamışlar demiri çeliği işlemişler laboratuvarlar kurmuşlar diğer madenlere katık yaparak başka metaller icat edip yol almışlar biz ise 1934 de dç fabrikasını kurabildik. Ama her şeye rağmen, her şeye rağmen derken marşal planından bahsediyorum. Sen yapma biz veririz. Yardım adı altında dayadılar bize askeri mühimmatın daniskalarını öyle değil mi? Bu konuda konuşulacak çok şeyler var da... Neyse. Bu gün bakıyorum da gerçekten bir hayli yol almışız inanılmaz şeylere şahit oluyoruz o bakımdan ben memnunum. Elini taşın altına koyup bir şeyler yapmaya çalışan herkese teşekkürler ediyorum. İyi ki varlar. Sağ olsunlar var olsunlar kalınız sağlıcakla.

[momentumoptmus]

Zaman zaman merak ettiğim bir konuydu.

[gezgin]

İleri mühendisliğin kullanıldığı havacılık sektöründe, mühendislik malzemelerinin tek başına kullanıldığı bölgeler ( sadece metal, sadece seramik gibi) çok azdır. Bunun sebebi malzemenin tek başına istenen özelliği karşılayamamasıdır. Örnek vermek gerekirse; Seramikler yüksek sıcaklıklara, yüksek korozyana ve yüksek basma dayanımına karşı dirençlidir. fakat gevrektir. Kopma dayanımı düşüktür çelik gibi sünek özellik göstermez yani çabuk kırılırlar. Burada kompozit malzeme oluşturma veya alaşım oluşturma devreye girer. Bu sebeple günümüzde malzemelerin en yüksek özellikleri bir araya getirilerek daha iyi özelliklere sahip malzemeler üretilmeye başlanmıştır. Havacılık sektöründe emniyet her şeyden önce gelir ve kurallar çok katıdır. Bu sebeple kullanılan malzemeler ve üretim teknikleri hem ekonomik, hem çevreye uyumlu hem de emniyet standartlarını karşılamalıdır. Temel olarak anlatmak istediğim sadece çelik sadece metal kullanılır demek Amerikayı yeniden keşfetmekle eşdeğer. Bu tarz içerikler üretilecekse en azından gençlerimize daha iyi araştırılarak bilgi aktarılmalıdır.

[nejdettemizsoy]

Değerli yorumcıların katkısıyla anlatımında eksikler olduğu anlaşılsa da en azından bu konuda bir video hazırladığın ve bizlerin bu konu hakkında bilgi sahibi olmamıza katkı sağladığın için teşekkürler.

[vuralturan]

Teşekkürler aydınlatıcı oldu. Biraz da metalurji bilgisinden bahsetseydiniz iyi olurdu.

[salihyolcu]

Videonun en önemli eksiği ısıya dayanıklı kullanılan malzemeler ve nasıl yanıldıkları hakkında bilgi vermemesidir.

[izzettasci]

haci fena üflemişsin :) malzemeleri özel malzemeler sıradan dandik bir çelik değil efendim ısınma odası 1700ne maruz kalıyor fakat üstten soğuk hava yelliyor filan bu şekilde olmaz :) güvenlik katsayısı 2 kabul etselet bence daha fazladır oradaki kullanılan malzemeler 3binden daha fazlasına dayanacak selildedir

[kazimkurtoglu]

Bilim salt bilgi değildir. Bilim "alınmaca gücenmece yoktur" felsefesine kökten bağlıdır . Biri ortaya fikir atar, diğerleri eksiklerini hatalarını düzeltir. Tamda burada olduğu gibi. Videoyu yapana da yorum yapanlara da çok teşekkürler.

[alpagupan]

iyide sadece bu kadar olmasa gerek. çünkü bildiğimiz kadar jet motorun içindeki hareketli parçalar ve kanatçıkların metal yapısı bir çok farklı metal bileşenlerin karışımından oluşan ve yüksek ısıya dayanıklı parçalardır. dahası bu teknoloji, sadece metal işleme teknolojisii çok gelişmiş ülkelerde bulunur ve başka ülkelerle paylaşmak istemezler. o ülkelerde sayılıdır ve bellidir zaten. türkiyenin de savunma sanayi teknolojilerinde özellikle de motor konusunda ki en büyük sıkıntısı olan bu yüzden yolda kaldığı elinde olmayan ve zorlandığı bir teknoloji. yani işin sırrı, yüksek ısılara dayanıklı olan gelişmiş metal işleme teknolojisidir. yoksa sadece bu videoda anlatılanlarla uçağın uçması imkansız.

[NB-tdvl]

Ters peltier sistemi kullanılısa, hava akımı da olduğu için nozul çıkışında yüksek ısı sonderece azaltılıp termal görürlüğüde sıfırlanmış olabilir

[alirzadurak]

Bunu bilsen yerli uçak projesinde çalışırsın 😄 malzemeyi çözmeye çalışıyorlar mesele o sıcaklığa binlerce saat dayanabilecek malzemeyi üretebilmektir

[monopol]

Mühendis arkadaş anlatmıştı.Zor bi teknolojiymiş.Almanlar çok iyiymiş bu alanda

[thepalaparadise]

Metalürji mühendislerinin gözleri yaşlı 😂

[alibarisozturk]

Ya malesef tam olarak doğru değil. Herşeyden önce kanat ve çıkışlar bildiğimiz düz çelikten yapılmaz. Genelde titanyum, tungsten gibi daha dayanıklı metaller veya gelişmiş alaşımlar kullanılır. Zaten sıkıntı tam olarak metalin sıcaklıkla erimesi değildir. Aynı zamanda inanılmaz bir rotasyon etkisi vardır. Kanat birazcık bile ısıdan etkilenip yumuşasa. İnanılmaz devir sayılarında dönerken kopup motoru parçalar. Yani Jet motoru öyle 440 aks çeliğinden sanayide yaptıra bileceğiniz birşey değil malesef. Üretimi çok ciddi teknoloji ister.😅

[rfattekbas]

MOTORLARDA SERAMİK KAPLAMA. Temel Kotil'in de üzerine doktora yaptığı alan. Bu size bir fikir verir mi?

[necmiayan]

Alevin içindeki parçalar Ti 6Al 4V den yapılıyor deseydiniz yeterliydi.

[erhanyilmazvideolari]

Çelik bu ısının 1/4'üne bile zar/zor belki dayanabilir. Malzemenin çelik olduğunu düşünmüyorum.. Çelik yamuluyor ve oksikleniyor belli bir ısıda, tamamen erimesi şart değil. Yamulduğu ve deforme olduğu zaman kaldır çöpe at yani.. Karışımlı ve oksitlenmeyi önleyen bir malzemedir o.. Bildiğimiz düdüklü tencere, çaydanlık çeliği değil..

[cornemore]

Ya kardeşim uzun uzun anlatacağına motorun iç kısmındaki malzemenin ısıya dayanıklı malzemeden üretildiğini söylesen açılca daha iyi anlayacagız ☝️